Voor Paul Kappen, Key Account Manager  MAN Truck & Bus, zijn het bijzondere dagen. Het lijkt of heel Nederland belangstelling heeft voor de eerste truck met een verbrandingsmotor op waterstof. Inmiddels hebben zich honderden transporteurs gemeld die meer informatie willen over de emissievrije vrachtauto.

Kappen vindt het innovatieve voertuig helemaal niet spannend meldt hij op LinkedIn. “De MAN hTGX rijdt als een truck, heeft het geluid van een truck, trekt met 520PK en 2500Nm koppel als een echte truck en het tanken is ook kinderspel. Letterlijk de slang eraan en op het kopje drukken. De waterstofprijzen ontwikkelen de goede kant op dus de case is ook snel dicht te rekenen. Zero Emissie en Zero downsides.”

Een vrachtauto met een waterstofverbrandingsmotor kan een belangrijke tussenstap zijn richting efficiënt en emissievrij vervoer. De verbrandingsmotor bestaat uit een techniek die de afgelopen decennia sterk is geoptimaliseerd en zeer betrouwbaar is. De Nederlandse wet wordt aangepast aan de Europese en dat betekent dat het voertuig wordt gezien als emissievrij en toegang heeft tot de zero-emissie zones. 

Komende 2 weken laat MAN transporterend Nederland kennis maken met deze revolutionaire truck die een prachtige aanvulling is wanneer BEV's niet de beste oplossing bieden. Daarbij moet gedacht worden aan zware inzet, lange(re) afstanden tot wel 600 km op 1 tankbeurt en op plekken waar electrische voertuigen door netcongestie niet kunnen worden opgeladen. En dat worden er steeds meer.
Het tanken van waterstof neemt maximaal 15 minuten in beslag dus meerdere shifts op 1 dag zijn met de waterstof-truck met een verbrandingsmotor geen enkel probleem.

Lees ook: zweden-eerste-onderdelen-voor-fabriek-die-groene-staal-produceert-met-waterstof

Saaie foto’s, maar een belangrijke mijlpaal voor de productie van groene staal in Zweden. Daar zijn gisteren onder een stralende zon de eerste stukken staal aangekomen voor DRI-toren, die nodig is om met groene waterstof op een nagenoeg emissievrije wijze staal te kunnen maken. De staalproductie behoort nu nog tot een van de zwaarst vervuilende industrieën ter wereld, daar moet de nieuwe staalfabriek van H2 Green Steel bij de stad Boden een einde aan maken. Het wordt de eerste groene staalfabriek ter wereld.

Voor de productie van groene staal wordt eerst een 145 meter hoge toren gebouwd op het terrein van de bestaande staalfabriek. Dit wordt de op een na hoogste toren van Zweden.

De proeffabriek komt in het noorden van Zweden, bovenaan de Botnische Golf. In dat gebied is veel groene stroom uit wind, zon en verval van water beschikbaar, zodat er continue groene waterstof geproduceerd kan worden. Het ijzererts wordt in de regio gedolven. Via stroom kunnen onvoldoende hoge temperaturen behaald worden voor de staalproductie, vandaar dat er eerst waterstofgas mee wordt gemaakt.

Het is de bedoeling dat het productieproces eind 2025 van start gaat, met een geplande versnelling in 2026. In de beginfase zal de site 2,5 miljoen ton groen staal produceren en tegen 2030 moet dat zijn opgelopen tot ongeveer 5 miljoen ton. Naar groene staalproducten is nu al uitzonderlijk veel vraag vanuit de automobielindustrie, die zo haar koolstofvoetafdruk aanzienlijk zal kunnen verkleinen.

De alkalische waterelektrolysetechnologie die wordt gebruikt om groene waterstof te produceren voor de directe reductie van ijzer, stelt initiatiefnemer H2 Green Steel in staat de koolstofemissies tot 95% te verminderen in vergelijking met conventionele staalproductie.

Voor de milieufreaks meldt H2 Green Steel nog even dat het staal is gebracht door een hybride vrachtboot.

Lees ook: nederland-missie-h2-bouwt-eigen-hydrogen-inspirience-in-olympisch-parijs

Precies 100 dagen voor de start van het grootste sportieve event ter wereld kijkt MissieH2 vooruit naar de Olympische Spelen in Parijs. In Parc de la Villette, het grootste park binnen de Boulevard Périphérique, verrijst een eigen Missie H2 Hydrogen Inspirience, waar bezoekers worden meegenomen in het verhaal van Nederland als hét Waterstofland 2030. In het park bevindt zich ook de Olympic Club met een restaurant, een auditorium en een atleten lounge. In samenwerking met onze partner NOC*NSF wordt daar een podium geboden aan duurzaamheid in het algemeen en waterstof in het bijzonder.

Missie H2 en de bezoekers juichen daar gezamenlijk voor de sporters van TeamNL. De ambassadeurs Marit Bouwmeester, Melvin Twellaar, Stef Broenink en Corné de Koning zijn daar tijdens de spelen aanwezig.

De samenwerking tussen NOC*NSF en Missie H2 heeft als doel de waterstofbeweging in Nederland verder aan te jagen ten behoeve van de energietransitie. Bovendien helpt Missie H2 het NOC*NSF om de sport in Nederland verder te verduurzamen en de olympische sporters van TeamNL zo duurzaam mogelijk te laten deelnemen aan de Spelen.

Ulco Vermeulen van Gasunie en initiatiefnemer Missie H2 is blij met de samenwerking tussen NOC*NSF en de topsporters: "Sinds de start van Missie H2 in 2019 is er veel gebeurd op het gebied van waterstof. Nu moeten we doorpakken. Daar kunnen we de positieve energie van onze TeamNL-sporters  goed bij gebruiken. Want als we nu gezamenlijk een tandje bijschakelen, kan Nederland Waterstofland tijdens de zomerspelen in Parijs op koers liggen om onze waterstofmarkt vanaf 2030 volledig te laten functioneren."

De 30e editie van de Olympische Zomerspelen worden de komende zomer van vrijdag 26 juli tot en met zondag 11 augustus gehouden in Parijs.

Lees ook: frankrijk-400-mw-waterstoffabriek-nabij-de-belgische-grens-bij-lille

In het noorden van Frankrijk, zo’n vijf kilometer over de grens met België, komt een grote fabriek voor groene waterstof. Het bedrijf H2V gaat bij Valenciennes een electrolyser bouwen met een vermogen van 400 MW, die industriële afnemers in de regio moet gaan ondersteunen bij het verduurzamen van de productieprocessen. In 2028 moet de eerste waterstof geproduceerd worden en in 2031 moet het hele bedrijf operationeel zijn.

H2V investeert, ontwikkelt en bouwt groene waterstoffabrieken van 100 MW of meer om sectoren met een bijzonder hoge CO2-impact koolstofarm te maken, zoals de industrie en de zware mobiliteit. De nieuwste fabriek komt in Saint-Saulve, een gemeente met iets meer dan 10-duizend inwoners, 45 km ten oosten van Lille. De lokatie zal ongeveer honderd directe banen en tussen de 50 en 100 indirecte banen creëren. Er wordt tussen de 450 en 500 miljoen euro geïnvesteerd.

De regio Hauts-de-France in het noordwesten van Frankrijk is een belangrijk energie- en industrieel gebied in Europa. De regio heeft enkele van de meest efficiënte industriële locaties in Europa, maar ook de hoogste uitstoot van broeikasgassen. Het is de Franse regio die de meeste CO2 uitstoot, maar liefst 25% van de industriële uitstoot (exclusief energie) in heel Frankrijk. Industrie, mobiliteit en logistiek zijn verantwoordelijk voor twee derde van de broeikasgasemissies in de regio. Door de productiebedrijven emissievrije waterstof aan te bieden wil de Franse overheid de werkgelegenheid in de regio behouden.

H2V meldt dat een deel van de waterstof wordt geëxporteerd naar klanten in België.

Lees ook: frankrijk-aantal-taxi-s-van-hype-op-waterstof-in-parijs-stijgt-zeer-snel

Het aantal taxi’s op waterstof in de Franse hoofdstad Parijs zal de komende maanden flink toenemen. Het taxibedrijf Hype, dat al met honderden voertuigen op waterstof rijdt, kondigt aan dat in de aanloop naar de Olympische Spelen 2024 in Parijs er ongeveer 500 bijkomen. Eind dit jaar moeten er dan meer dan 1.500 taxi’s op waterstof in Parijs rijden, meldt topman Mathieu Gardies, oprichter en president van Hype aan de Franse website H2 Mobility. 

Hype is vooral bekend van de blauwe gewolkte taxi’s in de Franse hoofdstad, maar houdt zich ook bezig met de ontwikkeling van andere vervoersvormen. Met autoproducent Stellantis wordt gewerkt aan een netwerk van bestelwagens op waterstof, daarvan rijden er inmiddels 50 rond. 

Mathieu Gardies: “We kijken ook naar zwaardere voertuigen, omdat we weten dat vooral in dit segment de waterstofaanpak enorm relevant is. Wij kiezen voor een pragmatische aanpak: niet omdat waterstof relevant is en dat de batterij niet relevant is voor bepaalde vrachtwagens. Maar de mobiliteit van vrachtwagens is een traject dat net iets te lang duurt om er meteen iets mee te kunnen doen.

Hype werkt momenteel heel concreet aan een bus- en touringcaragenda, die meer lokaal wordt aangestuurd. “Besluitvormers zitten hier dichter bij de dagelijkse praktijk. Een van de stations die we momenteel in Buc bij Versailles inzetten, bevindt zich op het terrein van een busmaatschappij die de eerste omgebouwde touringcars gaat exploiteren, zodat wij deze met waterstof kunnen beleveren.” 
   
175 kilometer naar het zuiden, In Le Mans zal Le Mans Métropole haar busvloot op waterstof aanzienlijk uitbreiden. “We werken ook actief samen met onze lokale partners om een infrastructuur uit te rollen om effectief aan deze groeiende vraag naar waterstof te voldoen. Dit zijn relevante en noodzakelijke schakels om de snelle komst van vrachtwagens te garanderen.”

Topman Mathieu Gardies gelooft niet in één oplossing. “Ook op vlak van infrastructuur is er complementariteit: sommige van onze nieuwe tankstations bieden de mogelijkheid om te laden met waterstof maar ook met elektriciteit. We hebben allemaal hetzelfde doel: snel een redelijke emissievrije mobiliteit bereiken die opschaling mogelijk maakt.” 
   
Hype kijkt niet alleen naar toepassingen met een brandstofcel. “We zijn ook zeer actief op het gebied van de waterstof-verbrandingsmotor, omdat we geloven dat deze deel zal uitmaken van het scala aan oplossingen die kunnen bijdragen om het transport koolstofvrij te maken.” 

Lees ook: exclusief-eerste-man-truck-met-waterstofverbrandingsmotor-gearriveerd

Een grote verrassing bij het waterstoftankstation in Leusden. Daar fotografeerde een oplettende lezer van Waterstof Magazine de splinternieuwe hTGX van MAN. Precies één week nadat het Duitse moederbedrijf bekend heeft gemaakt dat het bedrijf vrachtauto’s met waterstofverbrandingsmotoren gaat produceren, staat de eerste vrachtauto al in Nederland. De komende dagen zijn honderden klanten uitgenodigd om de eerste H2-truck te komen bewonderen en bij het waterstoftankstation in de regio een tankbeurt mee te maken.

De MAN hTGX is een TGX-trekker met een waterstofverbrandingsmotor. De fabrikant is van plan om tegen 2025 een gelimiteerde serie van 200 vrachtwagens op de markt te brengen. MAN breidt daarmee zijn aanbod van emissievrije voertuigen uit.

De verwachting is dat de eerste 200 exemplaren van MAN hTGX  truck op waterstof in 2025 zullen worden geleverd aan klanten in Duitsland, Nederland, Noorwegen, IJsland en enkele landen buiten Europa. Het doel is om zwaar transport en andere projecten waar veel energie wordt verbruikt koolstofvrij te maken. De waterstofverbrandingsmotor lijkt voor het overgrote deel op een normale diesel verbrandingsmotor.

In regio’s zonder voldoende BEV-laadinfrastructuur of in markten waar waterstof al in voldoende hoeveelheden beschikbaar is, vormt de MAN hTGX een alternatief voor de batterij-elektrische vrachtwagen. Dat geldt ook voor toepassingen waarbij batterijen onvoldoende energie kunnen leveren.

De H45 waterstofverbrandingsmotor is gebaseerd op de beproefde D38 dieselmotor. De motor wordt geproduceerd in de motor- en batterijfabriek van MAN in Neurenberg. Door gebruik te maken van bekende technologie kan MAN in een vroeg stadium de markt betreden en daarmee een belangrijke impuls geven aan de uitbreiding van de waterstofinfrastructuur.

Friedrich Baumann, directeur Sales en Customer Solutions bij MAN Truck & Bus presenteert de technische gegevens: “De MAN hTGX biedt een maximaal bereik van 600 km in 6x2- en 6x4-chassisvarianten. De H45-waterstofmotor heeft een vermogen van 383 kW (520 pk) en een koppel van 2500 Nm bij 900-1300 tpm. Directe injectie van waterstof in de motor zorgt voor een bijzonder snelle vermogensafgifte. De waterstof wordt opgeslagen in meerdere tanks onder 700 bar met een gezamenlijke inhoud van 56 kilo." MAN belooft dat het voertuig in minder dan 15 minuten kan worden volgetankt.

Met minder dan 1 g CO2/tkm voldoet de MAN hTGX aan de criteria voor een emissievrij voertuig onder de nieuwe Europese CO2-wetgeving.

Lees ook: succesvolle-proef-met-waterstof-tanken-op-bristol-airport

Bristol Airport en luchtvaartmaatschappij EasyJet melden dat een proef met het tanken van grondvoertuigen met waterstof succesvol is afgerond. De bedrijven spreken van de eerste test in zijn soort op een Britse luchthaven. De proef, genaamd Project Acorn, omvat het bijtanken en aandrijven van de bagagetrekkers die EasyJet-passagiersvliegtuigen bedienen, als onderdeel van de dagelijkse activiteiten van de luchtvaartmaatschappij.

De succesvolle eerste testfase is een belangrijke stap in een langdurig proces om de grondvoertuigen op het vliegveld emissievrij te laten werken. In het Verenigd Koninkrijk wordt veel geïnvesteerd in een emissievrije luchtvaart. Er lopen diverse proeven met vliegtuigen op waterstof en nu wordt ook gekeken naar de voertuigen op en rond de platforms.

EasyJet's chief operating officer David Morgan is positief over de mogelijkheden die waterstof biedt: "We twijfelen er niet aan dat waterstof een belangrijke brandstof van de toekomst zal zijn voor de korte-afstandsluchtvaart, zoals blijkt uit de mate van innovatie die we zien. Hoewel de technologie zich in een hoog tempo ontwikkelt, zijn er op dit moment nog geen wettelijke richtlijnen over hoe het kan en moet worden gebruikt. Daarom zijn proeven als deze erg belangrijk.”

Diverse organisaties willen helpen bij het ontwikkelen van industrie-standaarden en regelgevingskaders voor het gebruik van waterstof op vliegvelden en tegelijkertijd begeleiding bieden aan luchthavens, luchtvaartmaatschappijen, lokale autoriteiten en toezichthouders om de technologie effectief te gebruiken. De pilot werd uitgevoerd in samenwerking met Cranfield Aerospace Solutions, Cranfield University, Connected Places Catapult (CPC), DHL Supply Chain, Fuel Cell Systems, het IAAPS Research Institute, Jacobs, Mulag en TCR.

De gegevens en inzichten uit de pilot zullen worden gebruikt door bedrijven die onderzoek doen naar technieken en processen die de sector kunnen helpen bij het verduurzamen..

De Britse minister van Luchtvaart, Anthony Browne, heeft het project met interesse gevolgd: “Project Acorn is een geweldig voorbeeld van hoe de Britse luchtvaartsector de grenzen verlegt van wat technisch gezien mogelijk is, door gebruik te maken van toonaangevende techniek om het koolstofvrij maken van de grond tot aan de vliegtuigen zelf te verwezenlijken. Innovatieve projecten als deze zijn cruciaal voor het bereiken van onze doelstelling, uiteengezet in de Jet Zero Strategie van emissievrije luchthavenactiviteiten in 2040.”

Voor vliegvelden en luchtvaartbedrijven is het traject naar emissievrij bittere noodzaak. De Britse regering heeft verklaard dat zij zal overwegen of er in de toekomst maatregelen nodig zijn om de vraag naar vluchten terug te dringen om de netto-nuldoelstellingen te halen. Dit voor het geval de sector er zelf niet in slaagt de voetafdruk te verkleinen. 

Lees ook: australie-onderzoek-naar-intercontinentaal-waterstoftransport-naar-rotterdam

De Australische groene waterstof-exportspecialist Provaris Energy werkt aan de ontwikkeling van een waterstoftanker voor transport van H2 over de wereldzeeën. Het schip zit nog in de ontwikkelfase, maar inmiddels zijn wel de eerste ontwerpschetsen gepresenteerd. De tanker heeft benedendeks twee enorme stalen tanks waarin waterstof tot een druk van maximaal 250 bar kan worden opgeslagen. De waterstof-pionier kies dus niet voor transport van waterstof via een LOHC of sterk afgekoelde vloeibare waterstof.

Het in Singapore gevestigde energieopslagbedrijf Global Energy Storage (GES) en Provaris Energy hebben hun krachten gebundeld om ook een importfaciliteit voor gasvormige waterstof te ontwikkelen in de haven van Rotterdam. De bedrijven spreken hierbij van een ‘wereldprimeur’.

GES en Provaris gaan gezamenlijk de prehaalbaarheidsstudies voltooien om de technische en economische haalbaarheid van het aanmeren en lossen van  waterstoftankers met gecomprimeerde waterstof van Provaris in de Rotterdamse haven aan te tonen. Er wordt voor Rotterdam gekozen omdat daar inmiddels volop wordt gewerkt aan waterstoftransport pijpleidingen om het gas naar afnemers in het Nederlandse achterland en Duitsland te vervoeren.

Lees ook: vloeibare-waterstof-zorgt-voor-actieradius-van-meer-dan-1000-km

Deze zomer gaar Daimler Truck in Duitsland beginnen met een praktijktest met rijden op vloeibare waterstof. De grootste vrachtwagenbouwer ter wereld is ervan overtuigd dat LH2 een belangrijke rol gaat spelen binnen het internationale transport. Daimler kondigt aan de kennis die wordt opgedaan met de markt te gaan delen. Dat betekent dat de uitrol van trucks op H2 wel eens een stuk sneller kan gaan dan gedacht.

Het is een absolute wereldprimeur. Voor het eerst zal een nieuw tankproces voor vloeibare waterstof, de zogenaamde "sLH2-technologie" (sLH2 = "subcooled" vloeibare waterstof), worden getest bij vijf verschillende klanten De technologie is samen met Linde ontwikkeld en is via een ISO-norm vrij beschikbaar voor alle geïnteresseerde bedrijven. In vloeibare vorm bevat waterstof 3 keer de energiedichtheid dan waterstof onder 350 bar en 1,8 maal de energiedichtheid dan H2 onder 700 bar. Vloeibare waterstof kan in 10 tot 15 minuten worden getankt. Met de inhoud van enkele grote tanks kan de truck meer dan 1000 km rijden.

Om vloeibare waterstof tot een succes te maken delen Daimler Truck en zijn partners openlijk de technische specificaties van de gezamenlijk ontwikkelde sLH2-technologie.

De ontwikkelingsingenieurs van Daimler Truck hebben de GenH2 Truck gebaseerd op de kenmerken van de conventionele Mercedes-Benz Actros langeafstandstruck op het gebied van laadvermogen, actieradius en prestaties. De Mercedes-Benz GenH2 Trucks, die in deze eerste klantentests worden gebruikt, bieden een laadvermogen van ca. 25 ton bij een bruto combinatiegewicht (GCW) van 40 ton. Twee speciale tanks voor vloeibare waterstof en een bijzonder krachtig celcentrisch brandstofcelsysteem maken dit hoge laadvermogen en de grote actieradius mogelijk. De twee roestvrijstalen tanks voor vloeibare waterstof van de GenH2 Truck hebben een bijzonder hoge opslagcapaciteit van 88 kilogram (elk 44 kg), waardoor ze zeer geschikt zijn voor het afleggen van lange afstanden. Het roestvrijstalen tanksysteem bestaat uit twee buizen, de een in de ander, die met elkaar verbonden zijn en vacuüm geïsoleerd zijn.

Het brandstofcelsysteem van de GenH2 Truck levert 300 kilowatt (2 x 150 kW) en de batterij levert tijdelijk 400 kW extra. Met 70 kWh is de opslagcapaciteit van de batterij relatief laag, omdat deze niet bedoeld is om in de energiebehoefte te voorzien, maar vooral om te worden ingeschakeld om situationele stroomondersteuning voor de brandstofcel te bieden, bijvoorbeeld tijdens piekbelastingen tijdens het accelereren of tijdens het volledig beladen bergopwaarts rijden. Tegelijkertijd zorgt de relatief lichte batterij voor een hoger laadvermogen. De batterij wordt opgeladen met remenergie en overtollige brandstofcelenergie. Een kernelement van de uitgekiende bedrijfsstrategie van het brandstofcel- en batterijsysteem is een koel- en verwarmingssysteem dat alle componenten op een geschikte bedrijfstemperatuur houdt en zo een maximale duurzaamheid garandeert. In een voorserieversie zijn de twee elektromotoren ontworpen voor een totaal van 2 x 230 kW continu vermogen en 2 x 330 kW maximaal vermogen.

Lees ook: een-zeer-boeiende-lezing-over-waterstof-boekt-u-direct-op-showbird

Omdat Nederland van het aardgas afgaat raakt het stroomnet op steeds meer plaatsen overbelast. De industrie, de woonhuizen en de mobiliteit doen een zwaar beroep op de beschikbare stroom via een overbelast stroomnet. De problemen worden steeds groter en de groei van de economie komt in gevaar. Maar hoe werken we in Nederland dan verder aan het verminderen van onze CO2-uitstoot? En hoe kan de industrie op een groene manier blijven groeien? Wat Erwin Jongh van Toyota Nederland betreft is het antwoord op deze vraag ‘waterstof’. “Maar, dat niet alléén.”

“Nederland is op wereldniveau een dorp in de energietransitie, we zijn een postzegel”, schetst Erwin. “Maar wél een postzegel met een grote energievraag waar veel als eerste gebeurt. Om Nederland van groene energie te voorzien, is het nodig om de transitie te versnellen. Waterstof is dé manier om gas te geven. Maar, waterstof mag je niet los zien van oplossingen die stroom direct uit het net of batterij gebruiken. We weten uit de geschiedenis dat het nooit goed is om op één paard te wedden. Een gezonde mix van groene stroom houdt Nederland in beweging.”

“Batterij-elektrische auto’s bevatten enorme batterijen. De wereldmarkt daarvan, de grondstoffen en de raffinage, is voor 80% in handen van China. De batterijen in de voertuigen zijn zwaar en er is bovendien een tekort aan grondstoffen. Waterstof-elektrische voertuigen wegen veel minder en worden vrijwel zonder schaarse grondstoffen gemaakt. Daarnaast gebruiken ze het stroomnet niet. De oplossing is om voertuigen met kleine batterijen slim te laden op het stroomnet en grootverbruikers waaronder taxi, bestel- en vrachtwagens van het stroomnet af te halen en op waterstof te laten rijden. Daarnaast leveren zonnepanelen in landen rondom de evenaar 2,5 keer meer stroom op dan hier in Nederland vanwege de zonkracht en -uren. Via waterstof kunnen we die energie vervoeren.”

Erwin vindt de samenwerking binnen Missie H2 zeer waardevol. “Ik vergelijk het graag met sport; je stelt tijdens de Olympische spelen de beste spelers van verschillende clubs op om het beste dameshockeyteam samen te stellen. Dat geldt ook voor Missie H2. Alleen met de gehele keten bouwen we een ecosysteem. Toyota Nederland, of beter gezegd mobiliteit, kan helpen om de transitie te versnellen. De prijs van een kilogram waterstof voor mobiliteit mag even hoog zijn als dat van stroom uit het net. Voor industrie is een lagere prijs nodig. Door vandaag waterstof in mobiliteit te stimuleren, helpen we bij het opschalen voor de industrie.”

Het verhaal van de mogelijkheden, het belang en de noodzaak van waterstof vertelt Erwin graag. “Het komt uit mijn hart. Ik geloof erin en deel graag met bedrijven hoe zij waterstof in kunnen zetten. Daarbij geldt; hoe complexer de vraag, hoe beter. Soms gaat het om feiten waar we mee moeten dealen, zoals wet- en regelgeving, soms gaat het om emotie, maar door goed verandermanagement en door van elkaar te leren, kunnen we veel bereiken.”

Lees ook: frankrijk-tbh2-aquitaine-gaat-met-de-fiets-op-zoek-naar-natuurlijke-witte-waterstof

Een bijzondere foto uit het zuiden van Frankrijk. Uitgerust met een paal van twee meter en een magnetometer zal bodemspecialist Yannick Bouet onderzoek uitvoeren op een 550 km lang traject in de Pyrénées-Atlantiques, op zoek naar natuurlijke waterstofvoorraden. De startup TBH2 Aquitaine heeft de eerste nationale onderzoeksvergunning voor witte waterstof verkregen en brengt als eerste stap de bodem in kaart om een beeld te krijgen waar de kans het grootste is om succesvol naar natuurlijke waterstof te boren.

De start van de “Tour de Sauveterre H2” vond afgelopen week plaats in het dorpje Sauveterre-de-Béarn, aan de voet van de Pyreneeën. De eerste fase van het terrein van 225 vierkante kilometer wordt met de fiets onderzocht. “Meestal worden metingen van het magnetische veld, waarmee gesteenten kunnen worden gelokaliseerd, per vliegtuig uitgevoerd”, zegt Laure Disent, projectmanager van TBH2 Aquitaine. “Wij geven er de voorkeur aan om het op de fiets te doen omdat dit duurzamer is. Het is een primeur in Europa”.

Aangejaagd door de Nationale regering wordt in 43 gemeenten in Pyrénées-Atlantiques naar witte waterstof gezocht. De H2 ontstaat door de werking van zuur water op ijzercarbonaatrijke rotsen en staat bekend als een geologische curiositeit. President Macron heeft ‘enorme’ financiering voor verkenningen toegezegd en denkt dat  Frankrijk een van de pioniers kan worden in deze energie van de toekomst. Een Franse instantie voor de waterstofindustrie beweert dat het gas in 2050 een vijfde van het Franse energieverbruik zou kunnen verzorgen.

De meeste waterstof wordt momenteel wereldwijd nog gemaakt uit aardgas en steenkool, via processen waarbij veel CO2 vrijkomt. Groene waterstof kan worden gemaakt met hernieuwbare energie, maar tegen hogere kosten. Gehoopt wordt dat witte waterstof de productieprocessen helemaal kan uitschakelen. De witte waterstof wordt diep onder de grond gewonnen en continue aangevuld door kortstondige natuurlijke processen. Dit in tegenstelling tot fossiele brandstoffen, die miljoenen jaren nodig hebben om zich te vormen.

Witte waterstof is een kwestie van lange adem. TBH2 Aquitaine zal beginnen met seismisch onderzoek en daarna zal het nog enkele jaren duren voordat de exacte boorlocaties bekend zijn. Uiteindelijk zal het waarschijnlijk tien jaar duren voordat de commerciële activiteiten van start gaan. Momenteel is er in de wereld slechts één veld voor wit waterstofgas in bedrijf, in Mali. Deze reserve werd ontdekt nadat in 1987 bij een mislukte waterboring een gat ontstond waarbij een stroom geurloos gas vrijkwam. Toen een dorpeling een sigaret opstak, explodeerde deze, waardoor hij brandwonden opliep. De waterstof brandde wekenlang voordat een boorploeg het gat afdekte.

Elders in Frankrijk heeft de aardlaag ook een geschikte samenstelling om witte waterstof te kunnen produceren. Onder oude kolenmijnen in de Franse regio Lotharingen kan waterstof op natuurlijke wijze geproduceerd worden. Er wordt in de regio gespeculeerd dat de grootste reserves ter wereld zich daar zouden kunnen bevinden, op een diepte van 3.000 meter. 

Frankrijk is niet het enige land waar naar witte waterstof wordt gezocht. De Verenigde Staten en Australië zijn al verder. Daar zal binnenkort al met de eerste boringen worden begonnen.

Lees ook: voyex-delft-ontwikkelt-unieke-waterstofdrager-voor-veilig-h2-transport

In een laboratorium in de Nederlandse stad Delft wordt in het diepste geheim gewerkt aan de opslag van waterstof in vloeibare vorm. Niet door het gas af te koelen naar 252 graden Celsius onder nul waarbij waterstof vloeibaar wordt, maar door gasvormige waterstof te binden aan een Liquid Organic Hydrogen Carrier (LOHC). De vloeistof met de naam LOHC+ kan zeer veel waterstof bevatten dat vlak voor het gebruikt weer kan worden gesplitst in LOHC- en waterstof. De ontwikkelaars van Voyex denken dat LOHC een belangrijke rol gaat spelen in het transport van waterstof.

Hoofdredacteur Paul Bombeld van Waterstof Magazine ging kijken in Delft, het hele achtergrondverhaal leest u via deze link

De stadsreiniging van de Duitse stad Leipzig is voortvarend bezig met het emissievrij inzamelen van huisvuil. Een derde van de in totaal bijna 50 afvalinzamelingsvoertuigen moet op waterstof gaan rijden. En dat is geen loze belofte, twaalf bedrijfswagens rijden inmiddels op H2 en vier worden er binnenkort nog omgebouwd.  

Elke Franz, commercieel manager van de afdeling stadsreiniging, is tevreden met waterstof. “Voor ons is de overstap een mijlpaal in de geschiedenis van ons eigen bedrijf en een belangrijke bijdrage aan de bestrijding van de klimaatverandering. Het project dat inmiddels volop draait is qua omvang en type uniek in Duitsland. Vooral door de combinatie van een wagenpark met een waterstoftankstation.”  De waterstoftrucks besparen jaarlijks 544 ton CO2 en verminderen ook de fijnstofvervuiling in de stad en de geluidsoverlast voor werknemers en bewoners.

De twee brandstofpompen voor waterstof zijn zo ontworpen dat alle 16 voertuigen dagelijks groene waterstof kunnen tanken. “Voor ons als openbare nutsbedrijf in Leipzig betekent duurzaam handelen het garanderen van de voorzieningszekerheid voor onze stad en het versterken van de klimaatbescherming” zegt Karsten Rogall, algemeen directeur van Leipziger Stadtwerke. “Dit gezamenlijke proefproject is voor ons een belangrijke bouwsteen in het koolstofvrij maken van onze stad.”

De actieradius van de voertuigen bedraagt zo’n 150 kilometer, dat is voldoende om de afvalinzamelingsritten en de aansluitende route naar de inzamelpunten te dekken. De dagelijkse routes zijn voor het afvalbedrijf een cruciaal punt in de beslissing geweest om waterstofaandrijving in te zetten. Vrachtwagens met puur elektrische aandrijving zijn aanzienlijk zwaarder dan de nieuwe waterstofvoertuigen. Als het afvalinzamelingsbedrijf voor puur elektrische voertuigen had gekozen, hadden de voertuigen minder afval kunnen vervoeren en waren meer voertuigen noodzakelijk geweest.

De aankoop van de voertuigen wordt gefinancierd door het federale ministerie van Transport en Digitale Infrastructuur met een totaalbedrag van ongeveer 11,73 miljoen euro als onderdeel van het Nationale Innovatieprogramma voor Waterstof- en Brandstofceltechnologie (NIP).

Lees ook: fukuoka-city-presenteert-een-vuilnisauto-en-een-ambulance-op-waterstof

In de Japanse miljoenenstad Fukuoka City zijn een vuilnisauto en een ambulance op waterstof gepresenteerd. Het gemeentebestuur wil hiermee het gebruik van waterstof en een wagenpark met minder schadelijke uitstoot stimuleren. De voertuigpresentatie is gehouden nabij het stadhuis van Fukuoka, voor het project was veel belangstelling van de lokale en landelijke media.

De compacte vuilniswagen kan op één lading ongeveer 200 km afleggen en maakt minder lawaai dan vuilniswagens die op diesel rijden. Dat is een prettige bijkomstigheid, want in de drukke havenstad wordt ’s nachts het huisvuil ingezameld. Inmiddels heeft de vuilnisauto de eerste nachtelijke diensten succesvol afgerond. Volgend jaar komen er nog twee inzamelwagens voor huishoudelijk afval bij.

De bouw van de ambulance is nog niet helemaal afgerond. De ziekenauto kan al wel rijden, maar alle medische apparatuur is nog niet geplaatst. Vanaf mei zal het voertuig, met een actieradius van 300 km, worden ingezet. Als het een succes wordt is het gemeentebestuur bereid alle ambulances in de stad op waterstof te laten rijden.

Lees ook: frankrijk-mega-fabriek-voor-brandstofcellen-bijna-klaar-opening-voorjaar-2024

Bij het Franse bedrijf HDF Energy (voorheen Hydrogène de France) wordt volop gebouwd aan een grote fabriek voor brandstofcellen. De fabriek komt op het voormalige Ford-industrieterrein in Blanquefort in de regio Bordeaux en moet volgens planning eind mei worden geopend. Het beursgenoteerde bedrijf meldt wel dat de productie met enige vertraging wordt opgestart. “Inmiddels is iedereen weer realistisch. We waren verrast door de door de markt aangekondigde waterstofvolumes, maar dat valt op korte termijn tegen”, zegt Damien Havard, CEO en oprichter van HDF Energy.

Een recente CEA-studie schat de vraag van Europese fabrikanten naar groene waterstof tegen 2030 op 2,5 miljoen ton, acht keer minder dan de vraag uit de markt die Brussel nastreeft om te voldoen aan de noodzaak van het koolstofvrij maken van de economie. “Niet alles zal waterstof zijn”, bevestigt Damien Havard. “Maar zelfs als de doelstellingen naar beneden worden bijgesteld, blijven de volumes groot genoeg”.

Later dit jaar zal HDF Energy de eerste brandstofcellen produceren in de nieuwe 7.000 m² grote fabriek in Blanquefort in Zuidwest Frankrijk. Het wordt de eerste massaproductiefabriek ter wereld voor krachtige PEM-waterstofbrandstofcellen. HDF Energy werkt bij de ontwikkeling samen met Ballard Power Systems in het Canadese Vancouver.

Een brandstofcel met protonenuitwisselingsmembraan zet de energie die vrijkomt tijdens de elektrochemische reactie van waterstof en zuurstof om in elektriciteit en water. De PEM-brandstofcellen onderscheiden zich door goede prestaties bij lagere temperaturen, waardoor ze snel kunnen opstarten en onmiddellijk kunnen reageren op schommelingen in de stroomvraag – een eigenschap die ze bij uitstek geschikt maakt voor zowel mobiele als stationaire toepassingen.

Lees ook: oostenrijk-waterstoffabriek-voor-stadsbussen-in-wenen-officieel-geopend

Een feestje in Oostenrijk. Op het bedrijventerrein Simmering bij Wenen is deze week de eerste fabriek voor groene waterstof in gebruik genomen. De productielokatie gaat H2 produceren voor 10 stadsbussen die in de Oostenrijkse hoofdstad gaan rijden. Volgend jaar zal Wiener Linien lijn 39A tussen Heiligenstadt en Sievering volledig ombouwen naar waterstofbussen. ‘Door de hellingshoeken, korte stopafstanden en hoge passagiersaantallen is dit een van de meest veeleisende lijnen in de stad. Daarom zijn waterstofbussen bijzonder geschikt voor deze routes’, meldt het vervoersbedrijf.

De waterstoffabriek heeft een vermogen van drie megawatt en produceert dagelijks tot 1.300 kilogram groene waterstof. Dit is genoeg om iedere dag 60 bussen of vrachtauto´s van waterstof te voorzien. "Groene waterstof heeft vele toepassingsgebieden: naast mobiliteit kunnen we deze veelbelovende energiebron ook gebruiken in de industrie of bij energieopwekking en -opslag", legt Wien Energie Managing Director Karl Gruber tijdens de officiële opening uit. “Voor de productie van waterstof wordt alleen elektriciteit uit hernieuwbare bronnen gebruikt, zoals zon, wind en waterkracht.” De fabriek is eigendom van Wien Energie GmbH en Wiener Netze GmbH.

Voor vervoersbedrijf Wiener Linien zijn voertuigen op waterstof een belangrijke ontwikkeling. “Waterstof stelt ons in staat om een nieuwe stap te zetten in het koolstofvrij maken van onze busvloot. Via een Europese aanbesteding zijn we op zoek gegaan naar het beste model en hebben we verschillende bussen van verschillende fabrikanten uitgebreid getest.” De winnaar komt uit Portugal, de H2. City Gold van CaetanoBus met een 70 kW brandstofcelsysteem van Toyota. Het is een 12 meter lange gelijkvloerse bus met een totale capaciteit van 78 passagiers. Op het dak liggen vijf waterstoftanks met een gezamenlijke inhoud van ruim 37 kilo en zorgen voor een actieradius van 400 km.

De bussen zullen in de toekomst worden getankt bij het waterstoftankstation van Wien Energie en Wiener Netzen op het terrein van de Leopoldau-busgarage. Het openbaarvervoerbedrijf maakt daar gebruik van de H2-infrastructuur van de Wiener-Stadtwerke Groep, die indertijd met een vooruitziende blik is gebouwd. 

Lees ook: man-komt-met-trucks-op-waterstof-maar-van-liefde-is-geen-sprake

De Duitse bedrijfswagenfabrikant MAN Truck & Bus wordt de eerste Europese vrachtwagenproducent die een kleine serie trucks met een waterstofverbrandingsmotor op de markt brengt. De aanvankelijk geplande serie van ongeveer 200 exemplaren moet al in 2025 aan klanten in Duitsland, Nederland, Noorwegen, IJsland en geselecteerde niet-Europese landen worden geleverd. Dat is opvallend nieuws. Twee jaar geleden liet MAN weten pas tegen 2030 de eerste vrachtauto’s op waterstof te gaan leveren.

"MAN versnelt zijn transformatie en zet grote stappen op weg naar emissievrije aandrijfsystemen”, liet Alexander Vlaskamp, ​​CEO van MAN Truck & Bus in München twee jaar geleden nog optekenen. “Onze focus ligt duidelijk op batterij-elektrische aandrijvingen. Pas als er ruim na 2030 voldoende groene waterstof beschikbaar is plus de bijbehorende infrastructuur, verwachten we H2-trucks voor specifieke toepassingen in te zetten”.

Maar naar nu blijkt heeft MAN de afgelopen twee jaar niet stilgezeten. Achter de schermen is volop aan de ontwikkeling van een truck op waterstof gewerkt. Niet een variant met een brandstofcel, maar eentje met een verbrandingsmotor. “De waterstofverbrandingsmotor H45 is gebaseerd op de beproefde D38-dieselmotor en wordt geproduceerd in de motoren- en accufabriek in Neurenberg. Door het gebruik van bekende technologie zijn we in staat om in een vroeg stadium de markt te betreden en daarmee een beslissende impuls te geven aan de verdere ontwikkeling van de waterstofinfrastructuur. Met de hTGX hebben we nu een aantrekkelijk product aan ons emissievrije portfolio toegevoegd”, zegt Friedrich Baumann, lid van de Raad van Bestuur van MAN Truck & Bus en verantwoordelijk voor Sales & Customer Solution.

De MAN hTGX biedt een hoog laadvermogen en een maximale actieradius tot 600 kilometer in de aanvankelijk aangeboden 6×2- en 6×4-asvarianten. De gebruikte waterstofverbrandingsmotor H45 heeft een vermogen van 383 kW of 520 pk en een koppel van 2500 Nm bij 900-1300 tpm. De directe injectie van waterstof in de motor zorgt voor een bijzonder snelle vermogensafgifte. Met waterstof gecomprimeerd tot 700 bar en een tankinhoud van 56 kg kan het voertuig in minder dan 15 minuten worden getankt. Met minder dan 1 g CO2/tkm zal de MAN hTGX voldoen aan de criteria als een ‘zero-emission vehicle’ onder de nieuwe geplande EU-CO2-wetgeving.

Van heel veel liefde is nog geen sprake. In het persbericht waarin de waterstoftrucks worden aangekondigd staat vermeld: “we blijven ons richten op batterij-elektrische voertuigen om het goederenvervoer over de weg koolstofvrij te maken. Deze hebben momenteel duidelijke voordelen ten opzichte van andere aandrijfconcepten op het gebied van energie-efficiëntie en bedrijfs- en energiekosten”. Daar zal MAN ongetwijfeld gelijk in hebben. Maar energie-efficiëntie is niet het enige dat telt. Lees ons commentaar.  

Lees ook: parker-legt-de-focus-op-emissievrije-systemen-op-water

Hoe gaan we met al die netcongestie de overgang naar emissievrij oplossen? We hebben het steeds vaker over waterstof en ook steeds vaker in combinatie met meer actie. Er komt een stroomversnelling van realisaties aan. Zijn we daar klaar voor? Parker Hannifin in ieder geval wel.

Waterstof wordt een steeds aantrekkelijkere optie voor veel bedrijven die hun uitstoot willen verminderen. Parker Hannifin, wereldwijd marktleider in aandrijvings- en besturingstechnologieën voor industriële en mobiele markten (en al actief op de waterstofmarkt tijdens de landing van de Apollo 11 op de maan), heeft een brede range aan waterstofproducten ontwikkeld.  ondersteund door productie-, opslag-, distributie-, gebruiks- en brandstofceloplossingen.

Het H2-assortiment van Parker omvat kleppen, filters, manifolds, vloeistofregelaars, hogedrukslangen, connectoren en afdichtingsoplossingen voor alle waterstoftoepassingen.

Ontdek hoe Parker u kan helpen om een betere toekomst mogelijk te maken op de website.

 Lees ook: kan-waterstof-helpen-om-de-netcongestie-op-te-lossen-2

Netcongestie wordt in Nederland een steeds groter probleem. Bedrijven die willen verduurzamen kunnen vaak geen nieuwe of grotere stroomaansluiting krijgen. Ondanks miljardeninvesteringen duurt nog minstens tien jaar voordat de elektriciteitsnetten voldoende zijn versterkt om de wachtlijsten voor een aansluiting weg te werken. Is waterstof een mogelijke oplossing? Jawel, zo lijkt het, maar verwacht geen snelle oplossing.

Dit is deel 2 uit een drieluik van Missie H2 en Waterstof Magazine. Deel 1 leest u via deze link.

Martien Visser, lector energietransitie aan de Hanzehogeschool in Groningen, volgt het waterstofproject Sinnewetterstof in Friesland, zoals besproken in deel 1, met grote belangstelling. “Er is in Nederland al regelmatig meer aanbod dan vraag van groene stroom”, vertelt hij. “Dat overschot kun je naar Duitsland of Polen willen transporteren, maar daar heb je een zwaarder netwerk voor nodig. Energie uit zon en wind blijft groeien, dus netcongestie zal steeds vaker voorkomen”, voorspelt Visser, die ook manager strategie is bij Gasunie.

Netcongestie is in Nederland een groot probleem. Bijna 10.000 bedrijven staan op de wachtlijst voor een nieuwe of grotere aansluiting. Hoeveel bedrijven er ook precies op de wachtlijst staan, netcongestie zit de energietransitie danig in de weg. Nederland heeft grote ambities om het aandeel duurzaam opgewekte energie te laten groeien. Dit betekent dat er substantiële hoeveelheden windenergie van de Noordzee gaat komen. “Nederland gaat op de Noordzee veel meer windmolens bouwen dan het zelf aan capaciteit nodig heeft.

“In de toekomst zal de elektriciteit ons op landelijk niveau vaak de oren uit komen. Maar ook op regionaal niveau zullen er verschillen ontstaan”, verwacht hij. “In Drenthe staan veel zonneweides, die produceren in de zomer veel meer stroom dan de regio nodig heeft, terwijl er in Amsterdam een tekort is. Moeten we dan elektriciteitskabels gaan trekken van Drenthe naar Amsterdam? Voor zulke korte afstanden is waterstofproductie niet meteen een oplossing, maar grote volumes elektriciteit transporteren over lange afstanden is heel erg duur.”

Wat heet. Om alle windparken op de Noordzee aan te sluiten is volgens Visser tot 2030 een investering van 90 miljard euro nodig. “Dat geld moet worden opgebracht door Nederlandse burgers en bedrijven, die het op hun beurt weer zullen doorberekenen aan de burgers. Die 90 miljard komt overeen met 10.000 euro per huishouden”, rekent Visser voor. “Alleen voor de kabels op zee!” Na 2030 gaat Nederland nog veel meer windparken aanleggen, terwijl er al genoeg stroom is als het hard waait. “Wat gaan we met al die elektriciteit doen? Het is aantrekkelijk om er dan waterstof van te maken.”

De productie van waterstof kan op zee plaatsvinden of aan de kust. Elektrolyse op zee heeft als voordeel dat pijpleidingen meer energie kunnen transporteren dan stroomkabels. Pijpleidingen zijn volgens Visser twintig keer zo goedkoop dan wat stroomkabels zouden kosten. Daarnaast is het ruimtebeslag aan land minder groot, want de converters die de windstroom aan de kust omzetten van gelijkstroom naar wisselstroom nemen veel plaats in.

Punt is wel dat elektrolysers op dit moment ‘nog hartstikke duur’ zijn. “Die technologie moet nog helemaal door de leercurve heen”, zegt Visser. Maar als dat gebeurt, wordt waterstofproductie steeds aantrekkelijker. Ook omdat er steeds meer overtollige - en dus ‘gratis’ - stroom beschikbaar zal komen. “Het aantal uren met negatieve prijzen neemt ieder jaar toe. Als elektrolysers goedkoper worden, en er steeds meer overtollige stroom is, dan krijg je een gunstig plaatje.” Voor de huidige netcongestieproblemen biedt dit geen soelaas. Maar toekomstige windparken waterstof laten produceren voorkomt volgens Visser dat er ‘nieuwe bottlenecks ontstaan’.

Een systeem met variabele en decentrale elektriciteitsopwek vergt een ander netwerk dan het traditionele netwerk met grote regelbare centrales. In 2035 moet de volledige stroomproductie CO2-vrij zijn. Het vermogen zal vooral door zonnepanelen en windturbines geleverd worden. De netcongestie die dat oplevert, vergt enorme investeringen in de verzwaring van de infrastructuur, maar kan dus deels opgelost worden door geen elektriciteit maar waterstof te produceren.
Tekst: Missie H2 / Waterstog Magazine

Lees ook: crematorium-moet-van-het-aardgas-af-is-waterstof-een-oplossing

In Nederland is de energietransitie in volle gang. Alle bedrijven moeten van de fossiele brandstoffen af, met een focus op grootverbruikers. De crematoria horen daarbij, vandaar dat in Twente serieus wordt gekeken naar lijkverbranding op waterstof. “Durven we die pionier te zijn?”

Aan directeur Harriët Tomassen van Crematoria Twente zal het in ieder geval niet liggen. In de regionale krant Tubantia laat ze weten dat haar bedrijf graag emissievrij wil werken, maar dat de overstap van aardgas naar waterstof ook een flinke kostenpost is. Gelukkig draait het crematorium een gezonde winst en zijn de aandeelhouders geen commerciële bedrijven, maar de omliggende gemeenten. Zij voelen als eerste de financiële consequenties, dit jaar zal er geen winst aan de aandeelhouders worden uitbetaalt. Het crematorium in Usselo wil een spaarpotje aanleggen om de energietransitie te betalen.

Opvallend is dat Crematoria Twente de waterstof zelf willen produceren via electrolyse. De stroom die hiervoor nodig is moet worden opgewekt met een zonneveld. Het onderzoek hierna is in volle gang. Inmiddels is de leverancier van de aardgasovens aan het onderzoeken of hierin ook waterstof kan worden gestookt. Uit onderzoek, dat de afgelopen jaren is uitgevoerd, blijkt dat er verschillende kostbare aanpassingen nodig zijn. Vooral de brander, geschikt voor aardgas, voldoet niet om waterstof mee te stoken. Electrische ovens, die ook zijn onderzocht, zijn voorlopig geen optie door de enorme netcongestie in nagenoeg heel Nederland.

Een besluit over investeren in waterstof ligt extra ingewikkeld omdat er dit jaar ook moet worden bepaald of Crematoria Twente geld steekt in resomeren: een techniek waarbij een stoffelijk overschot wordt opgelost in een vloeistof van water en kaliumhydroxide. De op handen zijnde wijziging van de Wet op de lijkbezorging geeft toestemming voor die methode. Directeur Tomassen: „We moeten de vraag beantwoorden of we dit de mensen willen aanbieden. Het is iets heel anders dan cremeren. Het is onduidelijk hoeveel mensen er gebruik van willen maken. Of het mogelijk is om te investeren in waterstof en resomeren moet worden onderzocht.”

Jan Pierik, de voorzitter van de aandeelhouders - elf gemeenten - van Crematoria Twente stelt voor om dit jaar voorlopig geen winst aan de aandeelhouders uit te keren, meldt hij in de regionale krant. Dat geld kan dan worden gereserveerd voor de investering die ergens de komende jaren wordt gedaan. De gemeenten bespreken deze week zijn voorstel.

Lees ook: nederland-het-toepassen-van-waterstof-wordt-een-stuk-eenvoudiger-met-lohc

Wereldwijd brengt het transport en de opslag van waterstof flinke uitdagingen met zich mee. Om een acceptabele hoeveelheid energie te vervoeren wordt waterstofgas daarom flink gecomprimeerd. En in Duitsland lopen proeven met vloeibare waterstof met een temperatuur van 252 graden Celsius onder nul. Een proces dat de energiedichtheid van waterstof flink laat stijgen, maar ook zeer veel extra energie kost. Het jonge bedrijf Voyex in Delft werkt aan een andere oplossing. Door waterstof te binden aan een vloeistof, een zogenaamde LOHC, kan H2 aanzienlijk eenvoudiger worden getransporteerd. Op de plek waar de waterstof gebruikt wordt, worden de vloeistof en de waterstof weer gescheiden.

In de studentenstad Delft wordt door Voyex volop onderzoek gedaan naar de waterstofdrager LOHC. De onderzoekers gaan tot het uiterste, er wordt een vloeistof ontwikkeld die de maximale hoeveelheid waterstof kan opslaan en ook nog eens bij relatief lage temperaturen weer kan afgeven. Op deze wijze ontstaat een efficiënt distributiesysteem. Een normale tankauto met een inhoud van 35-duizend liter kan op deze wijze meer dan 2000 kilo waterstof transporteren. Voor het transport van waterstof zijn dan geen kostbare hogedrukcontainers of zeer goed geïsoleerde tankwagens voor vloeibare waterstof meer nodig.

Het systeem kent wel een nadeel, de lege vloeistof moet weer terug naar de fabriek om opnieuw geladen te worden. Maar volgens Peter Coppens van Voyex is dat geen groot probleem. “Binnen het huidige transportsysteem rijden lege tankauto’s weer terug naar de fabriek om te laden en om de “restgassen” eruit te halen. Bij het gebruik van LOHC zit daar dan de vloeistof zonder gebonden waterstof in. Een extra vrachtbeweging is niet nodig, een tank met een flexibel tussenschot is hierbij een oplossing. Aan de ene kant zit LOHC+ en aan de andere kant LOHC-. Het enige wat de chauffeur moet doen is twee slangen aansluiten.”

Voyex verwacht dat de opslag van waterstof in een waterstofdrager veel zaken een stuk eenvoudiger maakt. “Op een bouwplaats is veiligheid geen issue, onze waterstofdrager is een minder gevaarlijk product dan diesel en er zijn geen extreem hoge of extreem lage temperaturen nodig om het product op te slaan of te ontbinden en het kan opgeslagen worden bij atmosferische druk. De tankstations worden ook eenvoudiger. LOHC kan gewoon als vloeistof worden getankt, pas in het voertuig worden de LOHC en de waterstof gesplitst.”

Lees ook: marokko-investering-van-55-miljard-euro-in-productie-groene-waterstof

Marokko wil optimaal profiteren van de opkomende waterstofeconomie. Het land in het noordwesten van het Afrikaanse continent Marokko is bereid 55 miljard te investeren in de opwek van groene stroom uit wind en zon, grote electrolysers voor de waterstofproductie en de nodige infrastructuur. Vanuit Marokko kunnen tankers waterstof verplaatsen naar andere continenten of het land maakt gebruik van pijpleidingen onder de Middellandse zee. Daar liggen al enorme leidingen die nu nog gebruikt worden voor transport van aardgas naar Zuid-Europa.

Dat bedrag omvat zowel de investeringen van de Marokkaanse overheid als die van de nationale en internationale investeerders, die interesse hebben getoond voor meer dan 400 projecten die verband houden met groene waterstof. De regering heeft anderhalf miljoen hectare grond gereserveerd.

Het land heeft een routekaart opgesteld voor groene waterstof in wil de groene waterstof zowel voor binnenlands gebruik, als voor export naar Europa gebruiken. De Europese Unie steunt de ambities van Marokko met 624 miljoen euro, vanwege de geografische nabijheid tot Europa.

Marokko beschikt over gunstige natuurlijke omstandigheden, zoals veel zon en wind, om groene waterstof te produceren. Bovendien heeft het al ervaring met duurzame energie, zoals grootschalige zonne- en windparken. Volgens een rapport van de Global Wind Energy Council (GWEC) is Marokko een van de landen met een enorm potentieel voor de wereldwijde ontwikkeling van windenergie in het komende decennium.

Eerder heeft de regering laten weten dat Taqa Marokko, AP Moller Capital uit Denemarken, Dahamco Company en Ornx Boujdour uit Marokko en OCP Group, een belangrijke Marokkaanse producent van fosfaten, belangrijke investeerders in dergelijke projecten zijn.

Lees ook: waterstofspecialist-rene-peters-van-tno-ontvangt-waterstof-medaille

Waterstofspecialist Rene Peters heeft deze week een gouden waterstofmedaille ontvangen van Missie H2. Peters werd verrast tijdens  het Nationaal Waterstof Veiligheids Congres dat woensdag in Delft werd gehouden. De aanmoedigingsprijs werd gisteren aan het einde van het congres uitgereikt door Michiel Bal van de Gasunie (links) en Jörg Gigler van TKI New Gas (rechts).  

Peters is blij met het eremetaal, maar stelt zich bescheiden op. Hij ziet de prijs vooral als een verdienste voor het hele waterstofteam van TNO dat onderzoek doet in de gehele waterstofketen, van productie, transport, import, opslag tot eindgebruik. “In PPS programma’s zoals North Sea Energy, HY3, HyDelta , Waterstof Veiligheids Innovatie Programma en platforms SHIPnl en HEROW brengen we met onze partners spelers in de gehele waterstofketen bij elkaar, om samen te innoveren en pilots te ontwikkelen. Ik zie de medaille dan ook vooral als een aanmoedigingsprijs om daar met het team met volle energie mee door te gaan.”

In Nederland wordt doorlopend onderzoek gedaan naar de veiligheid rond het opwekken, transport, opslag en verbruik van waterstof. Gisteren werden in Delft de meest actuele bevindingen gepresenteerd tijdens het eerste Nationaal Waterstof Veiligheids Congres. De belangstelling was groot, het event was ruim van tevoren compleet uitverkocht.

Lees ook: ballard-verkoopt-1000-brandstofcellen-voor-solaris-bussen-in-europa

Het beursgenoteerde bedrijf Ballard Power Systems kondigt een Long Term Supply Agreement aan met de Poolse busbouwer Solaris. Ballard gaat 1000 brandstofcelsystemen leveren voor de waterstofbussen van Solaris die de komende jaren in verschillende Europese steden gaan rijden. Een eerdere bestelling van 300 brandstofcelsystemen wordt verhoogd met nog eens 700. Solaris is de meest succesvolle fabrikant van bussen op waterstof in Europa.

Deze geconsolideerde order is tevens de grootste order voor brandstofcelsystemen in de geschiedenis van Ballard en markeert een belangrijke stap voorwaarts in de relatie met Solaris. De 1.000 eenheden bestaan ​​uit ongeveer 80% FCmove-HD 70 kW en 20% FCmove HD+ 100 kW motoren en worden geplaatst in bussen van 12 en 18 meter. 

In Europa is waterstof binnen het openbaar vervoer aan een snelle opmars bezig. Busbedrijven die nu al op waterstof rijden plaatsen regelmatig nieuwe orders bij de Poolse busfabrikant. De bussen van Solaris rijden inmiddels in 22 Europese steden en dragen bij aan het emissieloze personenvervoer.

“Deze zeer grote order luidt de volgende fase in van de samenwerking tussen Ballard en Solaris om de adoptie van brandstofcelbussen in Europa te versnellen”, zegt Randy MacEwen, President en Chief Executive Officer van Ballard. “Deze bestelling bewijst dat we samen met Solaris  veilige, competitieve, duurzame en emissievrije oplossingen kunnen bieden aan vervoersbedrijven in heel Europa.”

Tot nu toe heeft Solaris bijna 200 bussen op waterstof geleverd. In het orderboek voor de komende twee jaar staan nog eens 500 bussen op waterstof. 

Lees ook: missie-h2-presenteert-de-week-van-de-waterstofkaart

De Waterstofkaart van Missie H2 is in korte tijd uitgegroeid tot de meest actuele en uitgebreide kaart met meer dan 300 waterstofprojecten in Nederland. In samenwerking met TKI Nieuw Gas streeft Missie H2 ernaar dat deze kaart het meest uitgebreide en actuele overzicht biedt van alle waterstofprojecten in ons land en dat alle projecten up-to-date zijn. Maar daar is wel hulp bij nodig. Iedereen kan helpen de kaart compleet te maken en te houden.

Allereerst, ga naar www.missieh2.nl/waterstofkaart en navigeer door de kaart. Staan jouw eigen projecten erop? Mis jij projecten uit je eigen omgeving of ketenpartners? Door de uitgebreide zoek- en filtermogelijkheden is eenvoudig te checken.

De aangevulde en actuele kaart presenteert Missie H2 tijdens de aankomende Olympische Spelen in de Olympic Club van het TeamNL Huis in Parijs aan een selectie koplopers uit de waterstofeconomie. Uw hulp wordt in dank aanvaard, want samen maken we van Nederland hét Waterstofland in 2030. Klik hier direct naar de actuele kaart

Lees ook: kan-waterstof-helpen-om-de-netcongestie-op-te-lossen

Netcongestie wordt in Nederland een steeds groter probleem. Bedrijven die willen verduurzamen kunnen vaak geen nieuwe of grotere stroomaansluiting krijgen. Ondanks miljardeninvesteringen duurt nog minstens tien jaar voordat de elektriciteitsnetten voldoende zijn versterkt om de wachtlijsten voor een aansluiting weg te werken. Is waterstof een mogelijke oplossing? Jawel, zo lijkt het, maar verwacht geen snelle oplossing.

In het Friese Oosterwolde vindt een interessant experiment plaats (foto). In 2022 opent energieprojectontwikkelaar GroenLeven er een zonnepark met een vermogen van 50 megawatt. De 132.000 zonnepanelen zijn een flinke impuls voor de regionale energietransitie. Maar het bijzondere van de installatie is dat Groenleven er samen met netwerkbedrijf Alliander ook een elektrolyser van 1,5 megawatt naast zet: project Sinnewetterstof (Fries voor zonnewaterstof).

Het idee is simpel: als de stroomopwekking op zonovergoten piekuren groter is dan wat het lokale energienetwerk kan wegwerken, gebruik dan de overtollige elektriciteit om groene waterstof te produceren. Als dat in Oosterwolde goed werkt, dan kan dat ook elders toegepast worden. Dat betekent dat het elektriciteitsnetwerk minder vaak verstevigd hoeft te worden om zonneparken of windturbines aan te sluiten. Leg geen dikkere kabel naar een zonneweide of windmolen, maar zet er een elektrolyser naast. Probleem opgelost.

Elbert Huijzer werkt op de strategieafdeling van Alliander en is enthousiast, maar tegelijkertijd is hij voorzichtig met zijn optimisme: “We hebben het project opgezet om te begrijpen wat er allemaal bij komt kijken als je waterstofproductie koppelt aan het opwekken van duurzame elektriciteit.”

De eerste conclusie van Huijzer luidt dat de markt voor het bouwen van zulke complexe installaties er nog niet helemaal klaar voor is. “Je hebt niet alleen een elektrolyser nodig, maar ook een compressor en nog allerlei andere apparatuur”, legt hij uit. “Alles is nieuw. We hebben gemerkt dat de partijen die betrokken zijn bij de bouw niet op elkaar zijn ingespeeld.

Als de lessen van Sinnewetterstof getrokken zijn, is het volgens Huijzer tijd voor opschaling. “Straks zeggen we: okay, we snappen nu hoe het werkt en hoe het allemaal in elkaar grijpt. Laten we een consortium vormen en 50 van dit soort installaties in Nederland neerzetten.”

Dan dienen zich meteen de volgende vragen aan. “Gaan we bij ieder zonnepark een kleine elektrolyser neerzetten? Of plaatsen we bij de onderstations van Tennet een grotere waterstoffabriek? Dan heb je serieuze productie. En gaan we dan rondrijden met vrachtwagens om de waterstof af te voeren? Of leggen we dan een pijpleiding aan?” Kortom, er zijn nog veel vragen.

Marijke Kellner-Van Tjonger, manager energiesysteem bij Gasunie weet in ieder geval dat het energiesysteem ‘in samenhang’ zal veranderen. “Vraag en aanbod, flexibiliteit en opslag, elektronen en moleculen; we zullen integraal de overgang naar een klimaatneutraal energiesysteem moeten realiseren.”

Dit is een samenvatting van het eerste deel van een drieluik over netcongestie en waterstof. Het hele eerste deel leest u op de website van Missie H2 via deze link.

Tekst: Missie H2 / Waterstof Magazine

Lees ook:  hydrogen-academy-van-waterstofnet-komt-naar-eindhoven

Na vier jaar een Waterstof Academy te hebben georganiseerd in België komt WaterstofNet met een Nederlandse editie. Ervaring leert dat er gemiddeld meer dan 100 personen zich aanmelden voor de zes avonden die eind mei van start gaan. De laatste avond is op 1 juli.

De succesformule blijft dezelfde. Tijdens de opleidingsavonden vertellen gespecialiseerde sprekers alles over bestaande en toekomstige waterstoftoepassingen en het beleid en regelgeving rond waterstof. Iedere avond heeft een eigen thema. Met onderwerpen als H2 research & development, productie, distributie en opslag, H2 toepassingen industrie en power/heat, H2 toepassingen in transport en op de laatste avond het H2 beleidskader.

De avonden worden gegeven in het Microlab/Strijp-S, Kastanjelaan 400 in Eindhoven

Meer informatie en de kostprijs vindt u via deze link

Lees ook: wereldprimeur-met-draaiorgel-op-h2-tijdens-de-bloemenmarkt-groningen

Groningen heeft een ‘wereldprimeur’ in Nederland. In de studentenstad in het noorden speelt het eerste draaiorgel op waterstof. Het verduurzamen van het draaiorgel is een gezamenlijk initiatief van de nieuwe orgelman Joris ten Have en waterstofspecialist René Wit van H2Planet. Afgelopen week speelde het orgel 'Pronkjewail' geheel emissievrij de eerste liedjes tijdens de bloemetjesmarkt in de stad.

Waterstofpionier René Wit is zeer tevreden met het resultaat, meldt hij op de regionale omroep RTV Noord. “Deze vorm van stroom opwekken is heel duurzaam, veel ondernemers kunnen er straks mee aan de slag.” Het nadeel is wel dat waterstof aanzienlijk duurder is dan fossiel. Vandaar dat het emissievrij spelen vooralsnog een experiment is. Maar voor orgelman Joris ten Have van het draaiorgel 'Pronkjewail' het is een mooie en duurzame manier om het orgel te laten spelen. “Ik sluit niet uit om hier in de toekomst in te investeren”.

Een draaiorgel is een automatisch spelend pijporgel. Naast orgelpijpen kan een draaiorgel ook andere instrumenten hebben, bijvoorbeeld slagwerk. Vooral in Nederland heerst als enige in Europa nog een straatorgelcultuur, spelende orgels zijn regelmatig in de winkelstraten te zien en te horen.

Het draaiorgel in Groningen werkt op een brandstofcel. Hierin reageert groene waterstof met zuurstof en genereerd op deze wijze stroom. Deze wordt in eerste instantie opgevangen in een kleine batterij die vervolgens het draaiorgel van stroom voorziet. Een waterstofgenerator voor het draaiorgel is voor Wit bijzonder: “Nu zijn we hiermee bezig, maar de mogelijkheden zijn eindeloos. Voor bijna alles wat elektriciteit nodig heeft kan waterstof een rol spelen met een brandstofcel van 20 Watt tot zeker 2 Megawatt. Met kleine systemen, die heel betaalbaar zijn, laten we dat vandaag in Groningen zien.”

Waterstofspecialist René Wit is al jaren bezig met de ontwikkeling van waterstofgeneratoren. Samen met een aantal studenten van de Hanze in Stad werkt hij aan verschillende projecten op het Zernike complex: “De samenwerking met de studenten is erg prettig, we moeten er samen voor zorgen dat de energietransitie spoedig verloopt.”

Op zijn Linkedin-pagina heef René Wit een filmpje geplaatst van het eerste oer-Hollandse draaiorgel op waterstof. Vergeet niet het geluid in te schakelen.

Lees ook: upgrade-voor-waterstoftankstation-op-place-de-l-alma-centrum-parijs

Het waterstofstation van Air Liquide, gelegen in het hart van de Franse hoofdstad Parijs, is een showcase voor het netwerk van H2-stations in Ile-de-France. Het tankstation is deze week na een maandenlange renovatie opnieuw geopend en helemaal klaar voor het grootste sportevenement wereldwijd. Met iets meer dan 100 dagen voor de start van de Olympische en Paralympische Spelen van Parijs 2024 gaat het netwerk van waterstoftankstations in Parijs een vloot van 500 waterstofvoertuigen van brandstof voorzien. In Parijs rijden inmiddels vele honderden taxi’s van het bedrijf Hype op waterstof.

Air Liquide, officieel supporter van Parijs 2024, heeft het station op de Place de l'Alma ontworpen en geïnstalleerd. Het bedrijf gaat groene waterstof leveren om de officiële vloot van Parijs 2024 te kunnen bevoorraden, waaronder 500 Toyota Mirai-waterstofauto's. De snelle oplaadtijden en een grote actieradius zorgt ervoor dat de taxivloot 24-uur per dag zeer efficiënt kan worden ingezet. De tank van de personenauto’s is met waterstof is in ongeveer vijf minuten vol, goed voor een actieradius tot 650 kilometer.

Lees ook: belgische-primeur-met-groene-waterstofketel-port-of-antwerp-bruges

Een primeur  met een waterstofketel in België. Het havenbedrijf Port of Antwerp-Bruges is met een pilot-project gestart en verwarmt een bedrijfsruimte van 1430m2 met groene waterstof. De proef maakt onderdeel uit van een ambitieus klimaatplan om in 2050 het hele havengebied klimaatneutraal te hebben. Het is de eerste keer dat zo’n ketel in België wordt ingezet voor een werkplaats van deze grootte. ​ Binnen het H2-project wordt samengewerkt met de Nederlandse CV-ketelbouwer Remeha, Imtech en Solencopower.

Sinds kort wordt een van de werkplaatsen van het NOC (Nautisch Operationele Cluster), het operationele zenuwcentrum van Port of Antwerp Bruges, verwarmd met behulp van een waterstofketel die draait op 100% groene waterstof, waardoor een klimaatneutraal proces is ingericht. De Schildershal, een werkplaats van 1430m³ groot, wordt onder andere gebruikt voor schilderwerken aan infrastructuur zoals sluisdeuren.

De groene waterstof wordt volledig gegenereerd uit hernieuwbare energiebronnen: 70% komt van lokaal opgewekte groene energie, afkomstig van overschotten van zonnepanelen, terwijl de overige 30% wordt verkregen via groene stroomaankoop van het grid. Een elektrolyser met een vermogen van 30 kW gebruikt deze groene stroom om 134 liter water per dag te splitsen in waterstofgas, dat wordt opgeslagen in 8 gasflessen. Dit gas dient als brandstof voor de waterstofketel met een vermogen van 24 kW, die vervolgens de Schildershal verwarmt. Daarnaast wordt 80% van de geproduceerde restwarmte van de elektrolyser worden teruggewonnen om de hal extra te verwarmen.

Tijdens een strenge winterdag verbruikt de verwarmingsketel 10 kg waterstof, wat bijna overeenkomt met het verbruik van twee volledig geladen waterstofauto's. Het vermogen van de ketel komt overeen met de hoeveelheid warmte die nodig is om twee ééngezinswoningen te verwarmen.

De rol van waterstof in de overgang naar klimaatneutraliteit is van cruciaal belang. Als wereldhaven streeft Port of Antwerp-Bruges ernaar een leidende positie in te nemen binnen zowel de lokale als de internationale waterstofeconomie. Dit wordt ondersteund door drie belangrijke pijlers: lokale productie en import van waterstof, de ontwikkeling van infrastructuur voor distributie, en het faciliteren van het verbruik en transport naar eindgebruikers in het achterland. Dit project, dat een subsidie heeft ontvangen van het Horizon 2020 EU-financieringsprogramma voor onderzoek en innovatie, maakt deel uit van PIONEERS, een initiatief dat vergroeningsprojecten in havens realiseert.

Annick De Ridder, voorzitter van de raad van bestuur van Port of Antwerp-Bruges is enthousiast over de proef: “Deze primeur toont mooi aan hoe we als wereldhaven én als dé economische motor van Vlaanderen onze voortrekkersrol in de energietransitie invullen. Dat doen we door te innoveren, pionieren en samen te werken.”

De waterstof cv-ketel is geleverd door Remeha. Dit is de tweede grote ketel die wordt ingezet in een paar maanden tijd. De eerste grote H2-ketel hangt bij een technisch bedrijf in de Nederlandse stad Apeldoorn.  

Lees ook: verenigd-koninkrijk-wrightbus-presenteert-eerste-dubbeldekker-op-waterstof

Busfabrikant Wrightbus presenteert de StreetDeck Hydroliner, 's werelds eerste dubbeldeksbus op waterstof. Het bedrijf is ervan overtuigd dat dit zuinige, veilige en milieuvriendelijke voertuig een revolutie teweeg zal brengen binnen de vervoerssector en een nieuw transporttijdperk zal inluiden.

StreetDeck Hydroliner is uitgerust met een waterstof-brandstofcel-aandrijflijn. Het batterijpakket kan tot 48 kWh opslaan, waardoor de bus tot 450 kilometer kan afleggen. De tanktijd bedraagt ongeveer 8 minuten. Het voertuig is ontworpen om te voldoen aan alle eisen van zowel buschauffeurs als passagiers. 

Wrightbus heeft bij de ontwikkeling sterk gelet op de bouwkosten van het voertuig. De onderdelen komen voor 85% overeen met de StreetDeck Hydroliner FCEV en daardoor kan er efficiënter worden geproduceerd en is het voertuig uitstekend te onderhouden in de werkplaats waar al ervaring is met waterstof.

 De bussen worden geproduceerd in het Verenigd Koninkrijk en zijn beschikbaar voor zowel de Britse als Europese markt. De bus is ontwikkeld als onderdeel van het JIVE-project gefinancierd door de Europese Unie.

Lees ook: het-aansluiten-van-woningen-op-een-waterstofnetwerk-blijft-indrukwekkend

Maurice Meulenbrugge is project manager H2 pilots bij Remeha, een grote Europese fabrikant van verwarmingssystemen. Hij is nauw betrokken bij de aansluiting van woonhuizen op waterstof bij proefprojecten zoals in Lochem en Hoogeveen. In Nederland zijn worden op meerdere plekken waterstof cv-ketels in praktijk getest. En dat levert volgens Meulenbroeke altijd leuke reacties op.

“Tien van de tien keer halen bewoners hun mobieltje uit hun broekzak. Ik snap dat wel. Hoe goed we bewoners vooraf tijdens informatiebijeenkomsten ook inlichten: het affakkelen van aardgas is indrukwekkend. Je hebt niet iedere dag een 1 meter hoge brandende fakkel op je erf staan. En dat wil je filmen.

Voordat we een woning kunnen aansluiten op waterstof, moet het aardgas uit de leidingen. Dat doen we met affakkelen: we verbranden al het aardgas. Bewoners drukken dan massaal op de rode knop wanneer de vlam van een halve meter de lucht in gaat. Zodra stikstof in de leiding komt - die we gebruiken om de laatste resten aardgas te verdrijven - focussen ze op het scherm van de warmtebeeldcamera. Na het stikstof komt waterstof in de leidingen. Dat geeft geen fysieke vlam, zoals aardgas wel doet. Alleen via de warmtebeeldcamera kunnen huiseigenaren bewijs voor vrienden en familie vastleggen.

Als producent van comfortsystemen blijft het elke keer weer bijzonder om betrokken te zijn bij pilotprojecten. Normaal gesproken komen we nauwelijks bij de klant thuis. Wij ontwikkelen en maken systemen die installateurs bij consumenten plaatsen. Pas als zij ergens niet uitkomen, staan wij met onze serviceafdeling bij de klant. Dus als project manager bij een nieuwe installatie aanwezig zijn? Dat is heel uniek.

Lochem was in 2022, na Rozenburg in 2019, het tweede pilotproject dat we deden bij bewoonde woningen. Voor mij was die locatie een hoogtepunt. Nog nooit eerder was er een waterstofproject van deze omvang opgeleverd. Bovendien kon ik voor de eerste keer op de fiets naar mijn werk: ik woon in Lochem. Het was bijzonder om na een lang voorbereidingstraject de puzzelstukjes in elkaar te zien vallen. Waterstof was een nieuwe techniek: voor ons als fabrikant, maar ook voor de eindgebruiker, de installateur en netbeheerder Liander. En om dan al die vakmensen aan het werk te zien en bewoners te ontmoeten die ons overlaadden met zelfgebakken taart of kaneelcake van plaatselijke bakkerij ten Broeke... Geweldig. Ik heb écht het gevoel dat ik bezig ben met de energietransitie en het verduurzamen van de wereld.

Voor het komende pilotproject in Hoogeveen sta ik minder vaak met mijn voeten in de klei. Bij Remeha brengen we waterstofprojecten niet meer onder in de projectorganisatie, maar juist in de lijnorganisatie. Ik maak de planningen en houd de operatie in de gaten. Onze monteurs kunnen zelfstandig aan de slag. Die verschuiving is een goed teken: waterstof wortelt zich echt in onze organisatie.

Tekst: MissieH2 / Waterstof Magazine

Lees ook: samlesbury-brouwerij-gaat-emissievrij-bier-brouwen-met-waterstof

Bier brouwen met waterstof. In het verenigd Koninkrijk wordt dat realiteit. De Samelesbury Brouwerij in het Engelse Lancashire heeft een bouwvergunning gekregen voor een waterstoffabriek naast de brouwerij. Eenmaal volledig operationeel, zal Samlesbury Net Zero elk jaar tot 11.000 ton CO2-uitstoot besparen en moet het wereldwijd model staan om te laten zien hoe decarbonisatie kan worden bereikt door waterstof, elektrificatie en andere netto nul-technologieën te combineren.

AB InBev/Budweiser Brewing Group UK&I, een van Europa’s grootste bierbrouwers heeft enkele jaren geleden de toezegging gedaan om tegen 2026 netto zero te zijn in zowel de Samlesbury brouwerij als de Magor-brouwerij. Om dat doel te realiseren werkt AB/Inbev bij de waterstofontwikkelingen samen met waterstofbedrijf Protium. Als eerste zal bij de Samlesbury-brouwerij in South Ribble, Lancashire een electrolyzer worden geplaatst die groene waterstof gaat produceren. Deze waterstof zal een belangrijke bijdrage leveren om de uitstoot van de brouwerij drastisch te verminderen. Binnen het productieproces wordt waterstof gebruikt als vervanging van aardgas om de ketels te stoken. De restwarmte uit de electrolyzer wordt ook gebruikt in de brouwerij. Een ander deel van de waterstof gaat richting de mobiliteit. Naast de waterstofproductielokatie komt een tankstation waar H2-vrachtauto’s kunnen tanken. Als het hele systeem operationeel is zal tot 11.000 ton CO2 -uitstoot per jaar worden bespaard. Dit is gelijk aan de uitstoot van 5.800 auto's.

Op de afbeelding staan de waterstofproductielokatie en het waterstoftankstation als artist impression op de voorgrond. Op de achtergrond staat de reeds bestaande brouwerij.

Lees ook: usa-busbedrijf-in-californie-deelt-jarenlange-ervaring-met-waterstof-en-batterijen

Overal in Europa wordt getwijfeld tussen bussen op waterstof of batterij-elektrisch. Voertuigen op batterijen verbruiken de minste energie, maar busbedrijven hebben er wel meerdere van nodig binnen de dagelijkse operatie. Want ook tijdens winterdagen moet het voertuig niet halverwege de route met een lege accu stil komen te staan. Waterstof geeft een hogere actieradius en van weersinvloeden is nauwelijks sprake.

Rolando Cordero, directeur van Foothill Transit Agency is ervaringsdeskundige. Met een vloot van 359 bussen verzorgt het bedrijf het openbaar vervoer in het oostelijke deel van de metropool Los Angeles, met bussen op CNG, batterijen en waterstof.

Met een jaarlijks passagiersaantal van bijna zeven miljoen passagiers is Foothill afhankelijk van betrouwbare en efficiënte bussen die gelijke tred kunnen houden met de hoge bezettingsgraad die vereist is voor een groot vervoersbedrijf.

Lees het hele achtergrondverhaal via deze link  

Lees ook: wereld-afstandsrecord-voor-zwitserse-fabrikant-stadler-met-trein-op-waterstof

Opnieuw een wereldrecord voor de Zwitserse treinfabrikant Stadler. Drie jaar geleden vestigde het bedrijf een wereldrecord door een batterij-elektrische trein 224 kilometer op één accu te laten rijden en nu vestigt een waterstoftrein het wereldrecord. Het voertuig reed op een testparcour in de Verenigde Staten maar liefst 2803 kilometer zonder onderweg bij te tanken. De Flirt-passagierstrein legde de afstand af binnen 46 uur en veroverde daarmee een plaatsje in het  Guinness Book of World Records.

De waterstoftrein van Stadler heeft 108 zitplaatsen en extra staanplaatsen. De maximale snelheid is 130 kilometer per uur. Het voertuigconcept is grotendeels gebaseerd op de beproefde elektrische treinstellen van het type Flirt voor gebruik onder bovenleidingen. De Flirt op waterstof is een lichtgewichtconstructie van aluminium uit één verdieping en kan worden gerealiseerd in een twee- tot vierdelige treinsamenstelling. In serieproductie kunnen zowel de Flirt op H2 als de Flirt flexibel en individueel worden aangepast aan de respectievelijke behoeften van klanten en het routenetwerk. De Flirt op waterstof is ook verkrijgbaar met een pantograaf en transformator, waardoor het ook mogelijk is om onder bovenleidingen te werken.

Stadler heeft inmiddels vier treinen verkocht aan Caltrans, het California State Department of Transportation. Dit bedrijf, dat een deel van het openbaar vervoer verzorgt in Californië,  heeft vorig jaar vier H2-treinen besteld en een optie op nog eens zes voertuigen genomen.

Kijk via deze link naar de testrit van de waterstoftrein in de USA.

 Lees ook: kenworth-t680-op-waterstof-dendert-over-de-wegen-in-californie-video

De aansluitingen van woningen op de waterstofpijplijn in Wagenborgen vordert gestaag. Netwerkbeheerder Enexis maakt bekend dat 31 van de totaal 33 woningen in het testgebied inmiddels zijn aangesloten op het nieuwe waterstofnetwerk, dat voor een belangrijk deel bestaat uit voormalige aardgasleidingen. In de woningen wordt de aardgas cv-ketel vervangen door een exemplaar op waterstof.

Wagenborgen is de tweede en tot nu toe grootste waterstofwijk van Nederland. En dat betekent dat een goede samenwerking tussen bewoners, gemeente, toezichthouders en netbeheerders van groot belang is. Enexis spreekt van flink pionieren om alles zonder problemen en veilig te laten verlopen. De waterstof wordt aan het begin van de pijpleiding ingevoerd vanuit een vrachtwagen. In de toekomst moet een electrolyzer de waterstof opwekken. Deze wordt geplaats op een boerenerf in de directe nabijheid.

Waterstofwijk Wagenborgen is het eerste waterstof woonproject van Nederland in een jaren 70 woonwijk. Met deze pilot in een oudere wijk doet Netbeheerder Enexis, samen met deelnemende bewoners en Groninger Huis, Energiewacht, Intergas, Essent, Baas bv en Eelshuis Energie ervaring op met de distributie van waterstof naar woningen door zoveel mogelijk gebruik te maken van de bestaande aardgasleidingen. Het waterstofproject moet inzicht geven of waterstof in combinatie met beperkte isolatie en een hybride warmtepomp op waterstof de woning kan voorzien van verwarming en warm tapwater en daarmee een alternatief is (naast restwarmte, groen gas en all-electric) voor aardgasvrij wonen.

Netbeheerder Enexis heeft samen met woningbouwvereniging Groninger Huis een wijk met veertig woningen uitgekozen, de bewoners persoonlijk uitleg gegeven over het project en wat het voor hen betekent en gevraagd of ze mee willen doen. Daarvan hebben er 33 positief gereageerd. Groninger Huis nam Energiewacht in de arm voor verduurzaming van de woningen naar Energielabel B door dak-, spouw- en vloerisolatie, zonnepanelen, inductiekookplaat en hybride warmtepomp. Intergas levert de waterstof cv-ketels.

Afbeelding: de gearceerde woningen midden in het dorp Wagenborgen gaan van aardgas over naar waterstof

Lees ook: samlesbury-brouwerij-gaat-emissievrij-bier-brouwen-met-waterstof

Vrachtautofabrikant Kenworth presenteert in de Verenigde Staten zijn nieuwste truck op waterstof via een nieuwe video. De Kenworth T680 is geschikt om direct te worden ingezet voor transport in de havens en de omliggende regio’s. Het bedrijf denkt daarbij vooral aan Californië waar imiddels verschillende waterstoftankstations met grote capaciteit operationeel zijn. In het voertuig zelf zitten brandstofcellen van moederbedrijf Toyota.

De Kenworth T680 heeft een actieradius van ruim 700 km, een tanktijd tussen de 20 en 30 minuten en 415 pk continu vermogen. Het voertuig rijd maximaal 112 km/h en in de zes tanks die achter de cabine liggen kan gezamenlijk 58,8 kilo waterstof worden opgeslagen.

De afgelopen week zette Kenworth de nieuwste video van de Kenworth T680 online. Kijk mee met de waterstoftruck op de Amerikaanse wegen via deze link

Lees ook: hyzon-showt-de-nieuwste-truck-op-waterstof-tijdens-cera-2024-in-houston

Fabrikant van zware waterstofvoertuigen Hyzon showt haar nieuwste zware vrachtauto tijdens de CERA-week in de Amerikaanse stad Houston. Deze week komen overheden en ondernemers samen om oplossingen te zoeken voor de Amerikaanse energietransitie. Hoewel de noodzaak richting emissievrij groot is door de klimaatverandering, neemt het draagvlak af nu de klimaatdoelstellingen concurreren met de economische groei en welvaart. De Amerikanen doen niet graag een stapje terug.

Hyzon laat in Houston zien dat het zware transport emissievrij kan worden uitgevoerd met zware vrachtwagens op waterstof. Een woordvoerder meldt: “te midden van discussies over de toekomst van energie, vormt deze truck het levende bewijs van praktische en krachtige oplossingen die al bestaan. De bezoekers van de CERA-week zijn onder de indruk hoe Hyzon met de stille truck de overstap naar schone energie mogelijk maakt, zonder concessies hoeven doen aan prestaties.”

Voor wie er vertrouwen in heeft dat Hyzon een bijdrage gaat leveren aan de energietransitie kan het beste aandelen kopen. Deze zijn voor een scherpe prijs te koop en hebben een beurswaarde van ruim onder 1 euro.

Lees ook: lhyfe-ontvangt-subsidie-voor-een-100-mw-elektrolyser-bij-le-havre

De Franse waterstofproducent Lhyfe heeft subsidie ontvangen van de Franse overheid voor de bouw van een fabriek voor groene waterstof bij Le Havre. De productielocatie krijgt een capaciteit van 100 MW en wordt gerealiseerd met maximaal 149-miljoen euro subsidie. De fabriek komt in het havengebied van Gonfreville-l'Orcher en moet in 2028 operationeel zijn.

Met dit project wil Lhyfe tot 34 ton groene waterstof per dag produceren nabij het Grand Canal du Havre, een van Europa's grootste industriële havengebieden. De locatie ligt dicht bij de Yara-fabriek in Le Havre, waarvan de routekaart voor het koolstofvrij maken het gebruik van groene waterstof omvat. Yara is geïnteresseerd in de toepassing van groene waterstof binnen het bedrijfsproces en steunt het project van Lhyfe. Samen met Lhyfe gaat Yara alle mogelijke samenwerkingen onderzoeken om zijn industriële proces koolstofvrij te maken.

Matthieu Guesné, oprichter en CEO van Lhyfe is blij met het volgende nieuwe project: “We zijn vereerd door de aanzienlijke steun van de regering voor dit project om de toekomstige groene waterstofproductielocatie in Gonfreville-L'Orcher te bouwen. Hiermee dragen we direct bij aan het decarbonisatie-programma dat de overheid de komende decennia uitvoert.  Deze bekendmaking  is een teken van vertrouwen in Lhyfe en zijn expertise.”

Het project is door de Franse overheid geselecteerd als onderdeel van de derde ronde van het IPCEI-waterstofprogramma, goedgekeurd door de Europese Commissie. De implementatie van dit project is afhankelijk van het verlenen van exploitatievergunningen, bouwvergunningen en definitieve financiële investeringsbeslissingen door Lhyfe en haar belangrijkste partners.

Lees ook: zuid-korea-asan-city-introduceert-emissieloze-straatveger-met-een-brandstofcel

In de stad Asan City, in de Koreaanse provincie Zuid-Chungcheong, rijdt sinds deze week een straatveger op waterstof. Het voertuig met een brandstofcel komt in plaats van een diesel variant. De Zuid-Koreaanse pers meldt dat een waterstofveegmachine een voertuig is dat wegen schoonmaakt door zand, grind en ander afval dat op de wegen ligt los te borstelen en op te zuigen. Een bijkomend voordeel van het emissieloze voertuig is het weinige geluid dat wordt geproduceerd tijdens het rijden. Of het borstelen ook minder geluid maakt wordt niet vermeld.

Een gemeenteambtenaar laat door een plaatselijke journalist optekenen: "We zullen ons blijven concentreren op het creëren van een schone stedelijke omgeving waar burgers tevreden mee kunnen zijn."

Lees ook: nederland-overzicht-van-alle-waterstofprojecten-op-de-waterstofkaart-van-missieh2

Missie H2 en TeamNL hebben het gezamenlijk doel om rond 2030 een volledig functionerende waterstofmarkt te realiseren. Een van de belangrijkste pijlers van is daarbij de Nationale Waterstofkaart. Hier kunnen bedrijfsleven, overheden en andere geïnteresseerden een actueel overzicht vinden van waterstofprojecten in heel Nederland. In een nieuwe video legt Paul Bombeld, hoofdredacteur van Waterstof Magazine, de kaart uit.

In de kaart kan geselecteerd worden op projecten in de ontwikkel- of realisatiefase, op waterstofproductie of waterstoftransport en vele andere mogelijkheden. Door in te zoomen op een willekeurige regio komen daar alle bekende H2-projecten naar boven, inclusief omschrijvingen, een link naar de website en een mailadres om in contact te komen met de projectleider. Missie H2 is ervan overtuigd dat de energietransitie sneller verloopt als de ketenpartners elkaar kennen.

Iedereen kan projecten indienen bij de beheerder. Een publicatie op de waterstofkaart is gratis. Wel wordt gevraagd de gegevens regelmatig te actualiseren.  

Binnen MissieH2 werken de Gasunie, Groningen Seaport, Remeha, Vopak, Shell, Eneco en Toyota samen aan de ontwikkeling en bekendheid van de Nederlandse waterstofmarkt.

Kijk naar de uitlegvideo via deze link

 Lees ook: bouw-begint-van-europa-s-grootste-waterstoftankstation-in-duesseldorf

De drie Duitse partners H2 Mobility Deutschland, Stadtwerke Düsseldorf en vervoersbedrijf Rheinbahn hebben het officiële startsein gegeven voor de bouw van een van de grootste waterstoftankstations van Europa. Het station krijgt een capaciteit van 2000 kilo per dag en gaat waterstof leveren aan bussen, vrachtauto’s en personenauto’s. De belangrijkste klant wordt het openbaar vervoersbedrijf Rheinbahn dat met 20 bussen op waterstof gaat rijden. Eind dit jaar moet het tankstation worden geopend.

Met een dagelijkse capaciteit van twee ton zal het waterstoftankstation tien keer de prestaties bieden van de huidige conventionele H2-stations in Duitsland die nu nog voornamelijk gericht zijn op het tanken van personenauto’s. Het nieuwe tankstation zal maximaal 100 bussen en vrachtauto’s per dag van waterstof kunnen voorzien. Dankzij de gepatenteerde krachtige compressietechnologie kunnen maximaal drie voertuigen tegelijkertijd worden bijgetankt - inclusief vrachtwagens en bussen (350 bar), maar ook auto's en lichte bedrijfsvoertuigen, zoals vuilniswagens of bestelwagens (700 bar). De initiatiefnemers melden dat de hoge capaciteit het tankstation uniek maakt in Europa.

De stad Düsseldorf wil in 2035 klimaatneutraal zijn, ook in de transportsector. Daarom werken Stadtwerke Düsseldorf en Rheinbahn samen met de Duitse waterstoftankstationexploitant H2 Mobility Deutschland. Stadtwerke Düsseldorf investeert in een elektrolyser om in de toekomst klimaatvriendelijke waterstof ter plaatse te kunnen produceren en Rheinbahn koopt twintig brandstofcelbussen als onderdeel van de ombouw van zijn vloot naar klimaatvriendelijke aandrijvingen. Er zijn al 10 bussen geleverd en nog eens 10 bussen staan ​​in bestelling. H2 Mobility Duitsland bouwt het nieuwe openbare waterstoftankstation waar alle brandstofcelvoertuigen hernieuwbare waterstof kunnen tanken. Dankzij nieuwe en gepatenteerde tanktechnologie is het hoogwaardig tanken van meerdere bussen en vrachtwagens achter elkaar mogelijk bij minimaal drie dispensers tegelijk.

De benodigde groene waterstof zal vanaf 2026 worden geproduceerd door een elektrolyser die op het terrein van Stadtwerke Düsseldorf wordt gebouwd en van daaruit via een pijpleiding aan het tankstation wordt geleverd. De elektriciteit voor de waterstofproductie is afkomstig van de afvalverbrandingsinstallatie van het gemeentelijk nutsbedrijf. Hierdoor ontstaat er een kringloop: energie voor het openbare waterstoftankstation wordt opgewekt uit het afval van de stad.

Rheinbahn-bestuurslid Michael Richarz is enthousiast over deze belangrijke stap naar emissievrij. “Met het oog op de doelstelling van de stad Düsseldorf om in 2035 klimaatneutraal te zijn, werken we er hard aan om onze gehele busvloot om te bouwen naar emissievrije aandrijvingen en het inrichten van de benodigde tank- en laadinfrastructuur. Naast de inzet van batterij-elektrische bussen doen we momenteel ervaring op met waterstofaandrijftechniek. Door de samenwerking met H2 Mobility en het openbaar nutsbedrijf Düsseldorf kunnen we onze eerste 20 waterstofbussen in de directe omgeving van ons depot in Lierenfeld vullen.”

De elektrolyser heeft vanaf 2026 een capaciteit van 1mw, maar het systeem wordt ingericht om te worden opgeschaald naar maximaal 5 MW.

Lees ook: zuid-korea-eerste-logistieke-waterstofhaven-ter-wereld-ligt-in-ulsan-city

Een feestje in Zuid-Korea. In de haven van Ulsan is de New Port Liquid Pier voltooid. Het havenbedrijf meldt dat dit in 2030 de eerste logistieke waterstofhaven ter wereld gaat worden. De terminal is ontworpen voor schepen tot 50.000 ton

De North New Port Liquid Pier is gebouwd door het havenbedrijf en heeft een kadelengte van 300 meter en een beschutte haven van 440 meter. Inclusief de grond achter de pier bedraagt ​​de totale oppervlakte 12.600 m2. Met de uitbreiding richt de havenautoriteit zich op een groene toekomst. Volgens de Koreaanse industrie wordt de binnenlandse vraag naar waterstof in 2030 geschat op 3,9 miljoen ton. De haven van Ulsan krijgt een belangrijke bij de import van waterstof per schip. Het vloeistofdok van Ulsan North New Port kan jaarlijks 2,2 miljoen ton ammoniak importeren en 320.000 ton waterstof produceren en verwerken. 

Lees ook: verenigd-koningrijk-chauffeurs-zeer-tevreden-over-servicewagen-op-waterstof

Een test met een bestelwagen op waterstof in Wales verloopt uiterst succesvol, meldt First Hydrogen vanuit het Verenigd Koninkrijk. De bedrijfswagen wordt dit voorjaar ingezet bij gasbedrijf  Wales and West Utilities (WWU) en moet er voor zorgen dat de servicemonteurs 24 uur per dag snel ter plaatse zijn. In vier weken tijd is probleemloos bijna 2000 kilometer afgelegd in het zuiden van Wales.

De nieuwe bestelauto met een brandstofcel van 60 kW kan probleemloos zwaar worden beladen en heeft geen moeite met het heuvelrijke gebied. Bij lage temperaturen neemt de actieradius niet af en kan zelfs het serviceteam van noodstroom worden voorzien.  Tijdens de proef bestaat het grootste deel van de ritten uit het bezoeken van klanten met een gemiddelde van vijf tot zes bezoeken per dag.

Alun Jones, eerste oproepmedewerker voor WWU en chauffeur van een auto van First Hydrogen is na enkele weken testrijden tevreden. “De bestelwagen van First Hydrogen is heerlijk om in te rijden en zorgde ervoor dat we zonder beperkingen kunnen doorwerken. Het feit dat je snel kunt tanken in plaats van 's nachts op te laden, is een enorm voordeel voor ons, omdat we soms midden in de nacht vanuit huis reageren op oproepen. Ik zie de waterstofbusjes bij WWU zeker rijden als het gaat om de efficiëntie die we nodig hebben.”

Steve Gill, uitvoerend directeur voor de automobielsector bij First Hydrogen meldt dat er in  deze proefperiode meer kilometers zijn afgelegd dan ooit tevoren en er een aanzienlijke hoeveelheid data is gegenereerd. “Door het busje te laten berijden door twee bestuurders, die geen van beiden eerder in een emissievrij voertuig hebben gereden, is inzicht ontstaan ​​in hoe verschillende rijstijlen de prestaties kunnen beïnvloeden.”
Stefen Offley, fleetmanager van Wales and West Utilities is ook positief over de proef. “De huidige batterij-elektrische voertuigen bieden niet de actieradius, de snelle oplaadtijd, het laadvermogen en het trekvermogen dat we nodig hebben. Ze zijn ook niet geschikt voor de installatie van 'on board power' om pneumatische apparatuur en elektrisch gereedschap met een hoge stroomvraag ter plaatse van energie te voorzien. Dat is juist van cruciaal belang voor de werking van ons aardgasnetwerk. Het gebrek aan geschikte oplaadinfrastructuur vormt ook een uitdaging. Met waterstof gaat het allemaal een stuk beter.”

Het waterstofaangedreven voertuig rijdt vanuit het depot van de energieleverancier in Swansea, als onderdeel van een vloot van 1.300 voertuigen, die worden ingezet in Wales en het zuidwesten van Engeland.

Lees ook: frankrijk-efficient-hydrogen-motors-krijgt-prijs-voor-zeer-efficiente-verbrandingsmotor

Een mooie prijs voor Efficient-Hydrogen-Motors uit de Franse plaats Châteaulin. De startup heeft voor de nieuwe waterstofverbrandingsmotor met een hoog rendement het label “Efficient Solution” van de Solar Foundation ontvangen. EHM is blij en trots om de innovatie beloond te zien met dit prestigieuze label. ‘Solar Impulse Efficient Solution’ is een internationaal label dat oplossingen met een positieve impact op het milieu beloont.

Het selectieproces daarvoor is streng. Externe deskundigen beoordelen de prestaties, de technische haalbaarheid, het ecologisch en het sociaal-economisch aspect. EHM is er van overtuigd dat waterstofverbranding een van de essentiële oplossingen is voor het koolstofvrij maken van zware mobiliteit. Dit segment stoot 25% van de broeikasgasemissies door het wegvervoer uit.

De innovaties van EHM, waaronder het gebruik van specifieke materialen, maken het mogelijk om oxidatie door waterstof van de legeringen waaruit de motor bestaat te vermijden, de uitstoot van NOx drastisch te verminderen en vooral het rendement te verhogen. De brandstofefficiëntie bedraagt meer dan 50%, vergeleken met 35-42% voor benzine- of dieselverbrandingsmotoren. De eerste EHM-motoren hebben een vermogen van 265 kW en zullen dit jaar en volgend jaar op verschillende demonstatie voertuigen worden geïnstalleerd, zoals vrachtwagens, bussen, vissersboten, veerboten en generatoren.

Efficient Hydrogen Motors (EHM) kondigde eerder aan dat het de eerste bus gaat ombouwen van diesel naar waterstof. De eerste EHM-motor met een gewicht van 860 kg is afgelopen jaar gepresenteerd op de eerste editie van het BrittanHy Day-forum, gehouden in de Franse regio Bretagne. EHM zegt dat het eerste omgebouwde voertuig daarna nog 15 jaar meegaat.

De ombouw bestaat uit het vervangen van de dieselmotor door een hoogrendementsmotor op waterstof. Deze verbrandingsmotor op H2 maakt het busvervoer emissievrij. Door over te schakelen naar waterstof-elektrisch  heeft het voertuig een actieradius die 30% hoger is dan die van een vergelijkbare batterij-elektrische bus. De tanktijd bedraagt 15 minuten.

De eerste EHM-waterstofverbrandingsmotor wordt gemonteerd op een IVECO Euro 6 Crossway-touringcar van het transportbedrijf Transdev. Voor openbaarvervoerbedrijf Transdev is het een van de eerste bussen die wordt omgebouwd naar waterstof. Het potentieel is echter enorm, het bedrijf heeft 30.000 bussen en touringcars die dagelijks 11 miljoen passagiers vervoeren in 18 landen over de hele wereld. Bij Transdev werken 82.000 personen. Het project wordt deels gefinancierd uit de Europese EFRO-subsidie.

Lees ook: japan-projectpartners-hyse-bouwen-motorfiets-met-waterstof-verbrandingsmotor

Vier Japanse bedrijven werken samen bij de ontwikkeling van een motorfiets op waterstof. Kawasaki, Honda, Yamaha en Suzuki zijn partners binnen het project HySE en brengen allen hun eigen expertise in. Honda doet onderzoek naar waterstofmotoren voor de modellen, Suzuki verdiept zich in functionaliteit, efficiëntie en betrouwbaarheid, Yamaha beheert waterstoftanksystemen en H2-opslag voor motorfietsen en Kawasaki concentreert zich op de ontwikkeling van brandstof-toevoersystemen voor waterstofmotoren. Bovendien gaan Yamaha en Kawasaki de betrouwbaarheid van de huidige waterstofmotoren beoordelen. Het wordt geen voertuig met een brandstofcel, maar een motorfiets met een waterstofverbrandingsmotor.

De Ninja H2 SX heeft een motorblok dat loopt op waterstof in plaats van op de conventionele brandstoffen omdat het qua prestaties in de buurt wil komen van een benzinemotor met normale aanzuiging. Bij waterstof moet er veel meer lucht in de cilinder komen om de H2 goed te laten verbranden. Benzine heeft een lucht-brandstofverhouding nodig van ongeveer 14,7:1, terwijl waterstof minstens 34 delen lucht nodig heeft op één massadeel waterstof. Waterstofverbrandingsmotoren zullen gewoonlijk op nog armere mengsels draaien. De waterstofmotor van Kawasaki gebruikt de supercharger om de lucht te comprimeren voordat deze de cilinder binnengaat, waardoor er meer lucht in terechtkomt, en gebruikt vervolgens directe brandstofinjectie onder zeer hoge druk om de waterstof in de verbrandingskamer te krijgen nadat de kleppen zijn gesloten. 

Eerdere prototypes lieten zien dat er in de zijkoffers meerdere cilinders met waterstofgas zijn opgeslagen, maar bij de laatste update vallen de koffers nog groter uit. Of dat problemen oplevert bij het rijden wordt nog onderzocht. De vier fabrikanten weten inmiddels dat batterijen, door het enorme gewicht, geen oplossing is voor emissievrije motorfietsen.

Kijk zelf hoe de motorfiets is opgebouwd via deze link

Lees ook: bosch-investeert-in-deventer-en-tilburg-fors-in-waterstof-toepassingen

Het internationaal technologisch en dienstverlenend bedrijf Bosch investeert fors in waterstof bij twee Nederlandse vestigingen. In Deventer wordt volop gebouwd aan een internationaal ontwikkel- en testcentrum voor woningverwarming op waterstof en in het productiebedrijf in Tilburg wordt de focus gelegd op de ontwikkeling en bouw van componenten voor brandstofcellen en electrolysers. De internationale Bosch Groep bestaat uit "Robert Bosch GmbH" en ongeveer 470 dochter- en regionale maatschappijen verspreidt over ongeveer 60 landen.

Waterstof gaat een rol spelen binnen de energiemix van de toekomst. Ook voor het verwarmen van woningen. Daarvan is Nefit Bosch overtuigd. Maar voordat de waterstofketels in serie van de band rollen moet je eerst uitgebreid testen. Daarom bouwt Nefit Bosch komend jaar een nieuw, internationaal waterstoftestcentrum in Deventer. De werkzaamheden zijn in volle gang.

Het centrum zal worden gebruikt om onder meer waterstoftoepassingen te testen voor het verwarmen van gebouwen. Nefit Bosch heeft al een waterstofketel ontwikkeld die de huidige aardgasketels een-op-een kan vervangen. Voordat serieproductie aan de orde is, ondergaan de toestellen eerst uitgebreide duurtesten. Hierbij wordt de hele levensduur van de ketel gesimuleerd in zo'n twee jaar tijd. Dat is noodzakelijk om te garanderen dat de waterstoftoestellen net zo betrouwbaar en veilig zijn als de huidige generatie cv-ketels op aardgas. Naast waterstof kunnen in het nieuwe lab straks ook tests plaatsvinden met alle andere gassoorten, waaronder ook biogas.

Om het waterstoftestcentrum op de locatie van Nefit Bosch in Deventer te huisvesten, wordt een bestaande productiehal heringericht en verbouwd. "Dit is mogelijk omdat de productie van cv-ketels grotendeels wordt geclusterd in Bosch-fabrieken in het buitenland", liet Markus Baumeister, directeur engineering bij Nefit Bosch eerder weten. "Hierdoor komt er bijna 4000 m² vrij in de productiehal.’’ Een derde deel van de productiehal wordt ingericht als testcentrum, inclusief een goed uitgeruste werkplaats voor het bouwen van prototypes. Tweederde van deze ruimte zal worden gebruikt voor andere activiteiten, zoals een configuratiecentrum voor prefab oplossingen en de productie van (dak)warmtepompen.

Voor waterstoftests gelden andere regels en ze vereisen andere voorzieningen, met name op het gebied van veiligheid. "We deden altijd al veel onderzoek naar de verbrandingseigenschappen van aardgas en propaan. We breiden nu de laboratoriumcapaciteit aanzienlijk uit en voegen waterstof toe aan ons onderzoek", legt Baumeister uit. Voor de tests zal overwegend groene waterstof worden gebruikt. Aan de voorzijde van de huidige productiehal wordt hiertoe een waterstofstation gerealiseerd met tube trailers voor de aanvoer van waterstof. Mogelijk gaat Nefit Bosch in een later stadium zelf groene waterstof opwekken met een eigen elektrolyzer, die mede door een ander onderdeel van Bosch in Tilburg wordt ontwikkeld.

Hoewel installateurs niet direct met waterstof aan de slag hoeven, benadrukt Baumeister dat groene waterstof op termijn een component van de energiemix voor de gebouwde omgeving kan worden. "Nu hybride warmtepompen steeds populairder worden, kan de combinatie met een waterstofketel interessant zijn als CO2-vrije oplossing, omdat je dan profiteert van de voordelen van beide bronnen", zegt Baumeister. "Onze H2 Ready cv-ketel kan binnen een uur worden omgezet van aardgas naar waterstof. Met de investeringen die we nu doen in het testcentrum zijn we klaar voor het moment dat de Nederlandse of Europese politiek besluit dat waterstof een onderdeel van de energiemix zal zijn. Certificering zal daar ook bij horen.’’

Verschillende divisies van Bosch werken al jaren aan de verdere ontwikkeling van waterstof. Zo werken nu al meer dan 3.000 mensen aan waterstoftechnologieën en steekt het bedrijf internationaal  de komende drie jaar nog eens 2,5 miljard euro in waterstof. In Nederland gaat Bosch, naast waterstofketels, ook cruciale onderdelen ontwikkelen en produceren voor elektrolysers in de vestiging in Tilburg.

Lees ook: eerste-vijf-daimler-trucks-op-vloeibare-waterstof-gaan-deze-zomer-rijden

Over enkele maanden starten de eerste transportbedrijven in Duitsland met het testen van de Mercedes-Benz GenH2-truck op de weg. De vrachtauto’s worden ingezet op de normale langeafstandsroutes die traditionele dieseltrucks ook rijden. De voertuigen tanken vloeibare groene waterstof die in het waterstofsysteem wordt omgezet in gasvorm. Andreas Gorbach, verantwoordelijk voor Truck Technology bij Benz spreekt van een win-win situatie: “onze klanten maken kennis met brandstofceltechnologie in de dagelijkse praktijk en ons engineeringteam krijgt een beter inzicht in de behoeften van de klant en relevante gebruiksscenario's, waarbij rekening wordt gehouden met de serieontwikkeling."

Daimler Truck meldt dat na een uitvoerige testperiode op de testbaan en op de openbare weg de brandstofceltrucks nu in een vergevorderd ontwikkelingsstadium zijn beland voor gebruik in de eerste wagenparken van klanten. Daarom zet de grootste truckfabrikant ter wereld nu de volgende stap door een eerste testvloot van Mercedes-Benz GenH2 Trucks te bouwen. Als eerste gaan de bedrijven Amazon, Air Products, INEOS, Holcim en Wiedmann & Winz ervaring op doen met CO2 -vrij langeafstandstransport op waterstof.

De vijf trekkers met oplegger zullen worden ingezet in verschillende toepassingen, zoals het transport van bouwmaterialen, zeecontainers of cilindergassen. Tijdens deze eerste klantentests blijven de GenH2 Trucks onder direct toezicht en verantwoordelijkheid van Mercedes-Benz Trucks. De voertuigen worden afgetankt bij het openbare tankstations voor vloeibare waterstof (sLH2) in Wörth am Rhein en in de regio Duisburg. Daimler Truck en zijn partnerbedrijven willen aantonen dat koolstofvrij transport met vrachtwagens op waterstof nu al mogelijk is. Om de transformatie te laten slagen, zal het echter nodig zijn om de komende jaren te zorgen voor de opbouw van een internationale tankinfrastructuur en een voldoende aanbod van groene vloeibare waterstof.

Daimler Truck geeft de voorkeur aan vloeibare waterstof bij de ontwikkeling van aandrijvingen op basis van waterstof. In vloeibare vorm heeft waterstof een hogere energiedichtheid van 1,8 ten opzichte van waterstof onder 700 bar. Hierdoor kunnen de transportkosten aanzienlijk worden verlaagd, kan er meer waterstof worden vervoerd, wat de actieradius van trucks aanzienlijk vergroot en vergelijkbare prestaties van het voertuig mogelijk maakt als die van een conventionele dieseltruck. Tanks voor vloeibare waterstof bieden ook voordelen op het gebied van kosten en gewicht. Vloeibare waterstof maakt een hoger laadvermogen mogelijk.

Voor de transportbedrijven is de test van groot belang. Caroline Stancell, General Manager Hydrogen for Mobility, Europa en Afrika, Air Products, legt uit: "Air Products is van plan om zijn volledige wereldwijde vloot om te bouwen naar voertuigen op waterstof en is er trots op betrokken te zijn bij dit pilotproject met Daimler Truck. De Mercedes-Benz GenH2 Truck zal in ons bestaande wagenpark worden ingezet voor het transport van cilindergassen, waardoor we waardevolle ervaring kunnen opdoen op het gebied van industrieel gastransport. We zijn er ook trots op dat we Daimler Truck in het kader van de proeven kunnen voorzien van een deel van de benodigde tankinfrastructuur en waterstof. Ons nieuwste mobiele tankstation voor vloeibare waterstof zal voor het project in de regio Duisburg worden gebruikt. We zijn blij met deze praktijktest."

Hoe lang de test gaat duren heeft Daimler Truck niet bekend gemaakt.

Lees ook: singapore-air-liquide-en-vopak-werken-samen-bij-ontwikkelen-waterstof-economie

De internationale gasleverancier Air Liquide kondigt een samenwerking aan met de Nederlandse olieopslagbedrijf Vopak op het gebied van ammoniakimport, kraak- en waterstofdistributie-infrastructuur in Singapore. Ammoniak wordt beschouwd als een van de koolstofarme brandstoffen voor de energieopwekking en de maritieme industrie: het is een van de meest efficiënte manieren om waterstof op te slaan en te transporteren. Eenmaal getransporteerd kan ammoniak worden omgezet in waterstof om bij te dragen aan het koolstofarm maken van de industrie en de mobiliteit.

De twee partners zullen de gezamenlijke ontwikkeling onderzoeken van toeleveringsketens voor koolstofarme ammoniak in Singapore, inclusief de ontwikkeling van ammoniakkraakfaciliteiten, de bijbehorende infrastructuur voor de opslag en verwerking van ammoniak op de Banyan Terminal van Vopak (foto). De waterstof moet richting afnemers via een netwerk van ondergrondse waterstofleidingen.

Rob Boudestijn, president van Vopak Terminals Singapore liet eerder weten opzoek te zijn naar koolstofarme mogelijkheden:  “In lijn met de ambitie van Singapore op het gebied van netto-nul CO2-uitstoot, kan Vopak profiteren van onze bewezen expertise op het gebied van de veilige opslag van ammoniak in Banyan. Wij beschikken over de juiste expertise en zijn op de juiste locatie om nieuwe toeleveringsketens voor koolstofarme ammoniak te faciliteren. We zien een sterk potentieel in Singapore dat het momentum ondersteunt van het ontwikkelen van een infrastructuur die klaar is voor ammoniak, vóór andere locaties.”

Met een opslagcapaciteit van bijna 1,5 miljoen cbm is de Vopak Banyan terminal een geïntegreerde hybride opslagterminal voor olie, chemie en gas. De terminal is strategisch gelegen op Jurong Island en heeft ruime ervaring met het veilig omgaan met ammoniak, een product waarvoor extra veiligheidsmaatregelen nodig zijn. Momenteel bezit en exploiteert het een gekoelde ammoniaktank met een capaciteit van 10.000 cbm, die de petrochemische activiteiten in Singapore ondersteunt. 

Lees ook: nederland-a-hak-werkt-in-bergen-op-zoom-met-bouwplaats-op-100-groene-waterstof

Een duurzame grondboring onder een spoorlijn over een afstand van meer dan 700 meter. Begin januari was dit de realiteit op een bouwplaats van TenneT in Bergen op Zoom. De netbeheerder vroeg aannemer A.Hak deze klus emissievrij uit te voeren. De aanloop ging met horten en stoten, maar uiteindelijk was het een groot succes. “Dit is absoluut pionieren.”

Het is stil op de bouwplaats als Waterstof Magazine een kijkje komt nemen. Er is geen gedender te horen van dieselmotoren achter het elektriciteitsstation van Tennet aan de zuidkant van Bergen op Zoom. Hier wordt belangrijke infrastructuur aangelegd in de onmiddellijke nabijheid van verschillende Natura2000-gebieden. Maar hier gelden ook zeer strenge stikstofregels. Aannemer A.Hak lost dat creatief op.
Lees het hele verhaal over de emissievrije bouwplaats van TenneT, A.Hak, Genpower en Kuster H2 Energy via deze link    

Lees ook: opening-van-het-eerste-waterstof-tankstation-op-goeree-overflakkee

Helemaal bovenaan de Botnische Golf verrijst een bijzondere staalfabriek. Op nog geen 100 km van de poolcirkel, buiten de kleine Zweedse stad Boden en omgeven door een bos, is een enorme groene staalfabriek in aanbouw. Zoals de planning er nu uitziet zal de fabriek begin 2026 beginnen met het maken van staal voor klanten als Ikea en Mercedes-Benz. Een productieproces zonder schadelijke uitstoot, met waterstof gemaakt van hernieuwbare energie in plaats van steenkool. Tegen het einde van het decennium is de fabriek van plan om 5 miljoen ton groen staal per jaar te produceren.

5 miljoen klinkt veel, maar wereldwijd is het slechts een klein deel. De wereld maakt elk jaar bijna 2 miljard ton staal, voor gebruik in grote gebouwen, windturbines, auto's, wasmachines en strijkijzers. Op dit moment is de staalproductie nog een enorme bron van uitstoot. De staalindustrie is verantwoordelijk voor meer dan 2,6 miljard ton CO2-uitstoot per jaar, bijna drie keer zoveel als de luchtvaartindustrie. Bedrijven als de Zweedse startup H2 Green Steel willen bewijzen dat de industrie kan transformeren.

Geld mag bijna geen probleem zijn. De startup heeft inmiddels meer dan 5 miljard Euro aan nieuwe financiering opgehaald met als doel de oplossing zo snel mogelijk te bouwen. "Anderen hebben ervoor gekozen om te beginnen met operaties op pilotschaal", zegt Karin Hallstan, hoofd communicatie voor H2 Green Steel. "Wij zijn van mening dat snelheid van essentieel belang is en dat de wereld geen behoefte heeft aan nog een pilotfabriek. In plaats daarvan is het tijd voor actie op grote schaal. De technologie is bewezen en volwassen, en we hebben de business case en de vraag naar groen staal bewezen. Daarom gaan we meteen voor grootschalige productie."

Het grootste deel van de wereldwijde staalproductie begint met het gooien van ijzererts uit mijnen in enorme hoogovens. Aan dit proces wordt steenkool toegevoegd om een chemische reactie op gang te brengen en ijzer te maken. "Het is ongeveer net zo vies als je zou verwachten", zegt Hilary Lewis, staaldirecteur bij Industrious Labs, een non-profitorganisatie die zich richt op het helpen van de zware industrie om koolstofarm te worden.

"Elke hoogoven is ongeveer even vervuilend als een kolencentrale." Sommige staalfabrieken hebben meer dan één hoogoven. In de ovens maakt de chemische reactie CO2. De oven moet ook extreem heet zijn en die warmte komt meestal ook van het verbranden van fossiele brandstoffen. Het "ruwijzer" dat uit de oven komt, gaat vervolgens in een ander type oven om het tot staal te verwerken, waardoor er nog meer CO2-uitstoot ontstaat.

Een minder gebruikelijk proces maakt gebruik van een DRI-oven, die op een lagere temperatuur werkt en meestal op aardgas of steenkool werkt, maar ook op waterstof kan werken. H2 Green Steel gaat groene waterstof maken in zijn fabriek, wat betekent dat het hernieuwbare elektriciteit zal gebruiken om water te splitsen in waterstof en zuurstof. Nadat de fabriek ijzer heeft gemaakt met de DRI-oven op waterstof, zal het ijzer worden verwerkt tot staal in een andere oven die volledig op elektriciteit draait. In deze stap wordt een kleine hoeveelheid koolstof gebruikt, maar het totale proces vermindert de uitstoot van de staalproductie met 95%.

De eerste uitdaging: er is vandaag niet veel groene waterstof beschikbaar. Voor het maken van de groene waterstof zijn ook enorme hoeveelheden hernieuwbare elektriciteit nodig, dus er zullen meer hernieuwbare energiebronnen aan het net moeten worden toegevoegd. DRI-ovens hebben ook ijzererts met een hoge zuiverheid nodig, dat niet overal beschikbaar is.

De stad Boden is zeer geschikt voor de technologie: er is een overvloedige hoeveelheid betaalbare hernieuwbare energie in het gebied om waterstof mee te maken. Ook het juiste ijzererts is beschikbaar. Toch is het proces zelfs onder de meest ideale omstandigheden duur. H2 Green Steel rekent haar klanten 25% tot 30% meer aan voor haar staal.

Gelukkig zijn veel klanten voorlopig bereid om een groene premie te betalen. Verschillende grote autofabrikanten hebben contracten getekend waarin ze zich ertoe verbinden om van H2 Green Steel te kopen zodra de productie begint. Het verschil in kosten voor de consument is misschien niet merkbaar. "Het goede nieuws is dat de meeste mensen geen staal kopen", zeggen de initiatiefnemers. "Ze kopen producten die een bepaalde hoeveelheid staal bevatten, zoals een auto." Een auto gebruikt ongeveer een ton staal, maar het gebruik van de groene versie kan betekenen dat consumenten slechts 100 euro meer betalen voor het voertuig. Dat vinden kopers zeker nog acceptabel.”

Afbeelding: artist impression van de nieuwe fabriek bij Boden in Zweden

Lees ook: nederland-a-hak-werkt-in-bergen-op-zoom-met-bouwplaats-op-100-groene-waterstof

Energiebedrijf Van Kessel opent vanmorgen, woensdag 13 maart 2024, officieel het eerste waterstoftankstation op Goeree-Overflakkee. De openingshandelingen worden verricht door wethouder Jaap Willem Eijkenduijn, gedeputeerde Berend Potjer en Tonnie van Peperstraten. Officieus kan er op de locatie al enkele maanden H2 getankt worden.

Greenpoint Oude-Tonge is het eerste waterstof tankstation in de gemeente Goeree-Overflakkee. De komst van dit nieuwe waterstof maakt het mogelijk voor lokale en passerende organisaties, ondernemers en particulieren om te kiezen voor deze vorm van emissieloze mobiliteit.

Het waterstoftankstation is gevestigd aan de doorgaande provinciale wegen N215 – N59  bij Oude-Tonge. Adresgegevens: Greenpoint Van Kessel, Tonisseweg 3, 3255 LT Oude-Tonge. 

Lees ook: bobcat-presenteert-reeks-machines-voor-intern-transport-op-waterstof

Fabrikant Bobcat presenteert deze week een nieuwe heftruck op waterstof voor de Noord-Amerikaanse markt. Het voertuig was gisteren voor het eerst te zien tijdens de ‘MODEX 2024’ in het World Congress Center in Atlanta. De heftruck heeft een capaciteit van 3 ton, is zeer snel op te laden en daardoor moeiteloos 24 uur per etmaal inzetbaar.

'MODEX 2024' is 's werelds grootste beurs voor de logistieke sector en is een evenement dat het hele spectrum van productie-, supply chain- en logistieke oplossingen laat zien. Bobcat presenteert hier de de B35X-7, een prototype van een waterstofvorkheftruck van 3 ton. De vorkheftruck werkt op dezelfde manier als de momenteel in de handel verkrijgbare B35X-7 batterij-elektrische vorkheftruck, maar gebruikt een waterstofbrandstofcel van 20 kW in plaats van batterijen. 

Tegelijkertijd heeft Bobcat plannen aangekondigd om later dit jaar 30 waterstofvorkheftrucks te leveren aan een aantal bedrijven in Korea en is het van plan om nog dit jaar de certificering van een tweede model van 3 ton, uitgerust met brandstofcellen van 10 kW, te af te ronden. Tenslotte zal dit jaar een Ryder-palletheftruck met waterstofaandrijving van 2,7 ton worden gepresenteerd. Deze vorkheftrucks voeren taken uit zoals het transporteren van pallets en het klaarzetten en verzamelen van orders.

Het voordeel van voertuigen op waterstof is het grootst bij bedrijven die 24 uur per dag operationeel zijn. Door de korte vultijd zijn waterstofvoertuigen bijna het hele etmaal inzetbaar. Bobcat is onderdeel van het Koreanse bedrijf Doosan, een concern dat veel investeert in waterstof.

Lees ook: parijs-is-bijna-klaar-voor-de-olympische-zomerspelen-op-waterstof

Het klimaat- en energieagentschap van de regio Île de France (Parijs) heeft een update gegeven van de plannen om waterstof een belangrijke impuls te geven tijdens de Olympische Zomerspelen deze zomer in Parijs. Op een kaart worden alle productie, en distributieprojecten getoond en staat een overzicht van de waterstoftankstations in de regio. De nadruk ligt op mobiliteit, maar dan niet alleen over de wegen maar ook in de lucht.

Begin 2024 waren er 9 waterstoftankstations in de regio Parijs operationeel. Bij een van die tankstations, Porte de Saint-Cloud, wordt ook waterstof geproduceerd (foto). De gezamenlijke capaciteit van de tanklokaties is 2.500 kilo per dag. In 2023 zijn twee kleine H2-stations aan Les Ulis en MIN de Gungis gesloten. Het waterstoftankstation aan Place de l’Alma is tijdelijk niet operationeel. Exploitant Air Liquide is met een uitbreiding bezig. Taxibedrijf Hype heeft twee stations geopend in Issy-les-Moulineaux en Porte de Bercy, met elk een capaciteit van 200 kg per dag. Het bedrijf meldt dat er voor de zomer nog nieuwe tanklokaties bijkomen.

Op 1 januari waren er in de regio Parijs ongeveer 700 voertuigen op waterstof geregistreerd. Het overgrote deel betreft de 600 opvallende taxi’s van Hype die momenteel in de Franse hoofdstad rijden. Rond Parijs rijden ook nog 50 bedrijfsvoertuigen. Dat zijn voornamelijk bestelwagens van Stellantis en Hyvia. Ook rijden er 7 stadsbussen op waterstof van busfabrikanten Solaris en Van Hool en er rijden 25 fietsen en driewielers op waterstof. De driewielers worden gebruikt voor emissievrije stadsdistributie. Tenslotte hebben Hylight en H3Dynamics nog enkele drones op waterstof geregistreerd.

De komende vier maanden zal het aantal voertuigen op waterstof nog flink worden uitgebreid. Taxibedrijf Hype heeft aangekondigd nog 500 extra taxi’s op waterstof te laten rijden. Er komen minstens 150 lichte bedrijfsvoertuigen, meer dan 50 bussen, 10 touringcars, vuilniswagens, vorkheftrucks en zelfs enkele schepen bij.

Om alle voertuigen van waterstof te voorzien zijn er drie productielokaties voor waterstof in bedrijf in Porte de Saint-Cloud, de Hyvia-site in Flins en een EDF-testplatform in Seine-et-Marne. Er zijn ook verschillende projecten in ontwikkeling om tussen de 30 en 50 MW aan elektrolysecapaciteit in te zetten. 

De organisatie van de Olympische Spelen wil, samen met de sponsoren Air Liquide en Toyota, van waterstof een groot succes maken.

Foto: in het voorjaar van 2021 zorgde een stroomaggregaat op waterstof van EODev de Eiffeltoren in Parijs

Lees ook: usa-chevron-ontwikkelt-2-mw-waterstoffabriek-in-kern-county-californie

 

De electrolyzer moet gaan draaien op zonne-energie. Het water in de kurkdroge Kern County-regio is afkomstig van bestaande activiteiten van Chevron in het gebied. Het oliebedrijf laat weten geen drinkwater te gebruiken. De faciliteit is ontworpen om 2.000 kilo groene waterstof per dag te produceren.

“Waterstof kan een cruciale rol spelen op onze weg naar een toekomst met een lager koolstofuitstoot”, zegt Austin Knight, vice-president voor waterstof bij Chevron New Energies. “Chevron biedt al brandstoffen met een lager koolstofgehalte, zoals duurzame vliegtuigbrandstof en hernieuwbare diesel. Ik ben dan ook enthousiast over de schaalbaarheid van deze oplossing. Ons vermogen om aan de groeiende vraag naar waterstof te voldoen en de waterstofinfrastructuur in Californië te helpen bouwen op commerciële schaal met een bredere acceptatie zal echter sterk worden bepaald door staats- en federaal energiebeleid dat nieuwe energieoplossingen met een lagere CO2-uitstoot bevordert.” Chevron wil snel beginnen met bouwen, maar is daarbij sterk afhankelijk van de wetgeving en vergunningverlening.

Richard Chapman, president en CEO van Kern Economic Development Corporation is tevreden over de locatie van de waterstoffabriek. “Door de verwachte productie in de Central Valley te vestigen, denken we dat het project goed gepositioneerd zal zijn om te voldoen aan de vraag van klanten langs een belangrijke transportcorridor, en ook dichtbij de belangrijkste stedelijke markten in Californië.”
De strategie van Chevron New Energies is om de sterke punten te benutten om op een veilige manier energie met een lagere CO2-uitstoot te leveren in een groeiende markt. Het bedrijf gelooft in de waarde van het leveren van grootschalige waterstofoplossingen die een wereld met een lagere koolstofuitstoot ondersteunen. 

Afbeelding: Chevron pompt nog volop olie op in Kern County, Californië.

Lees ook: hyundai-showt-vrachtauto-op-waterstof-aan-beleidsmakers-in-californie

Tijdens de jaarlijkse Hydrogen Village 2024 in het State Capitol in Sacramento showt Hyundai de nieuwste zware vrachtauto op waterstof.  Hyundai meldt dat de XCIENT truck op waterstof inmiddels beschikbaar is voor de commerciële markt. Beleidsmakers en het publiek hebben in Sacramento een dag lang onder de stalende zon kennis kunnen maken met verschillende toekomstige technieken op basis van waterstof.

  Het jaarlijkse event Hydrogen Village 2024 laat de stappen zien die nodig zijn om het energiesysteem om te bouwen naar emissievrij. Tientallen exposanten showden de nieuwste uitvindingen die allemaal een bijdrage moeten leveren aan een toekomst zonder schadelijke uitstoot. Een van de doelen is het werken aan energiezekerheid en het creëren van een veerkrachtig energiesysteem. Dat vereist het gebruik van alternatieve brandstoffen uit verschillende bronnen. Waterstof speelt daarbij een belangrijke rol. Door in te zetten op lokale waterstofproductie wil Californië minder afhankelijk worden van externe energiebronnen, wat bijdraagt aan de energiezekerheid.

Lees ook: nederland-eerste-hybride-fabriek-voor-groene-waterstof-en-zuurstof-bijna-klaar

Equans Belux is volop bezig met de bouw van een eerste Hybride E-Hub, voor de productie van groene waterstof en groene zuurstof in Nederland. De installatie staat op het terrein van de rioolwaterzuivering van Waterschap Drents Overijsselse Delta op industrieterrein Hessenpoort in Zwolle-Noord. Hier wordt vanaf dit voorjaar bijna 500 kilo groene waterstof per dag geproduceerd voor H2-Go B.V. en ca 3,5 ton groene zuurstof voor WDOD.

Initiatiefnemer en opdrachtgever voor de bouw is H2-Go B.V. uit Hattemerbroek. Voor eigenaar Jan Bastiaan is deze locatie slechts de start. “De eerste productielocatie komt op het terrein van de rioolwaterzuivering aan de Steinfurtstraat te Zwolle”, laat hij weten aan de redactie van Waterstof Magazine. “Het belangrijkste voordeel is dat in deze hybride setup het rendement van de fabriek sterk wordt verbeterd. De waterstof die zal worden geproduceerd komt in de verkoop; de zuurstof die als restproduct vrijkomt wordt via pijpleiding toegevoegd aan het zuiveringsproces van rioolwater. Het waterschap hoeft dan geen buitenlucht meer in het reinigingssysteem van rioolwater te pompen, maar doet dit dan met zuivere zuurstof. Dit brengt het proces op een aanzienlijk hoger rendement omdat buitenlucht slechts 21% zuurstof bevat.” Hoeveel het waterschap uiteindelijk zal besparen zal de komende jaren in praktijk worden aangetoond. De initiatiefnemers spreken over een “prove of concept project”.

Belangstellenden voor groene waterstof kunnen zich nog melden. “H2-Go B.V. is de producent van waterstof”, zegt Bastiaan. “Aangezien we zelf maar een waterstoftrailer hebben, hebben we voor de verkoop en distributie een overeenkomst gesloten met Kuster H2 Energy. Zij hebben ervaring met waterstoftransport en -ook heel belangrijk- meerdere tankauto’s waarmee waterstof getransporteerd kan worden naar iedere locatie in Nederland. Als H2-Go B.V. richten wij ons op verdere opschaling van waterstofproductie. Hier in de regio zijn nog verschillende zonneparken en windmolens in ontwikkeling.  Deze eerste productielocatie bij de rioolwaterzuivering is slechts de start, er liggen nog tal van nieuwe kansen in het verschiet in binnen- en buitenland.”

Lees ook: nederland-remeha-presenteert-eerste-waterstofoplossing-voor-de-utiliteitsmarkt

De eerste 100% waterstofketel voor de utiliteitsmarkt hangt in Apeldoorn. De vestiging van Hollander Techniek wordt sinds kort op unieke duurzame wijze verwarmd met de eerste 100% waterstofketel voor grotere ruimtes. Niet eerder werd in Nederland een groot gebouw verwarmd op groene waterstof. Het hoofdkantoor van Hollander Techniek is gebouwd in 1991, heeft een totale oppervlakte van 5.500 m² en biedt ruimte aan 400 werknemers. De verwarming via waterstof is bedoeld als pilotproject voor de toepassing van waterstof in grotere gebouwen en heeft een duur van minimaal 2 jaar.

Hollander Techniek neemt vanwege een uitbreidingsbehoefte, naast het huidige pand, naar verwachting in 2025 een nieuw pand in gebruik van in totaal 3.000 m² op hetzelfde perceel. Omdat beide gebouwen aardgasloos worden opgeleverd, wordt naast de ketel die draait op 100% groene waterstof, gebruik gemaakt van verwarming via een hybride warmtepomp en een ketel op groen propaangas. Deze laatstgenoemde toepassing wordt alleen als aanvulling toegepast op hele koude dagen.

De waterstofketel is geproduceerd door Remeha die hiermee een waterstofketel met een hoger vermogen introduceert. Bij Hollander Techniek wordt gebruik gemaakt van een Quinta Ace H2 100%, waterstofketel met een vermogen tot 40kW. Aangevuld met een Effenca MT40-warmtepomp, twee Quinta Ace 45-ketels - in zogenoemde cascade-opstelling – die worden aangestuurd door een miTera Plus systeem-regelaar. Het totale systeem is energieneutraal.  

Bij Hollander Techniek is men al jaren bezig om op natuurlijke vervangingsmomenten te verduurzamen. Erik Hollander, algemeen directeur licht de situatie toe:  “Wij willen graag vooroplopen in de energietransitie, daarom is het voor ons van groot belang om veel kennis op te doen over waterstof: wat komt erbij kijken, hoe leiden we onze mensen op en hoe trainen we hen om op een veilige manier met waterstof te werken? Daarom kiezen we er juist voor om ons eigen bedrijfspand te verduurzamen en waterstof toe te passen.’’

Remeha, producent van verwarmingstoestellen  heeft al sinds 2017 ervaring opgedaan met de ontwikkeling van de eerste waterstofketel voor woningen. Sinds 2019 heeft Remeha ruime ervaring opgedaan in het verwarmen van woonhuizen en appartementen op waterstof. Zo was Remeha in 2019 betrokken bij de verwarming van een appartementencomplex in Rozenburg op waterstof. Dit was destijds de eerste waterstoftoepassing ter wereld in een woongebouw. Daarna volgden succesvolle waterstofprojecten in bestaande en nieuwe woningen, waaronder een innovatief waterstofproject in Lochem. Waterstofprojecten voor utiliteitsgebouwen zijn de logische volgende stap. 

Maurice Meulenbrugge, productmanager renewable gas bij Remeha is blij met dit nieuwe project: ‘’Bij Remeha geloven we in meerdere wegen naar duurzaam. Waterstof is daarbij een van de veelbelovende energiedragers. Juist bij toepassingen in de utiliteit, waar de gevraagde vermogens vaak groot zijn, hebben we de kans met waterstof de CO2-uitstoot sterk te reduceren. Daarom zijn wij verheugd om samen met Hollander Techniek dit pilot-project te kunnen draaien, zeker omdat het gaat om waterstof die is geproduceerd met energie uit hernieuwbare bronnen zoals wind- en zonne-energie.’’

Lees ook: port-of-amsterdam-zoekt-over-de-hele-wereld-groene-waterstof

Verschillende zeehavens in Europa zijn volop bezig met de voorbereiding op de internationale waterstofeconomie. De havenbedrijven zien een belangrijke kans bij de import van groene waterstof uit verre oorden. Missie H2 spreekt met Mark Hoolwerf, adjunct directeur bij de internationale afdeling van Port of Amsterdam. Hij reist de wereld over om relaties op te bouwen met toekomstige producenten, commerciële partijen en publieke spelers in de waterstofsector. Zijn werk draagt bij aan de ambitie van Port of Amsterdam om een belangrijke importhub van groene waterstof te worden.

“Gaat het lukken? Gaat het niet lukken? Gaat het lukken? Gaat het niet lukken? Mijn werk is af en toe een emotionele achtbaan. Sinds anderhalf jaar zijn mijn collega’s en ik betrokken bij de waterstofactiviteiten van Port of Amsterdam. We willen als haven relaties opbouwen met productielanden. We koppelen buitenlandse waterstofproducenten aan op- en overslagbedrijven in de Amsterdamse haven en Nederlandse en Europese afnemers. We werken daarvoor vaak samen met Nederlandse ambassades en de overheid. Hun support is voor ons cruciaal.

Momenteel zijn we in een fase gekomen waarin financiering de grootste uitdaging is. Producenten moeten flink investeren om waterstof te kunnen maken en transporteren. In ruil hiervoor zoeken ze zekerheid in de vorm van contracten van 20 tot 30 jaar tegen een vaste prijs. Maar de kostprijs van waterstof ligt voor veel afnemers nog te hoog. Nederlandse en Europese overheden zoeken momenteel mogelijkheden om de impasse te doorbreken. Er is nog geen passende optie voor de haven van Amsterdam, maar ik heb goede hoop dat die er dit jaar komt. Als die er is, kunnen bedrijven commerciële overeenkomsten sluiten en investeren in de productie, het overzees transport en de distributie van waterstof. De wil om samen te werken is er in ieder geval wel. Dat merk ik aan de interesse bij ons in de haven. Maar ook aan de twee studieovereenkomsten die we onlangs tekenden op de Klimaattop in Dubai: met de overheid van Oman en het energiebedrijf Masdar van Abu Dhabi.

Ik vind het cool dat ik iedere dag bezig ben met een hernieuwbare, groene energiebron. Bovendien mag ik werken met slimme mensen uit verschillende culturen en achtergronden. In landen als Saudi-Arabië, de Emiraten en Oman gaan de ontwikkelingen snel. Vanuit de traditionele energie hebben ze investeringscapaciteit en de ervaring om internationaal samen te werken. In Algerije is dat weer anders. Het potentieel van het land is groot. Ze hebben de ruimte voor de waterstofproductie en de ligging is gunstig: de transportkosten naar Nederland zijn lager dan vanuit het Midden-Oosten. Maar waar ze in die landen doorpakken, is het proces in Algerije een stuk langzamer. Het is vaak een kwestie van geduld hebben. Ik vind die culturele verschillen interessant. Het is een van de dingen die mijn werk zo leuk maken.”

Tekst: Missie H2 / Waterstof Magazine

Lees ook: succesvolle-proefritten-met-unieke-trein-op-waterstof-in-de-regio-madrid

De demonstratietrein van het waterstofproject FCH2RAIL heeft de testperiode in de omgeving van Madrid afgerond en daarmee een belangrijke mijlpaal aan het project toegevoegd. Tijdens de proefperiode simuleerde de trein verschillende commerciële diensten van Madrid naar Talavera, Monfragüe en Caceres. Daarnaast is een maximale autonomietest uitgevoerd waarbij de demonstratietrein Merida, de hoofdstad van Extremadura, bereikte en een afstand van 804 km aflegde zonder tussentijds bij te tanken. Er bleef zelfs nog een respectabele hoeveelheid H2 in de tanks over. De trein rijdt met 6 Toyota Fuel Cell Modules met technologie van de tweede generatie.

Het hoofddoel van het FCH2RAIL-project is het ontwikkelen, bouwen, testen en demonstreren van een schaalbaar, modulair en multifunctioneel Fuel Cell Hybrid PowerPack. Het systeem moet uiteindelijk universeel toepasbaar zijn in verschillende voertuigen op het spoor, van regionale en nationale treinen tot locomotieven. Dat kunnen nieuwe voertuigen zijn of bestaande die van diesel naar waterstof worden omgebouwd. Op geëlektrificeerde spoorlijnen maakt de trein gebruik van de bovenleiding en als deze ontbreekt wordt overgeschakeld op waterstof.

Om de brandstofcelsystemen goed te kunnen testen rijdt de trein sinds medio 2023 op verschillende spoorlijnen in Spanje, van het bergachtige Pyreneeën in het noorden tot het zeer warme heuvelachtige binnenland. Tot op heden alleen nog in Spanje maar later dit jaar ook in Portugal. Bij het ontwerp wordt rekening gehouden met internationale standaardkaders zodat de trein in heel Europa kan worden ingezet.

De waterstoftrein maakt deel uit van het FCH2Rail Consortium, een project dat begin 2021 van start is gegaan en eind dit jaar zal worden afgerond. Tot het consortium behoren de Spaanse bedrijven Renfe Operadora, Adif, CAF en Centro Nacional de Hidrógeno, het Portugese IP (Infrastructuren van Portugal), het Duitse DLR en STT en Toyota Motor Europe, die integratieondersteuning bieden voor de brandstofcelmodules.

Lees ook: open-sollicitatie-avond-bij-resato-fabrikant-van-waterstof-tankstations

Resato, een van de grootste fabrikanten van waterstoftankstations in Europa, zoekt dringend nieuwe medewerkers. Het Nederlandse bedrijf gevestigd in de Drentse hoofdstad Assen is uiterst succesvol met de verkoop van waterstoftankstations die zeer betrouwbaar grote volumes waterstof kunnen leveren. De tankstations staan inmiddels in Frankrijk, Duitsland, Nederland en in Scandinavië. De komende jaren komen er nog tientallen nieuwe H2-stations bij.

“Wegens enorme groei zijn we op korte termijn opzoek naar nieuwe collega’s”, zegt Rob Castien, CEO van Resato Hydrogen Technology tegen Waterstof Magazine. “We zijn enorm trots op ons bedrijf en laten belangstellenden graag zien in welke innovatieve omgeving ze komen te werken. Daarom zetten we op 14 maart de deuren letterlijk en figuurlijk de deuren open onder de naam ‘Open Sollicitatie Avond’. Dit evenement biedt een unieke kans voor geïnteresseerden om een kijkje te nemen binnen de muren van Resato en kennis te maken met gepassioneerde medewerkers.”

Resato Hydrogen Technology staat bekend om haar expertise in de ontwikkeling van geavanceerde oplossingen voor de waterstofindustrie. Als wereldwijde leider in hogedruktechnologieën en waterstofsystemen, speelt het Drentse bedrijf een cruciale rol in de transitie naar een schone, duurzame energietoekomst.Resato High Pressure Technology is toonaangevend in hogedruk technologie. Met meer dan 30 jaar ervaring heeft het bedrijf kennis en ervaring om wereldwijd betrouwbare en veilige oplossingen te bieden. Met een groenere toekomst in het vizier maken ze ook testsystemen voor waterstoftanks die worden gebruikt in waterstof-voertuigen.

Evenement details: donderdag 14 maart van 16:30 - 19:30 uur bij de hoofdvestiging van Resato aan de Duitslandlaan 1 in Assen. Voor de deur is voldoende parkeergelegenheid.

Meer informatie en opgave via deze link

De komende 25 jaar werkt Nederland aan de klimaatneutrale energievoorziening van de toekomst. De Nederlandse regering presenteert nu een ruimteplan om plekken te reserveren voor de productie van groene waterstof en voor elektriciteitscentrales die straks kunnen bijspringen als er even geen groene stroom uit zon of wind beschikbaar is. Om die reden is het Programma Energiehoofdstructuur (PEH) gemaakt. Met dit programma is voor het eerst de totale benodigde ruimte en de effecten hiervan op de samenleving in kaart gebracht.

Het Programma Energiehoofdstructuur richt zich op nationale infrastructuur, zoals waterstoffabrieken, ondergrondse waterstofopslag en hoogspanningslijnen. Minister Jetten, Klimaat en Energie vindt dat er in een vroeg stadium ruimte moet worden gereserveerd voor groene energiesystemen. Deze nemen meer plaats in dan de huidige fossiele.

“Nederland staat aan het begin van een grote verbouwing van de infrastructuur, zeker waar het gaat om het energiesysteem”, zegt Jetten. “We kunnen niet meer project-voor-project over elkaar heen plannen zonder dat hier systematisch over is nagedacht. Door vooruit te denken en tijdig ruimte vrij te maken zijn er meer mogelijkheden om locaties te vinden die vanuit maatschappelijk oogpunt wenselijk zijn. We plaatsen fabrieken voor de productie van waterstof dichtbij plekken waar windenergie van zee op land komt. Hierdoor zijn er minder kabels en buizen nodig en is de waterstofproductie dichtbij de industrie, die de waterstof gaat gebruiken.”

Een waterstoffabriek is een grote installatie, waar waterstof en zuurstof als restproduct wordt geproduceerd. Om 4 gigawatt capaciteit in 2030 te hebben, zijn zo’n 80 voetbalvelden aan ruimte nodig, heeft het ministerie berekend. Er zijn scenario’s waar in 2050 50 gigawatt elektrolyse wordt voorspeld, dus 1000 voetbalvelden. Deze oppervlakte moet vroegtijdig worden gereserveerd. Daarnaast wordt er zo’n 350  kilometer aan hoogspanningsverbindingen 380/220KV aangelegd, inclusief tientallen elektriciteitsstations. Ook deze vragen ruimte.

Op basis van deze inzichten zijn de benodigde ruimte, kansen en knelpunten vroegtijdig in kaart gebracht. Ook is al bijeengebracht hoe die ruimte voor toekomstige projecten alvast kan worden voorbereid. Ruimte voor energie wordt sturend voor andere ruimtelijke ambities, niet meer als sluitstuk zoals nu vaak het geval is. Het Programma Energiehoofdstructuur zal vierjaarlijks worden geactualiseerd.

Afbeelding: Shell bouwt op de Masvlakte bij Rotterdam inmiddels een fabriek voor groene waterstof

Lees ook: eneco-vraag-vergunning-aan-voor-bouw-van-giga-waterstoffabriek

Energiebedrijf Eneco heeft een vergunning aangevraagd voor de bouw van een waterstoffabriek op de Maasvlakte in Rotterdam. De capaciteit van de gezamenlijke electrolysers bedraagt 800 MW, qua omvang een van de grootste waterstofprojecten van Europa.  Met deze groene waterstoffabriek komt de doelstelling van het havenbedrijf, een 2,5 GW productie van groene waterstof in 2030, een flinke stap dichterbij.

De Eneco Electrolyzer wil in Rotterdam uit groene stroom uit zonne- en windparken grootschalig waterstof gaan produceren. Met deze waterstof kunnen industri”le processen worden verduurzaamd. Momenteel wordt op het conversiepark op de Maasvlakte de grootste Europese waterstoffabriek Holland Hydrogen 1 van Shell gebouwd, met een capaciteit van 200 MW. Er staan nog drie vergelijkbare projecten gepland op de Maasvlakte.

Op de Maasvlakte is inmiddels ruimte gereserveerd voor de winnaar van de tender van windpark IJmuiden-ver. Hier wordt in de toekomst zoveel stroom opgewekt dat deze niet kan worden aangesloten op het Nederlandse electriciteitsnet. De stroom van windpark IJmuiden-ver gaat rechtstreeks naar een waterstoffabriek van 1.000 MW. Op de eigen locatie heeft elektriciteitscentrale Uniper een waterstoffabriek gepland die kan opschalen naar 500 MW. 

De Eneco Electrolyzer wordt gebouwd naast de Enecogen-elektriciteitscentrale in de Europoort waarmee de waterstoffabriek aansluitingen kan delen. De fabriek krijgt een vermogen van 800 MW. Daarmee wordt jaarlijks tot 80 kiloton waterstof geproduceerd, afhankelijk van de hoeveelheid groene stroom die beschikbaar is en de vraag naar groene waterstof uit de industrie. Eneco verwacht met bouw van de Eneco Electrolyzer te kunnen starten in vanaf 2026. De ingebruikname van de waterstoffabriek staat gepland voor 2029.

Lees ook: nieuwe-waterstoftrein-van-alstom-wordt-getest-in-salzigitter-duitsland

Treinenfabrikant Alstom meldt dat een nieuwe passagierstrein die rijdt op waterstof de fabriek in Savigliano in het noordwesten van Italië heeft verlaten. De trein van het type Coradia Stream H is op weg naar een andere treinenfabriek van Alstom in Salzigitter in Duitsland om aan verschillende testen bij lage snelheid te worden onderworpen. Tijdens de testen is het Coradia Stream treinstel voorzien van blauwe opvallende stickers die duidelijk maakt dat het een op dit moment nog een testtrein is. Als de testperiode succesvol wordt afgerond gaat de trein terug naar Italië waar het voertuig uiteindelijk zal gaan rijden voor Trenord.

Het Italiaanse spoorbedrijf Trenord heeft bij Alstom 6 treinen op waterstof besteld om emissievrij personenvervoer te kunnen gaan verzorgen op de lijn Brescia-Iseo-Edolo. De nieuwe Coradia Stream H-trein heeft een capaciteit van 260 zitplaatsen en een actieradius van ruim 600 km. Een onderdeel van de waterstoftrein is een wagon met een 'powerpack' waarin de waterstof wordt opgeslagen en waar in de aandrijving zit (foto links). Dit voertuig is in het midden voorzien van een gangpad waardoor passagiers zich van de ene naar de andere wagon kunnen verplaatsen.

Het waterstofproject, ontwikkeld dankzij IPCEI-financiering van de Europese Unie, is een belangrijke stap om de schadelijke uitstoot van het treinvervoer tegen 2050 met 100% te verminderen. De H2-treinen gaan ouder dieseltreinen vervangen. Trenord heeft nog een optie op 8 extra waterstoftreinen. De treinen gaan vanaf begin 2025 rijden langs het toeristische Iseo meer en door het aansluitende Val Camonica in het noorden van Italië.

Lees ook: noordenveld-start-deze-week-met-huisvuilinzameling-op-waterstof

De gemeente Noordenveld, in het noorden van Nederland, neemt deze week een eerste vuilniswagen op waterstof in gebruik. Afgelopen woensdag is het voertuig officieel overgedragen en vanaf deze week gaan de eerste testritten beginnen. De emissievrije en zeer stille vuilniswagen zal de oudste van de huidige drie vuilniswagens op diesel gaan vervangen. Wethouder Alex Wekema nam afgelopen woensdag de sleutel van de wagen in ontvangst. Die kreeg hij uit handen van directeur Wim van Nispen van ESA Trucks, het bedrijf dat de wagen afleverde.

Wethouder Wekema van de gemeente Noordenveld is verheugd met de nieuwe aanwinst: “Deze nieuwe vuilniswagen oogt niet alleen schoon, maar is ook echt schoon. Hij stoot geen CO2 uit en rijdt bovendien bijna geruisloos door de straten. De groene kleur van de opzetcontainer zorgt ervoor dat de wagen wel degelijk opvalt en sluit mooi aan bij het groene karakter van de vrachtwagen.”

De vuilnisauto op waterstof maakt onderdeel uit van het project REVIVE-project, dat wordt medegefinancierd door de Europese Unie. Naast Noordenveld doen zeven andere Europese gemeenten mee, waaronder Amsterdam, Breda, Groningen en Helmond  in Nederland, Antwerpen in België, Bolzano en Merano in de regio Zuid-Tirol in Italië en Göteborg in Zweden. Deze gemeente zetten zich in om de uitstoot bij het inzamelen van huisvuil terug te dringen.

Het mede door de EU gefinancierde REVIVE-project is Europa’s grootste demonstratie van vuilniswagens op waterstof met brandstofcellen tot nu toe. Binnen het project gaan elf voertuigen rijden op waterstof op zes locaties in Europa. Het project toont het potentieel voor het CO2-vrij maken van zware voertuigen aan, met het behoud van de operationele flexibiliteit nodig voor stedelijke afvalinzameling.
REVIVE staat voor ‘Refuse Vehicle Innovation and Validation in Europe’. Het project is begin 2018 van start gegaan en loopt tot en met juni 2024.

Lees ook: forse-groei-in-waterstof-gerelateerde-producten-bij-parker-hannifin

Opvallend waterstofnieuws uit Zwitserland. De rondvaartboot MS Saphir van rederij Vierwaldstättersee (SGV) wordt omgebouwd om op waterstof te kunnen varen. Volgend jaar moet de ombouw beginnen. De groene waterstof voor het schip komt uit de regio en wordt geproduceerd in een nieuwe fabriek in Bürglen, waarbij het energiebedrijf Axpo betrokken is.

Het motorschip MS Saphir vaart al twaalf jaar op het Vierwoudstedenmeer. Het schip is 49 meter lang en biedt plaats aan 300 passagiers. De Saphir werd gebouwd op de SGV-scheepswerf in Luzern, die werkt onder de bedrijfsnaam Shiptec AG. Shiptec staat bekend als een Zwitserse pionier voor waterstofmobiliteit op de binnenwateren.

De waterstof zal door H2Uri AG worden geproduceerd in de waterkrachtcentrale in Bürglen. De fabriek met een productiecapaciteit van maximaal 260 ton waterstof per jaar moet in 2025 operationeel zijn. Er komt ook een waterstoftankstation in het kanton Uri, bij het Vierwoudstedenmeer. Waar het tankstation komt te staan is nog niet bekend.

Lees ook: goerlitz-wordt-eerste-europese-stad-met-tram-op-waterstof

De nieuwe trein op waterstof van Siemens Mobility wordt de komende weken getest in het Zwarte Woud. Het voertuig dat samen met Deutsche Bahn wordt ontwikkeld wordt in praktijk getest op het traject tussen Titisee en Schluchsee en nabij Tübingen. Vanaf maart gaat de trein ook rijden tussen Tübingen en Sigmaringen.  De waterstoftreinen vervangen op termijn de dieseltreinen op trajecten die niet beschikken over een bovenleiding, maar waar wel emissievrij moet worden gereden.

Siemens kiest voor het Zwarte Woud vanwege de winterse omstandigheden. “Door de lage temperaturen in de winter en de hoge ligging is het zuidelijk deel van het Zwarte Woud ideaal voor deze testritten. Want ook onder winterse omstandigheden moet de ‘Mireo Plus H’ betrouwbaar kunnen rijden”, meldt een woordvoerster van het bedrijf.  “Hetzelfde geldt voor de naderende zomermaanden. In de zomer moet duidelijk worden hoe efficiënt de voertuigen zijn, ook bij hoge temperaturen. Het is ook interessant om te zien hoe hoog het waterstofverbruik is onder verschillende omstandigheden.” De waterstoftrein wordt de komende negen maanden in praktijk getest, de ritten vinden plaats zonder passagiers.

Siemens Mobility ontwikkelt samen met Deutsche Bahn een waterstoftrein genaamd “Mireo Plus H”. Eerder is gemeld dat het voertuig een actieradius heeft van 800 km en snelheden kan halen tot 160 km/u. Opvallend is het voertuig niet. De trein lijkt veel op de huidige treinen, maar heeft wel een groot blauw logo met ‘H2’.  

De in Tübingen opgezette tankinfrastructuur van DB Energie zal de benodigde waterstof leveren voor de periode van de testfase.

Lees ook: nieuwe-hybride-van-honda-cr-v-krijgt-batterijpakket-en-brandstofcel

Joost Hooghiem is directeur Waterstofnetwerk Nederland bij Gasunie. Samen met zijn projectmanagement team regelt hij de uitrol van het waterstofnetwerk in Nederland en stoomt hij Gasunie intern klaar voor waterstof. “We kunnen niet zeggen: sorry we lopen uit”.
 
“Als ik vroeger vanuit Groningen naar de Randstad ging en vertelde waar ik werkte, had niemand een idee wat Gasunie deed. Dat is nu anders. We spelen een belangrijke rol in de energietransitie. Tot 2030 leggen we bijvoorbeeld ons waterstofnetwerk aan: we verbinden vijf industriële clusters met elkaar, met grenspunten in Duitsland en België, en met opslagplaatsen voor waterstof.
 
Maandelijks starten bij Gasunie zo’n honderd nieuwe medewerkers. Al die nieuwelingen willen bijdragen aan de energietransitie. Ze zijn hard nodig. Voor ons project alleen al werken we samen met driehonderd collega’s. Ik verwacht dat er de komende jaren nog zo’n honderd bijkomen. Het zijn engineers, business developers, maar ook omgevingsmanagers, juristen en ICT’ers. Soms werken ze tijdelijk fulltime voor ons, de andere keer maar een paar uur per week.
 
Als management team zoeken we naar een gezonde mix van ervaren en nieuwe mensen. Waarom? Innoveren is belangrijk, maar we willen ook behouden wat goed gaat. Voor ons netwerk leggen we leidingen aan rondom dorpen en steden, en in agrarisch gebied. Die ervaring hebben we al, met aardgas. We staan erom bekend dat we dit zonder al te veel reuring doen. Dat moet vooral zo blijven.
 
Neem een boer. Voordat we op zijn land aan de slag gaan, moeten we een zakelijke overeenkomst tekenen. We sturen dan liever geen jurist, maar een ervaren omgevingsmanager grondzaken. Veel van die collega’s komen zelf van een boerderij en weten wat een boer doormaakt. We starten bijvoorbeeld nooit zomaar met graven. We schrapen eerst de teelaarde af en we leggen die apart. En als we klaar zijn, laten we alles opgeruimd achter en zorgen we voor een passende compensatie. Het is een werkwijze die bij ons hoort, maar die de nieuwe medewerkers niet altijd kennen. Daarom zijn onze ervaren collega’s zo belangrijk, zodat ze nieuwe collega’s onze best practices leren.
 
De aanleg van ons netwerk door het land is een megaklus. Ik denk dat weinig mensen kunnen voorstellen hoe groot het project is. Het is moeilijk om het met een ander project te vergelijken, al geven de aanleg van de Afsluitdijk of de bouw van de Deltawerken enigszins een indicatie. Er staat ook veel tijdsdruk op. We kunnen niet zeggen: ‘sorry, we lopen uit.’ Andere partijen rekenen op de komst van het netwerk: ze bouwen fabrieken om of ze investeren in waterstofproductieprojecten. De komende jaren zijn dus spannend. Gelukkig ervaar ik geen stress. Ik vind het fantastisch om leiding te geven aan het team. Samen bouwen we aan de Gasunie van de toekomst.”

Dit artikel kwam tot stand in samenwerking met MissieH2
Lees ook: versnelling-in-zoektocht-naar-witte-waterstof-op-verschillende-continenten

Groene waterstof is duurder dan grijze waterstof, maar hoe lang nog? Naarmate de technologie en de markt zich ontwikkelen, wordt groene waterstof goedkoper en krijgt de industrie een alternatief om de productie te verduurzamen. De snelheid waarmee dat gebeurt is afhankelijk van veel factoren en daarom onzeker.  Gevraagd naar de prijsontwikkeling van groene waterstof, reageren experts terughoudend. Niemand weet het, of kan het voorspellen. Onze partner MissieH2 ging op onderzoek uit.

De kostprijs van grijze waterstof wordt bepaald door de prijs van aardgas, de afschrijving en operationele kosten van de SMR, de opslag en het transport van de waterstof, en de kosten van de rechten om CO2 uit te stoten. Een vuistregel in de industrie was lange tijd dat de productiekosten van 1 kilo grijze waterstof op ongeveer 1 euro liggen. Maar door de hoge aardgasprijs is het bedrag de laatste jaren waarschijnlijk meer dan verdubbeld.

Voor de verduurzaming van de chemie, de industrie en het zwaar transport zal de komende jaren eerst naar blauwe waterstof worden gekeken. Net als grijze waterstof wordt blauwe waterstof van aardgas gemaakt. Alleen wordt de CO2 afgevangen en ondergronds opgeslagen.

De productie van groene waterstof een compleet ander procedé, en daarbij hoort ook een ander kostprijsplaatje. Groene waterstof wordt gemaakt door met groene stroom watermoleculen (H2O) te splitsen in waterstof (H2) en zuurstof (O2). Voor de grootschalige productie van groene waterstof worden windparken op zee gepland, inclusief stroomkabels die de windstroom transporteren naar de elektrolysers op land of op zee. Een kostbare aangelegenheid.

Wilt u weten hoe de prijs van grijze, blauwe, roze en groene waterstof is opgebouwd en zich de komende jaren gaat ontwikkelen?

Het Nederlands Instituut voor Publieke Veiligheid (NIPV) heeft twee rapporten gepubliceerd over veiligheid rond waterstof. Hulpverleners in Nederland zullen in de toekomst in de gebouwde omgeving vaker waterstof tegenkomen. Waterstofaggregaten zijn hier een voorbeeld van: ze worden op bouwterreinen en festivals gebruikt om op een duurzame manier stroom te leveren. Maar dit brengt ook risico’s met zich mee. Het Nederlands Instituut Publieke Veiligheid (NIPV) is het publiek kennisinstituut voor crisisbeheersing en brandweerzorg.

Het eerste rapport gaat over waterstofaggregaten en beschrijft de wet- en regelgeving, de risico’s en de mogelijke maatregelen. Het tweede rapport gaat over waterstofincidenten en beschrijft de lessen die hulpverleningsdiensten hieruit kunnen leren.

Bij de inzet van waterstofaggregaten is ook sprake van de opslag van waterstof. En deze opslag brengt risico’s met zich mee. Het NIPV heeft beschreven waaraan waterstofaggregaten moeten voldoen en welke risico’s hieraan verbonden zijn. Zo geeft het rapport aan wanneer een informatieplicht, meldingsplicht of vergunningplicht geldt en zijn verkennende berekeningen gedaan aan waterstofexplosies in een 20 ft. container. Veiligheidsregio’s en omgevingsdiensten kunnen het rapport gebruiken bij hun advisering aan het bevoegd gezag over vergunningaanvragen.

Het tweede rapport gaat over leren van ongelukken. Als een waterstofincident zich voordoet, is een belangrijke vraag hoe het incident heeft kunnen gebeuren. Met die kennis kunnen in de toekomst risico’s beperkt worden en mogelijk andere incidenten voorkomen worden. Maar een aspect dat vaak onderbelicht blijft, is welke lessen hulpdiensten kunnen leren van de inzet bij waterstofincidenten. Een belangrijke les is bijvoorbeeld dat een waterstofincident uit meerdere fasen bestaat en dat de inzet in iedere fase anders is. Het rapport beschrijft de resultaten van het onderzoek dat het NIPV heeft gedaan naar de ervaringen van hulpdiensten bij verschillende waterstofincidenten.

De rapporten kunt u lezen en downloaden via de onderstaande linken:

• Handreiking veilige leefomgeving: waterstofaggregaten
• Lessen uit waterstofincidenten

Foto: op donderdag 25 april 2013 raken op de N49 bij Vrasene (België) twee vrachtwagens bij een ongeval betrokken. Een van de vrachtauto’s vervoerde tubes met waterstof.  

Lees ook: waterstofschip-h2barge-vervoert-containers-naar-duitsland

De Duitse regering heeft nieuw beleid aangekondigd voor de energietransitie. Nu de emissievrije kerncentrales zijn gesloten wordt het komende decennium overgeschakeld op nieuw te bouwen gascentrales. In eerste instantie gaan deze draaien op aardgas, om later te worden overgezet naar waterstof.

Bondskanselier Olaf Scholz (SPD), minister van Economische Zaken Robert Habeck (Groenen) en minister van Financiën Christian Lindner (FDP) zijn het eens geworden over de essentiële elementen van de energiestrategie.

De nieuwe energiecentrales zijn bedoeld om ook in tijden met weinig zon en wind de levering van klimaatvriendelijke elektriciteit te garanderen . Volgens de informatie is het de bedoeling dat de centrales in eerste instantie op aardgas gaan draaien en later zullen worden omgebouwd naar klimaatvriendelijke waterstof. Daarbij wordt rekening gehouden dat deze H2 waarschijnlijk nog lange tijd aanzienlijk duurder is dan aardgas. 

Er is ook een zogenaamd capaciteitsmechanisme gepland. Daarin wordt bepaald dat exploitanten over een paar jaar beloond kunnen worden voor het op peil houden van de capaciteit van de elektriciteitscentrale, bijvoorbeeld op momenten dat er geen elektriciteit uit hernieuwbare bronnen beschikbaar is.

De financiering moet worden betaald uit het Climate and Transformation Fund, een speciaal landelijk energiefonds. Volgens informatie uit coalitiekringen bedragen de kosten de komende twintig jaar zo'n 16 miljard euro. Volgens informatie van opinieblad Der Spiegel zullen de aanbestedingen ter ondersteuning van de nieuwe energiecentrales in de komende drie tot vier maanden worden opgesteld.

Over de gepresenteerde strategie is de energiesector tevreden. “De Gordiaanse knoop in de energiecentralestrategie is nu doorgesneden”, zegt Stefan Kapferer, hoofd van de transmissienetbeheerder 50Hertz . De netbeheerder is een van de vier bedrijven in Duitsland die elektriciteit transporteren via het zogenaamde hoogspanningsnet. Kapferer noemde het akkoord ‘goed nieuws voor de energietransitie en voor een betrouwbare stroomvoorziening voor de toekomst’. De netbeheerder wil wel inspraak bij de locatie-toewijzing van de nieuwe energiecentrales. Door ze op de juiste plekken te plaatsen hoeft het hoogspanningsnet niet overal drastisch te worden uitgebreid.

Het genationaliseerde energiebedrijf Uniper zal naar verwachting deelnemen aan de bouw van de nieuwe energiecentrales. CEO Michael Lewis meldt dat ze “zeer opgelucht” zijn over de overeenkomst. Snelle actie is dringend nodig omdat het goedkeuringsproces en de daadwerkelijke bouw van energiecentrales en opslagfaciliteiten meerdere jaren zullen duren. Uniper gaat ervan uit dat zij een deel van de nieuwe capaciteit voor Duitsland gaat bouwen, aldus Lewis. "Zodra we de details hebben kunnen onderzoeken, beslissen we of en met welke investeringen we meedoen."

De Duitse regering heeft maandenlang moeizaam onderhandeld om tot een akkoord te komen. De FDP, SPD en de Groenen konden het niet eens worden over de strategie richting emissievrij.

Foto: een van de twee turbines van de Maxima Centrale in Lelystad (Nederland) is inmiddels geschikt voor een mengsel van 50% aardgas en 50% waterstof.

Lees ook: toyota-test-waterstofverbrandingsmotor-in-australie-en-japan

Reedyk B.V. heeft een kraan van het type Liebherr LR1200 omgebouwd van diesel naar 100% waterstof. De ombouw heeft een jaar geduurd en is uitgevoerd in samenwerking met de Adrighem Group, wereldleider op het gebied van verhuur en verkoop van zwaar en mobiel materieel. De crawler crane van ca. 210 ton, heeft al een aantal jaren ervaring en is in perfecte staat. Maar de dieselmotor voldeed niet meer aan de huidige uitstootnormen.

De partners hebben de oude verbrandingsmotor in zijn geheel verwijderd en een brandstofcel met alle toebehoren ingebouwd. Eigen software-engineers hebben vervolgens de software ontwikkeld waardoor deze naadloos aansluit op de besturing van de kraan. De crawler crane wordt nu volledig aangedreven met waterstof zonder ook maar enige concessie te doen aan kracht, snelheid of veiligheid. Met 200 ton hefvermogen, markeert dit project een krachtige stap voorwaarts. Met de transitie van deze kraan bewijzen Reedyk en Adrighem dat duurzaamheid hand in hand kan gaan met kracht, efficiëntie en betrouwbaarheid.

De benodigde waterstof kan op iedere locatie geleverd worden in bundels van 16 cilinders. Deze kan de machinist zelf eenvoudig wisselen. Na de ombouw werkt de kraan 100% zero emissie. Er is geen sprake van uitstoot van CO2, fijnstof of stikstof. Er is geen stroom nodig op locatie en de machine werkt zeer stil.

De innovatieve en schaalbare ombouw-technologie is toepasbaar op een grote verscheidenheid zware en mobiele machines.

Lees ook: dats-24-opent-twee-nieuwe-waterstoftankstations-aantal-staat-nu-op-vijf

Met de nodige trots en feestelijkheden heeft de Belgische keten van tankstations DATS 24 twee nieuwe waterstofstations in Erpe-Mere en Herve geopend. Met de twee nieuwkomers staat de teller nu op vijf publieke waterstoftankstations en baat de keten het grootste netwerk van België uit.

Het waterstoftankstation Erpe-Mere ligt op een strategische locatie tussen Brussel en Gent en H2-station Herve ligt vlakbij de snelweg tussen Luik en Aken. De tanklocaties vallen binnen het @H2Benelux-project van WaterstofNet, onderdeel van het Connecting Europe Facility-programma dat als doel heeft  om de bestaande openbare infrastructuur voor het tanken van waterstof en het waterstofvoertuigenpark in de Benelux aanzienlijk uit te breiden.

DATS 24 is een Belgisch bedrijf uit de Colruyt Group, met een onbemand tankstationsnetwerk van 129 stations verspreid over België en zevenendertig in Frankrijk. De naam DATS is een afkorting voor Discount Automatic Tanking Service

• Adres waterstoftankstation Erpe-Mere: Gentsesteenweg 239
• Adres waterstoftankstation Herve: Outre-Cour 37

Een opmerkelijke verschuiving binnen het rijden op waterstof. Het dure en gecompliceerde brandstofcelsysteem krijgt er een gedegen concurrent bij. Het afgelopen jaar maakten een flink aantal vrachtautofabrikanten bekend dat ze zich niet alleen maar concentreren op een brandstofcel, de waterstofverbrandingsmotor is een goed alternatief, schrijft Paul Bombeld, hoofdredacteur van Waterstof Magazine.

De Toyota Corolla-raceauto die momenteel wordt getest tijdens de  Super Taikyu Race evalueert snel, meldt de Japanse autofabrikant. De Corolla is een van de eerste personenauto’s ter wereld die rijdt op vloeibare waterstof en de eerste die meedoet met autoraces. Het afgelopen weekend kwam de nieuwste versie in actie tijdens Round 7 S Endurance Final Fuji 4 Hour Race, de afsluitende race van het seizoen 2023. Toyota gebruikt de zeer populaire race als proeftuin voor nieuwe ontwikkelingen en om waterstof onder de aandacht te brengen van een groot publiek.

De unieke Corolla werd in mei voor het eerst gepresenteerd. Sindsdien is het rendement van het voertuig flink verhoogd. Om een ​​hoog rendement te bereiken moet de vloeibare waterstofpomp een stabiele en hoge brandstofdruk genereren. Door de drukprestaties en de duurzaamheid van de pomp voor vloeibare waterstof te verbeteren heeft Toyota inmiddels hetzelfde niveau bereikt als wanneer de auto was uitgerust met een benzinemotor of met gasvormige waterstof.

Tijdens de eerste Fuji 24 Hour Race die in mei werd gehouden, bedroeg het maximale aantal ronden dat kon worden afgelegd op één tankbeurt nog 16 ronden. Tussentijds zijn er verbeteringen aangebracht, zoals het verbeteren van de nauwkeurigheid waarmee wordt bepaald wanneer de tank vol is tijdens het tanken, is de de warmte-inbreng bij het tanken verminderd en is het verbruik van de hoeveelheid brandstofinjectie wanneer het gaspedaal niet wordt ingedrukt verminderd. Hierbij is 25% efficiëntie behaald en hoeft er minder vaak te worden getankt. Niet meer om de 16 rondes, maar om de 20.

Zonder de focus op veiligheid en beveiliging te veranderen is het gelukt om verschillende onderdelen lichter uit te voeren. Door het gewicht van de tank, veiligheidsklep/boil-off gasklep, rolkooi en hogedrukwaterstofonderdelen te verminderen, is het voertuig 50 kilo lichter geworden en weegt nu 1860 kilo.

Toyota richt zich niet alleen op zero-emissie, maar wil ook koolstof uit de atmosfeer halen. De waterstofmotor van de Corolla maakt daarbij gebruik van de eigenschappen van de verbrandingsmotor, namelijk dat deze een grote hoeveelheid lucht aanzuigt en warmte die wordt gegenereerd door de verbranding. In het motorblok is een CO2-terugwinningsapparaat geïnstalleerd. Concreet wordt er bij de inlaat van het luchtfilter een apparaat geïnstalleerd dat CO2 absorbeert. Deze wordt opgevangen in een kleine tank gevuld met adsorptieoplossing.

Toyota verwacht de komende jaren het waterstofverbrandingssysteem verder te optimaliseren.

Lees ook: acht-woningen-in-wolfheze-krijgen-eigen-energiesysteem-met-waterstof

Er gaan drie nieuwe bestelwagens op waterstof van Renault rijden in Noord-Holland. GP Groot groep, eigenaar van het plaatselijke waterstoftankstation, kondigt aan dat GP Groot inzameling, HB Adviesbureau en NXT Mobility elk een innovatieve Renault Master in gebruik gaan nemen. Deze drie voertuigen markeren een belangrijke stap in de energietransitie van de regio Alkmaar.

De Renault Master Van H2-TECH is een grote bedrijfswagen met een laadvolume van 12 m³ die is uitgerust met een 30 kW brandstofcel, een 33 kWh-batterij en vier tanks voor in totaal 6 kg waterstof. GP Groot behoort tot de eerste groep Nederlandse ondernemingen die de innovatieve voertuigen inzet.

Een waterstofvoertuig is een elektrisch voertuig dat waterstof gebruikt als energiebron in combinatie met een batterij en stoot geen luchtvervuilende emissies of broeikasgassen uit. Het enige restproduct is waterdamp. Waterstofvoertuigen hebben een grotere actieradius dan batterij-elektrische voertuigen en kunnen binnen enkele minuten worden volgetankt.

De auto’s worden voor verschillende doeleinden ingezet. GP Groot inzameling zet het voertuig in voor de doorontwikkeling van een bijzondere dienstverlening: het sorteren van chemisch afval bij en voor klanten. Gonny Schoonhoven, bedrijfsleider Gevaarlijk afval van GP Groot inzameling: “Er bellen regelmatig klanten met de vraag: “Wij hebben chemisch afval, kunnen jullie het ophalen?”. Veel mensen hebben geen idee aan welke wet- en regelgeving het transport en verpakken ervan moet voldoen. Wij sturen dan een ADR-chauffeur naar de klant om het specifieke afval te sorteren en te verpakken. Soms kan het gelijk meegenomen worden en in andere gevallen moet een andere wagen het  komen ophalen. De nieuwe Renault is uitermate geschikt voor dit werk.”

NXT Mobility gebruikt het voertuig als servicebus van haar technische dienst en HB Adviesbureau zet de waterstofbus in bij werkzaamheden in de openbare ruimte zoals veldwerkzaamheden voor (water-)bodemonderzoek en saneringen, het uitvoeren van inspecties en landmeetkundige werkzaamheden. Martijn Burgers, commercieel manager bij HB Adviesbureau: “De specialisten van HB Adviesbureau voegen waarde toe aan elk project op het gebied van biodiversiteit, leefbaarheid, beeldkwaliteit, circulariteit en klimaatbestendigheid. De inzet van een waterstofbus sluit hierbij perfect aan.”

De voertuigen tanken bij de nieuwe waterstof tankinstallatie van de NXT Energy Hub op bedrijventerrein De Boekelermeer in Alkmaar. De tankinstallatie  is gerealiseerd onder de regeling DKTI-transport van het Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat. De Renaults maken deel uit van een pilot om ervaring op te doen met het rijden op waterstof, de pilot vormt de laatste fase voor de publieke openstelling van het nieuwe waterstoftankstation.

Erik Metselaar, directeur van NXT Mobility, licht toe: “Rijden op waterstof is nog volop in ontwikkeling. Daarom testen we met de nieuwe voertuigen wat rijden op waterstof in de praktijk inhoudt. Op die manier openen we de deur naar meer waterstofvoertuigen op de weg. Niet alleen doordat we straks praktijkervaring hebben met rijden op waterstof en onze klanten daarover kunnen adviseren, maar ook doordat we het kip-en-ei probleem rondom rijden op waterstof oplossen.” Metselaar vervolgt: “Zolang er geen waterstoftankstations zijn, worden er geen waterstofvoertuigen verkocht. En als er geen waterstofvoertuigen worden verkocht, worden er geen waterstoftankstations gebouwd. Door de ontwikkeling van ons eerste waterstoftankstation geven we bedrijven in de regio Alkmaar de mogelijkheid om te starten met rijden op waterstof en stimuleren we de transitie naar duurzame mobiliteit.”

Binnenkort kunnen zowel personenauto’s (700 bar) als vrachtwagens (350 bar) waterstof tanken bij de NXT Energy Hub in Alkmaar. De tanklokatie zal binnenkort ook worden uitgebreid met hoogvermogen snelladers voor elektrische vrachtwagens.

Foto: Erik Boschman Fotografie

Lees ook: australie-toyota-en-hyundai-gaan-gezamenlijk-de-waterstofmarkt-ontwikkelen

Het was te verwachten en het is geheel terecht. Professor Ad van Wijk is tijdens zijn afscheidssymposium van de Technische Universiteit van Delft beloond met een waterstofmedaille. Zijn afscheidsrede als professor van het toekomstige energiesysteem legt hij er de nadruk op dat het voor iedereen vooral betaalbaar moet zijn. Van Wijk heeft zich vele jaren ingezet voor de belangrijke rol die waterstof in de toekomst gaat innemen.

In het volle besef dat hij zeer terecht al menig ondernemers- én wetenschapsprijs in ontvangst mocht nemen, is de jury volmondig van mening dat waterstofprofessor Ad van Wijk de Missie H2 Waterstofmedaille ten volle verdient. Van Wijk nam afgelopen vrijdag welliswaar afscheid van de universiteit, maar dat betekent nog niet dat hij de waterstofontwikkelingen aan zich voorbij laat gaan. Missie H2, de organisatie achter de waterstofmedaille ziet de medaille vooral als aanmoediging om door te gaan met het waterstoftraject naar een emissievrije waterstof-samenleving.

Tijdens zijn afscheid werd ook het boek ‘Groene energie voor iedereen’ gepresenteerd. Het boek geeft een nieuw perspectief op een duurzame energievoorziening en is verkrijgbaar in het Nederlands en Engels via de website profadvanwijk.com

Lees ook: ms-antonie-het-binnenvaartschip-op-waterstof-maakt-proefvaart-op-het-haringvliet

Efficient Hydrogen Motors (EHM) kondigt aan dat het de eerste bus gaat ombouwen van diesel naar waterstof. Het bedrijf heeft een zeer efficiënte waterstofverbrandingsmotor ontwikkeld die gebouwd is met innovatieve technische systemen die deels gepatenteerd zijn. De eerste EHM-motor met een gewicht van 860 kg en een vermogen van 265KW is gepresenteerd op de eerste editie van het BrittanHy Day-forum, gehouden in de Franse regio Bretagne. EHM zegt dat het eerste omgebouwde voertuig nog 15 jaar meegaat.

De ombouw bestaat uit het vervangen van de dieselmotor door een hoogrendementsmotor op waterstof. Deze verbrandingsmotor op H2 maakt het busvervoer emissievrij. Door over te schakelen naar waterstof-elektrisch  heeft het voertuig een actieradius die 30% hoger is dan die van een vergelijkbare batterij-elektrische bus. Het voertuig is dan uitgerust met een 5-takt motor en is in 15 minuten volledig opgeladen.

De innovatieve waterstofverbrandingsmotoren worden ontworpen, geproduceerd en gedistribueerd door het Franse bedrijf Efficient Hydrogen Motors (EHM) uit de stad Châteaulin. Het bedrijf spreekt over gepatenteerde EHM-technologie met nul procent uitstoot, een lage aanschafprijs en een robuust, duurzaam systeem. 5-takt verbrandingsmotoren bieden meer dan 50% brandstofefficiëntie. Er worden geen zeldzame metalen gebruikt. De eerste EHM-motoren zullen worden getest op verschillende voertuigen, zoals touringcars, vrachtwagens, bussen, schepen en generatoren. In Frankrijk wordt samengewerkt met Alliance Automotive Group, zodat er snel een servicenetwerk kan worden opgebouwd door het hele land.

De eerste EHM-waterstofverbrandingsmotor wordt gemonteerd op een IVECO Euro 6 Crossway-touringcar van het transportbedrijf Transdev. Voor openbaarvervoerbedrijf Transdev is het een van de eerste bussen die wordt omgebouwd naar waterstof. Het potentieel is echter enorm, het bedrijf heeft 30.000 bussen en touringcars die dagelijks 11 miljoen passagiers vervoeren in 18 landen over de hele wereld. Bij Transdev werken 82.000 personen.

Het doel is dat de eerste bus in 2025 in gebruik wordt genomen in het departement Morbihan in het westen van Frankrijk. Het voertuig wordt getankt bij het waterstofstation van Vannes, het eerste H2-station in Bretagne. Het project wordt deels gefinancierd uit de Europese EFRO-subsidie.

Lees ook: waterstof-investeerder-bamford-wordt-100-eigenaar-van-motive-fuels

In de stad Schwäbisch Gmünd in Baden-Württemberg is het Franse bedrijf Lhyfe begonnen met de bouw van een nieuwe fabriek voor groene waterstof. De productiefaciliteit kan maximaal 4000 kilo waterstof per dag produceren en 1000 ton per jaar, op basis van een geïnstalleerd vermogen van 10 MW. De fabriek wordt de grootste productie-eenheid van Lhyfe buiten Frankrijk en volgens het bedrijf de eerste echte groene waterstoffabriek van Duitsland.

De initiatiefnemers spreken over een belangrijke stap voor de ontwikkeling van de groene waterstofmarkt in Duitsland en demonstreert de toenemende integratie van dit hernieuwbare gas in lokale ecosystemen. De installatie, die zal worden aangedreven door hernieuwbare energie uit waterkracht, wind en zon, moet over een jaar in gebruik moeten worden genomen. De waterstof zal met name bestemd zijn voor industriële afnemers en waterstoftankstations in de regio.  Begin dit jaar tekenden Lhyfe en de joint venture JET H2 een overeenkomst voor de bouw van een nieuw waterstoftankstation in Schwäbisch Gmünd. 

Het waterstofproject in project in Schwäbisch Gmünd wordt gefinancierd door de deelstaat Baden-Württemberg en de Europese Unie en moet een duurzame oplossing bieden voor de industrie. Het groene initiatief krijgt 6,4 miljoen euro subsidie van het Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling (EFRO).

“We zijn erg blij dat de deelstaat en de gemeente Schwäbisch Gmünd een start hebben gemaakt met de ambitieuze doelstellingen voor een waterstofeconomie op basis van hernieuwbare energiebronnen en dat Lhyfe hen in deze dynamiek mag ondersteunen” zegt Luc Graré, hoofd Centraal- en Oost-Europa bij Lhyfe. “Met de bouw van deze waterstofproductie-installatie leveren we een belangrijke bijdrage aan de doelstellingen van de Duitse federale overheid.”

“Met dit soort samenwerking wordt Schwäbisch Gmünd een voorbeeldstad voor de landelijke uitrol van een waterstofnetwerk en tankstations via een regionale waterstofproductiefaciliteit die in staat is om meerdere spelers te bevoorraden”, vult Richard Arnold, burgemeester van Schwäbisch Gmünd aan . “Onze stad maakt al deel uit van de modelregio van de deelstaat Baden-Württemberg en met de voltooiing van deze locatie zal de stad ook de grootste waterstofproducent in de deelstaat zijn. We creëren zo een positieve dynamiek voor de commercialisering van het Aspen-land, waardoor bedrijven kunnen blijven produceren, terwijl ze hun uitstoot en hun impact op het klimaat beperken”.

In 2021 opende Lhyfe de eerste industriële site voor de productie van groene waterstof ter wereld in directe verbinding met een windpark in Frankrijk. In 2022 werd in de haven van de Franse stad Saint-Nazaire het eerste offshore proefplatform ter wereld voor de productie van groene waterstof ingehuldigd. Lhyfe is daarmee het eerste bedrijf ter wereld dat al is begonnen met de productie van waterstof op zee, op basis van een productiecapaciteit tot 400 kg/dag. Het bedrijf heeft in verschillende landen inmiddels meerdere projecten in portefeuille, met een totale opwekcapaciteit van 10,3 GW.

Lees ook: australie-afvalinzamelaar-remondis-presenteert-eerste-vuilniswagen-op-waterstof

De Nederlandse organisatie MissieH2 heeft donderdagmiddag een waterstofmedaille uitgereikt aan Pierre Devillers CEO Engie Nederland. Devillers wordt geëerd voor zijn enorme inzet voor versnelling van de energietransitie. Als voorloper heeft Engie inmiddels een van de twee terminals van de Maxima-centrale in Lelystad omgebouwd naar geschiktheid voor waterstof. Engie ontwikkelt in Eemshaven in Groningen een grote elektrolyser voor de productie van groene waterstof en het bedrijf is met tal van andere projecten koploper binnen de energietransitie. Pierre Devillers ontving de prijs uit handen van drievoudig olympisch zwemkampioen Ranomi Kromowidjojo.

Pierre Devillers’ loopbaan is een internationale Engie-loopbaan, die nadrukkelijk in het teken staat van energie en energietransitie. Het mag dan ook niet verbazen dat Pierre als Country Manager Engie Nederland tevens Vicepresident Group Transformation Office werd bij Engie Group. Waar menig “fossiel bedrijf” zich graag tooit met groene veren, durft Engie het aan de transitiekar vlot te trekken en met lef voorop te gaan in de transitiestrijd. Hierbij bewijst Pierre dat een succesvolle energietransitie alleen slaagt als ambitieuze woorden gepaard gaan met dito daden. De ambitieuze corporate claim ‘Zero Carbon Champion’ past daarmee zowel Pierre, Engie Nederland als ook Engie Group als een jas.

Het eremetaal werd gistermiddag uitgereikt in een bomvolle Martinikerk in de stad Groningen tijdens het internationale waterstofevent Wind meets Gas.

Lees ook: twee-fabrikanten-presenteren-bussen-op-waterstof-met-een-rijbereik-van-1000-km

Plannen voor de bouw van groene waterstoffabrieken volgen elkaar in hoog tempo op. Daarnaast sluit het ministerie van Economische Zaken & Klimaat de ene na de andere deal voor de toekomstige import van groene waterstof. Maar wie gaat die klimaatneutrale brandstof en grondstof straks gebruiken? Welke kansen biedt groene waterstof voor ondernemers om te verduurzamen? In een rondgang zoomen we in op de plannen van drie bedrijven. Welke ideeën en plannen hebben ze met groene waterstof? Welke dilemma’s spelen er en welke obstakels moeten nog overwonnen worden?

Lampen, korfbalmandjes, bakfietsbakken en pizzabezorgkoffers. Het zijn allemaal producten die bij Roto-Art in Tilburg worden gemaakt door middel van ‘rotatiegieten’. Dit leggen we even nader uit. Een holle matrijs wordt gevuld met kunststofpoeder, die in een oven ronddraait totdat het product in de juiste vorm gesmolten is. Na afkoeling buiten de oven is het grote voordeel van rotatiegieten zichtbaar: een product kan in één keer gegoten worden en er zijn dus geen naden zichtbaar. Zo rollen er ieder jaar tegen de 200.000 producten uit de fabriek van Roto-Art, waar 45 mensen werken.

Het productieproces heeft ook een nadeel, namelijk dat de elf ovens warm gestookt worden met aardgas. Cas Oerlemans, eigenaar en directeur van Roto-Art, vertelt dat hij jaarlijks ettelijke honderdduizenden kubieke meters gas nodig heeft. Nog wel, want hij is actief bezig om een duurzaam alternatief te ontwikkelen. Oerlemans heeft 1.600 zonnepanelen op het dak van zijn bedrijfspand liggen. “Als de zon lekker schijnt leveren die 4 tot 5 megawattuur per dag”, vertelt hij.

In theorie zou Roto-Art de ovens, die tot 250 tot 300 graden worden gestookt, ook elektrisch kunnen verwarmen. “Maar dan voldoet mijn huidige aansluiting van 700 kilowatt niet. De ovens moeten snel regelbaar zijn en dat vraagt om hele grote vermogens. Dan heb ik een aansluiting van 4 miljoen kilowatt nodig. Als ik het netwerkbedrijf om zo’n aansluiting vraag, dan ben ik over 5 of 10 jaar aan de beurt, dus dat schiet niet op.”

De chronische filevorming op het elektriciteitsnet, waardoor bedrijven nauwelijks nieuwe of grotere aansluiting kunnen krijgen, is volgens de netwerkbedrijven niet voor 2030 opgelost. Het klimaatdoel om in 2030 55 procent minder CO2 uit te stoten is wettelijk vastgelegd, maar er moet nog veel gebeuren om dat voor elkaar te krijgen. Veel bedrijven kunnen niet wachten totdat het elektriciteitsnet is uitgebreid, en kijken naar groene waterstof in plaats van elektriciteit als alternatief om te verduurzamen.

Oerlemans gebruikt de zonnestroom daarom op een andere manier: hij maakt er groene waterstof van. Roto-Art is nu in het bezit van een eigen elektrolyser, geleverd door het Nederlandse bedrijf Adsensys, met een vermogen van een kleine 20 kilowatt, die water met behulp van de eigen zonnestroom splitst in groene waterstof en zuurstof. Dat stelt het bedrijf in staat om bij één oven 20 procent waterstof bij te mengen.

Dat levert een bescheiden besparing op aardgas en dus CO2-uitstoot op. Investering: 200-duizend euro. “Dat is volgens geen enkele maatstaf rendabel”, zegt Oerlemans. “Als dat het criterium was, had ik er vorige week mee moeten stoppen. Maar ik ga ermee door, want ik wil met de toekomst bezig zijn.”

Nu is het nog behelpen, ook omdat Roto-Art zelf geen waterstof mag opslaan. “Als ik tegen de omgevingsdienst zeg dat ik mijn eigen waterstof maak én het wil opslaan, dan zien ze mij als producent, en dan gelden er strengere eisen.” Dus de zonnestroom die Roto-Art in het weekend opwekt, als de fabriek stilligt, gaat niet naar de productie van waterstof.
In de toekomst, die Oerlemans voor ogen heeft, worden al zijn ovens gevoed met 100 procent waterstof. Maar daarvoor heeft hij elektrolysecapaciteit nodig van meer dan 1 megawatt. Zulke schaalvergroting vereist dan wel een lagere prijs dan wat hij voor de eerste elektrolyser heeft betaald. “Over 3 à 4 jaar zijn de prijzen met 80 procent gedaald, zeggen ze nu. Dan wordt het interessant.”

Een alternatief is dat Roto-Art op termijn een aansluiting krijgt op het waterstofnetwerk dat Gasunie in Nederland gaat aanleggen. “Maar de grootverbruikers zullen eerst een aansluiting krijgen”, verwacht de ondernemer. “Misschien dat we hier op het bedrijventerrein de vraag naar waterstof kunnen bundelen, zodat we eerder aan de beurt komen”, filosofeert hij.

Wat Oerlemans zou helpen is meer duidelijkheid vanuit de overheid en advies over wat wel en niet is toegestaan. “Waar moet je precies aan voldoen als je waterstof wil opslaan? De regelgeving is onduidelijk. De omgevingsdienst weet ook niet hoe ze daar mee om moeten gaan. Die zeggen alleen ja of nee tegen een uiteindelijk voorstel. Ik zou graag aan de voorkant helderheid willen hebben.”

Tekst: Roy op 't veld  |   MissieH2 / Waterstof Magazine

Foto links: Het Nederlandse bedrijf Adsensys heeft het waterstofsysteem geleverd waarmee Roto-Art zelf waterstof produceert

De provincie Noord-Holland heeft er weer een nieuw waterstoftankstation bij. Op het bedrijventerrein De Boekelermeer in Alkmaar is het bestaande tankstation van NXT uitgebreid met een waterstoftankinstallatie. Daarmee is dit het tweede waterstoftankstation in de provincie boven het Noorzeekanaal. Eerder opende Avia Marees in de gemeente Kolhorn een klein waterstoftankstation.

De komende maanden wordt de nieuwe tankinstallatie uitvoerig met eigen voertuigen getest. Na de zomer staat de officiële opening op het programma. Vanaf dan kunnen alle waterstofvoertuigen, zowel vrachtwagens en bussen onder 350 bar als personenauto’s  onder 700 bar waterstof tanken.

De opening van het eerste waterstoftankstation is een belangrijke mijlpaal voor NXT Mobility, dat  onderdeel is van GP Groot, meldt directeur Erik Metselaar. “Hoewel er in Nederland op dit moment ruim 4.100 tankstations zijn, is het aantal plekken waar waterstof getankt kan worden nog zeer beperkt. De realisatie van deze waterstoflocatie is dan ook een belangrijke stap, niet alleen voor ons eigen NXT-concept, maar ook voor de hele regio. Ons doel is om op onze tankstations een verscheidenheid aan duurzame brandstoffen en energie aan te bieden. In die mix speelt waterstof een belangrijke rol.”

Uit recente cijfers van BOVAG (Tankstation in Cijfers 2023) blijkt dat er in Nederland slechts 15 waterstoflocaties operationeel zijn. Het doel van het Ministerie van Infrastructuur & Waterstaat is om in 2025 minimaal 50 waterstoftankstations in Nederland te hebben. Vooral voor zwaar transport – waaronder voor trucks en bussen – is waterstof een interessante optie. Waterstofvoertuigen stoten geen luchtvervuilende emissies of broeikasgassen uit. Het enige restproduct is waterdamp. De actieradius van de trucks en bussen is bovendien aanzienlijk groter dan van batterij-elektrische alternatieven. En het tanken neemt niet meer dan een paar minuten in beslag, wat een aanzienlijke tijdsbesparing oplevert in vergelijking met het opladen van batterijen.

Bij NXT Energy Hub Alkmaar wordt op termijn in de regio geproduceerde waterstof verkocht. Daarvoor heeft NXT Mobility de handen ineengeslagen met HYGRO, dat in de Wieringermeer met behulp van een windturbine groene waterstof gaat produceren.

“Zolang er geen waterstoftankstations zijn, worden er geen waterstofvoertuigen verkocht”, zegt directeur Erik Metselaar. “En als er geen waterstofvoertuigen worden verkocht, worden er geen waterstoftankstations gebouwd. Daarom ontwikkelen wij ons eigen waterstofnetwerk. Zo geven we bedrijven de mogelijkheid om te starten met rijden op waterstof en stimuleren we de transitie naar duurzame mobiliteit.”

Op de tanklocatie zijn naast waterstof onder meer (bio-)LNG en het CO2-arme dieselalternatief Neste MY Renewable Diesel verkrijgbaar. Er komen binnenkort ook snelladers voor elektrische trucks, waarmee het aanbod verder wordt uitgebreid. Het waterstoftankstation is gevestigd op het adres Diamantweg 32, 1812 RC Alkmaar

Foto: de koel- en compressiecontainers worden op hun plek getakeld in Alkmaar

Lees ook: nieuwe-europese-afspraken-over-verduurzaming-luchtvaart-met-waterstof

De Franse producent van groene waterstof Lhyfe begint vandaag met de bouw van een nieuwe fabriek voor groene waterstof in zuidwest Frankrijk. In de plaats Bessières, 20 kilometer ten noorden van Toulouse, wordt een fabriek van 5 MW gebouwd. Via het naastgelegen distributieplein wordt waterstof per vrachtauto de regio ingebracht. De fabriek en het distributieplein komen op een terrein van 8000m2. De waterstofhub moet een belangrijke bijdrage gaan leveren aan het verduurzamen van de mobiliteit.

De nieuwe waterstoffabriek is een belangrijk onderdeel van het H2-Corridor-project van de Franse regio Occitanië, dat is gericht op het verduurzamen van het goederen- en personenvervoer. Occitanië stelt € 5,9 miljoen ter beschikking om de oprichting van de site te ondersteunen, waarvan € 4,1 miljoen als lening en € 1,89 miljoen in de vorm van subsidies. De locatie van Lhyfe Occitanië krijgt een capaciteit van twee ton groene en hernieuwbare waterstof per dag. Dit is gelijk aan een opwekkingscapaciteit van 5 MW. De productielocatie is modulair opschaalbaar.

De Occitanië H2 Corridor maakt deel uit van een groter Noord-Zuid-Europees waterstofproject, dat tot doel heeft het goederen- en personenvervoer op de as tussen de Middellandse Zee en de Noordzee koolstofarm te maken.

Het doel van de regio voor de Occitanië H2 Corridor is om tegen eind 2024 twee installaties voor de productie van hernieuwbare waterstof te hebben, goed voor een totale productie van zes ton per dag. Er moeten zeven waterstoftankstations gebouwd worden die tussen de 600 en 1 200 kg per dag kunnen leveren aan 40 vrachtwagens op waterstof, 62 koelopleggers/-units en 15 regionale streekbussen.  

Carole Delga, President, Region of Occitanië is blij met de start van de werkzaamheden: “Groene waterstof tot een van de energieën van de toekomst. Vandaag de dag is zware mobiliteit een van de grootste uitdagingen van de energietransitie. Daarom heeft het gewest het project Occitanië H2 Corridor opgestart, waarbij industrie en mobiliteit op Europees niveau worden geïntegreerd. Ik ben er trots op dat dit project hier in Occitanië wordt ontwikkeld en dat Lhyfe bijdraagt ​​aan decarbonisatie van onze streek.”

De nieuwe fabriek van Lhyfe in zuidwest Frankrijk moet eind 2023 operationeel zijn.

Lees ook: siemens-heeft-veel-vertrouwen-in-waterstoftreinen-maar-starten-is-moeilijk

Onder de nieuwe Toyota-baas Koji Sato gaat de Japanse autofabrikant Toyota zich steeds meer op batterij-elektrische auto's richten, maar ook waterstoftechnologie blijft een van de speerpunten. Sato wil op het gebied van waterstof vooral breed gaan samenwerken met partners die waterstof produceren, transporteren en verbruiken. De focus ligt op het uitbreiden van de waterstofinfrastructuur en het uitbreiden van industrieën die de brandstof gebruiken. "We willen ervoor zorgen dat waterstof een haalbare optie blijft", aldus Sato.

Koij Sato zal vanaf april de grootste autofabrikant ter wereld leiden. Hij wil de groep meer focussen op batterij-elektrische auto's, maar houdt met meerdere technologieën vast aan Toyota's eerdere strategie. Het bedrijf blijft op grote schaal inzetten op hybride auto's, vergezeld van een offensief met puur elektrische voertuigen en de uitbreiding van de waterstofactiviteiten.

Sato wilde niet in detail ingaan op de doelen met waterstof. "We hebben op dit moment geen specifiek zakelijk doel". Van de waterstofauto Toyota Mirai heeft het bedrijf tot nu toe 22.000 exemplaren verkocht.

Foto: Het Japanse Kumamoto Ziekenhuis en Toyota Motor Corporation hebben de afgelopen jaren succesvol een ambulance op waterstof ontwikkeld. De brandstofcel in het voertuig kan ook stroom leveren aan apparaten in de omgeving.

Lees ook: transporteur-samskip-koopt-eerste-twee-containerschepen-op-waterstof

De gemeenteraad in Den Haag heeft gisteravond (donderdagavond) een motie aangenomen waarin zij het college verzoekt waterstof opnieuw toe te laten bij het vervoer van doelgroepen. De afgelopen jaren werd daarvoor de grootste waterstofvloot van Nederland ingezet. In en rond de hofstad reden meer dan vijftig taxi’s op waterstof. Bij de nieuwe aanbesteding kwam het college met de mededeling dat waterstof niet emissievrij is, omdat er veelvuldig grijze waterstof gebruikt wordt. Batterij-elektrisch was volgens de toenmalige wethouder milieuvriendelijker.

Na hevige protesten en een lobby-campagne van het H2Platform, OR (Orange Gas), waterstofpompstationhouder Kerkhof en de Stichting Bevordering Waterstofinfrastructuur (i.o.) wordt er opnieuw naar de keuze gekeken. Gisteravond heeft de gemeenteraad van Den Haag een motie aangenomen waarin zij het college verzoekt waterstof wederom in de aanbesteding doelgroepenvervoer te overwegen.

De inzet van waterstof bij de CO2-vrije energievoorziening in Nederland is zeer actueel nu deze week is gebleken dat de stroomvoorziening in steeds groteren delen van het land tegen zijn grenzen aanloopt. Dit wordt mede veroorzaakt door de vele oplaadpalen voor elektrische voertuigen die veel stroom vragen. Grote tankstations langs de snelweg die in de toekomst de complete fossiele energiestroom willen vervangen door elektriciteit hebben straks een 25MW elektriciteitsaansluiting nodig.

Het Duits, Thais en Italiaanse waterstofbedrijf Enapter heeft gisteravond in Londen de Earthshot Prize gewonnen. De milieuprijs, een initiatief van ZKH Prins William en The Royal Foundation, heeft tot doel de wereldwijde zoektocht naar de meest inspirerende en innovatieve oplossingen voor de grootste milieu-uitdagingen te stimuleren. In totaal vijf projecten over de hele wereld vielen in de prijzen. Prins William en zijn vrouw Catherine waren aanwezig, net als tal van beroemdheden als voetballer Mo Salah van Liverpool, actrice Emma Thompson en David Oyelowo. Er waren optredens van Coldplay, Yemi Alade, Shawn Mendes en Ed Sheeran. De ceremonie vond plaats in het Alexandra Palace. Enapter ging naar huis met 1,2 miljoen Euro.

Enapter Mede-oprichter Vaitea Cowan (foto rechts) was bij het bekendmaken van de shortlist, medio september, al zeer verrast. "We zijn dolgelukkig om erkend te worden door de EarthShot-prijs. De steun die we krijgen bij het opschalen van de productie van onze AEM-elektrolysers voor groene waterstof zal ons in staat stellen een nog grotere rol te spelen in het groene proces. Onze missie  is om groene waterstof voor iedereen betaalbaar en toegankelijk te maken door de kosten van AEM-waterelektrolyse te verlagen zodat waterstof kan concurreren met fossiele brandstoffen.”

“Onze elektrolysers zijn compacte modules die probleemloos geschakeld kunnen worden om op elke schaal groene waterstof te produceren. Ze zijn eenvoudig te installeren en, belangrijker nog, ze zijn gestandaardiseerd. Deze standaardisatie maakt ze perfect geschikt voor massaproductie, wat schaalvoordelen zal creëren om de kosten van elektrolysers enorm te verlagen en zijn daarmee toegankelijk voor iedere investeerder.”

Enapter bouwt momenteel een campus bij de Duitse stad Münster waar over twee jaar 10-duizend compacte elektrolysers per maand kunnen worden geproduceerd, schreef Waterstof Magazine eerder.

Deze week is HyDelta, een Nederlands onderzoeksprogramma gericht op het veilig inpassen van waterstof in de bestaande infrastructuur voor gastransport en distributie, officieel van start gegaan. De verschillende partners willen barrières voor innovatieve waterstofprojecten wegnemen. Het project loopt tot januari 2022 met een eventuele uitloop naar april. Innovaties die het dichtst bij markintroductie zijn worden als eerste aangepakt.

Veel partijen lopen bij de ontwikkeling in praktijk aan tegen obstakels op het terrein van vergunningen, infrastructuur of veiligheidsvoorschriften. Hierdoor komen innovatieve projecten niet van de grond of er treedt vertraging op. Het HyDelta-programma wil deze obstakels inventariseren en bezwaren wegnemen door vraagstukken te onderzoeken. De verschillende partijen binnen HyDelta richten zich op de financiering, het onderzoek en de uitvoering. De financiering wordt geregeld door de Gasunie, Netbeheer NL en TKI Nieuw Gas. Voor onderzoek en uitvoering zijn DNV GL, Kiwa, TNO en de New Energy Coalition aangesloten. Deze laatste partij zal ook als coördinator optreden.

Geselecteerde onderwerpen zijn: technische aanpassingen in het aardgasnetwerk, veiligheid bij gebruik, metering van waterstof, geur en zichtbaarheid, standaardisering/normering, ontwikkelen van educatietrajecten, de werking van bijmengverplichtingen en de economie van de waterstofwaardeketen. Voor al deze onderwerpen wordt zoveel mogelijk aangesloten bij, of voortgeborduurd op, lopende en geplande internationale onderzoeken en initiatieven.

‘Dit programma is de wegbereider naar de daadwerkelijke toepassing van groene waterstof in de praktijk. Deze stap is noodzakelijk en dringend, om de vele innovaties die zich nu ontwikkelen, te kunnen versnellen en verder te brengen,’ aldus Jörg Gigler van TKI Nieuw Gas, onderdeel van de Topsector Energie.

Ondanks de vele initiatieven bevindt de ontwikkeling van een waterstofeconomie zich nog in een beginfase. Zo staan nog talloze vragen open, variërend van technische vragen rond de productie en de inpasbaarheid van waterstof in het transport- en opslagsysteem, tot vragen rond de economische en juridische aspecten ervan. HyDelta wil deze vraagstukken oplossen.

In Brussel hebben politieke leiders en hoge ambtenaren uit Portugal en Nederland verder gesproken over de realisatie van een enorme waterstoffabriek in Sines. Nabij deze Portugese havenplaats moeten grote zonnevelden komen met miljoenen zonnepanelen voor de productie van groene waterstof. Onder andere de Nederlandse Waterstofgezant Noé van Hulst en Bart Biebuyck, executive director van Fuel Cells and Hydrogen joint undertaking, zitten aan de overlegtafel. ‘We doen echter geen mededelingen over welke bedrijven bij dit initiatief betrokken zijn, dat laten we aan de bedrijven zelf over,’ meldt Van Hulst aan Waterstof Magazine

‘Het doel van de gesprekken in Brussel was om te praten over de vervolgstappen en de wijze waarop dit plan zou kunnen passen binnen de regels van de Europese Unie. Maar het is op dit moment te vroeg om daarover meer te zeggen,' aldus Van Hulst, die daar nog wel aan toevoegt dat een groep bedrijven in Portugal en Nederland al geruime tijd samengewerkt aan het creëren van een waardeketen en handelsroute. De beide regeringen hebben het initiatief verwelkomd.

‘Nederland beschouwt groene waterstof als een noodzakelijke aanvulling op elektrificatie en energie-efficiëntie met het oog op het bereiken van de afgesproken klimaatdoelen voor 2050,’ zegt van Hulst. ‘Onze berekeningen tonen echter aan dat we enorme hoeveelheden waterstof nodig hebben om te verduurzamen. En dan hebben we het over hoeveelheden die onze eigen binnenlandse productiecapaciteit de komende 10 jaar zullen overtreffen, vandaar onze belangstelling voor import,’ laat Van Hulst aan onze redactie weten. De Portugese Minister van Milieu João Matos Fernandes zegt in de media in Portugal dat het plan voor de waterstoffabriek in Sines in april zal worden ingediend. Hij garandeert dat het Portugese bedrijven het project zullen ontwerpen en bouwen.

Na afloop van de gesprekken in Brussel plaatste de Portugese staatssecretaris van Energie João Galamba de bovenstaande foto op social media. Hij staat voor de banier, met rechts naast hem Noé van Hulst en links Bart Biebuyck.

Onder grote belangstelling is woensdagmorgen in Stad aan ’t Haringvliet de eerste waterstofwoning van Nederland officieel geopend. Het hart van het waterstofsysteem is een Solenco Powerbox met een Italiaans design die is opgesteld in de garage. In de Powerbox zit een brandstofcel gecombineerd met een elektrolyser. Deze wordt gebruikt om van stroom -uit de 30 zonnepanelen op het dak- waterstof te maken en op een later tijdstip van dit waterstof weer stroom. De waterstofopslag bevindt zich in de tuin. In een grijze metalen kast ligt in 24 cilinders onder 30 bar maximaal 1200 liter waterstof opgeslagen. Waterstof Magazine was ter plaatse. Meer informatie over dit innovatieve project vindt u hier.